Biblioteka Polskiej Piosenki – Ośrodek Kultury

---

Geneza

W roku 2002, Waldemar Domański, entuzjasta oraz kolekcjoner polskiej muzyki, podjął się prowadzenia autorskiej audycji w Polskim Radiu Kraków, która nosiła tytuł Biblioteka Polskiej Piosenki. Jego spotkania z odbiorcami oraz artystami szybko ujawniły potrzebę ustanowienia instytucji, która miałaby za zadanie ochronę oraz promocję polskiej twórczości pieśniarskiej. Działania związane z tym projektem zbiegły się ze zbliżającym się Świętem Niepodległości, co dodatkowo zwiększyło ich wagę.

Domański, w towarzystwie Kazimierza Madeja, dyrektora kabaretu Loch Camelot, rozpoczął działania mające na celu przekonanie krakowskich władz o sile kryjącej się w polskich piosenkach. W rezultacie zorganizowali pierwszą Lekcję Śpiewania. Koncert, zatytułowany Radosna Niepodległość, odbył się 10 listopada 2002 roku i był odpowiedzią na ponure wrażenia związane z obchodami narodowymi. Jego przesłanie głosiło, że „Patriotyzm nie musi być cierpieniem”. Waldemar Domański wspomina tę chwilę w następujący sposób:

„Zbliżał się akurat 11 listopada, a ja poznałem Kazimierza Madeja. Udało mi się go namówić na zorganizowanie koncertu pod nazwą Lekcja Śpiewania. Na swoim własnym prześcieradle wysmarowaliśmy napis „Patriotyzm nie musi być cierpieniem” i w ten sposób 10 listopada 2002 roku na Rynku Krakowskim Kazimierz Madej walił w bęben, a ja rozdawałem ulotki i darłem się przez megafon, że trzeba zmienić święta państwowe w Polsce, bo są strasznie smutne. Protestuję przeciwko takiemu stanowi rzeczy! – krzyczałem.”

W ten sposób powstała unikalna formuła koncertu, w którym uczestnicy stawali się także wykonawcami. Tego wieczoru rozdano setki bezpłatnych śpiewników, co zyskało miano tradycji Lekcji. Z czasem wydarzenia zaczęły przyciągać coraz większe rzesze ludzi, którzy w rodzinnej atmosferze oraz przy wspólnym muzykowaniu obchodzili ważne wydarzenia historyczne dla Polski.

Powstanie Ośrodka Kultury – Biblioteki Polskiej Piosenki, można traktować jako rezultat oddolnej inicjatywy społecznej, rozwijającej się z Lekcji Śpiewania. Spontanicznie te koncerty stały się „ambasadorem” dla ideału, jakim była Biblioteka Polskiej Piosenki. Tytuł ten zyskał rozpoznawalność dzięki już istniejącej audycji radiowej.

Po pięciu latach intensywnych starań, 1 stycznia 2007 roku, na mocy uchwały podjętej przez Radę Miasta Krakowa, na podstawie projektu Prezydenta Miasta, prof. Jacka Majchrowskiego, powstał Ośrodek Kultury – Biblioteka Polskiej Piosenki. Waldemar Domański został dyrektorem nowo utworzonej instytucji, a w jej statucie określono szereg celów oraz zadań, m.in.:

• wielopłaszczyznowa działalność w obszarze upowszechniania kultury,
• gromadzenie, dokumentowanie oraz udostępnianie wybranych materiałów dotyczących polskiej piosenki,
• promocję polskiej piosenki zarówno w kraju, jak i za granicą,
• edukację historyczną oraz propagowanie patriotycznych wartości wśród młodzieży poprzez rodzimą muzykę,
• archiwizowanie wydarzeń związanych z polską piosenką poprzez różnorodne formy dokumentacji, w tym audiowizualnej, fonograficznej, nutowej oraz elektronicznej.

Projekty i działalność kulturalna

W działalności Ośrodka Kultury – Biblioteki Polskiej Piosenki można zauważyć szereg istotnych projektów, które zostały zrealizowane bądź są aktualnie w trakcie realizacji. Wśród nich wyróżniają się:

• organizacja koncertów Lekcja Śpiewania, które odbywają się w związku z ważnymi świętami narodowymi,
• zainicjowanie oraz stworzenie autorskiego systemu informatycznego Athena, opracowanego we współpracy z zewnętrznymi partnerami. System ten jest przeznaczony do formalno-merytorycznego opracowania oraz prezentacji rekordów, takich jak: piosenki, osoby, zespoły, fonogramy i publikacje dostępne w Cyfrowej Bibliotece Polskiej Piosenki,
• wydanie płyt tematycznych, m.in. Kolędy, Radosna Niepodległości, Usłysz ojców śpiew, Płyta Legionowa, Wyśpiewaj Kraków i Droga Niepodległości, w których nagraniach uczestniczyli artyści kabaretu Loch Camelot,
• zakres działalności edukacyjnej, osiągany dzięki akcji Rozśpiewana Szkoła, obejmującej szkolenia oraz prelekcje skierowane do uczniów,
• zbieranie oraz ewidencjonowanie materiałów związanych z polską piosenką, w tym kolekcji płyt ebonitowych, winylowych, fonogramów, pocztówek dźwiękowych, plakatów oraz publikacji,
• przeprowadzanie retrokonwersji zbiorów za pomocą programu Libra2000 oraz udostępnienie katalogu on-line na stronie Ośrodka,
• realizacja akcji Szanujmy wspomnienia… nie wszystko do kosza, która odbywa się obecnie w partnerstwie z Biblioteką Jagiellońską oraz Instytutem Muzykologii Uniwersytetu Jagiellońskiego,
• powołanie do życia Towarzystwa Śpiewaczego, które zrzesza miłośników polskiej piosenki,
• ogłoszenie koncepcji stworzenia Osiedla Piosenka, która spotkała się z entuzjastyczną reakcją radnych oraz mieszkańców Krakowa,
• opracowanie Śpiewnika Polaka, który jest dostępny w wersji elektronicznej na stronie Ośrodka, umożliwiając bezpłatne pobranie,
• rozpoczęcie prac nad stworzeniem bazy festiwali związanych z polską piosenką.

Kalendarium

Historia Biblioteki Polskiej Piosenki to imponująca opowieść, która rozpoczęła się w 2002 roku. Wówczas, pierwsza audycja w Radio Kraków nosiła tytuł „Biblioteka Polskiej Piosenki”. Już 11 listopada tego samego roku odbyła się pierwsza „Lekcja Śpiewania” w ramach koncertu „Radosna Niepodległości”. Obok tych kluczowych dat miały miejsce również kolejne edycje lekcji, które zaszczepiały w uczestnikach miłość do polskiej muzyki.

Po kolejnych „Lekcjach Śpiewania” w mniejszych odstępach czasowych, takich jak 22 grudnia 2002 r. (druga lekcja), czy 14 lutego 2003 r. (trzecia lekcja), zarzewie tego projektu zaczęło się rozprzestrzeniać w dużym tempie. Z każdym kolejnym rokiem, od 3 maja 2003 r. do 19 grudnia 2004 r., odbywały się następne metody lekcji, wzbogacając wiedzę uczestników.

W 2005 roku miały miejsce doniosłe wydarzenia, kiedy Waldemar Domański otrzymał pomieszczenia w Muzeum Inżynierii Miejskiej w Krakowie na realizację projektu. To stworzyło podstawy do dalszego rozwijania idei Biblioteki.

Rok 2006 był przełomowy, bowiem na mocy uchwały podjętej przez Radę Miasta Krakowa, w dniu 25 października, został powołany Ośrodek Kultury – Biblioteka Polskiej Piosenki. Warto zwrócić uwagę, że projekt zainicjował Prezydent Miasta, prof. Jacka Majchrowskiego, co znacznie podniosło prestiż i znaczenie tej instytucji.

Z początkiem 2007 roku, uchwała z października 2006 roku weszła w życie, a cykl „Lekcji Śpiewania” kontynuowano z niezmiennym entuzjazmem. W pierwszej połowie 2007 roku odbywały się kolejne lekcje, których ilość rosła z miesiąca na miesiąc. Wkrótce, w styczniu 2008 roku, rozpoczęto projekt „Rozśpiewana Szkoła” w Szkole Podstawowej nr 82 im. św. Jadwigi Królowej Polski w Krakowie.

Nie można pominąć innych ważnych dat, jak marzec 2008 r., kiedy wystartowała pierwsza edycja akcji „Szanujmy Wspomnienia… nie wszystko do kosza”. Kolejne koncerty i lekcje odbywały się regularnie, dokumentując z roku na rok wspaniałą historię polskiej muzyki i kultury.

W międzyczasie, wydarzenia takie jak nagranie płyty „Droga Niepodległości” w studio S-5 w Radio Kraków, czy liczne spotkania Towarzystwa Śpiewaczego, rozwijały ideę wspólnego śpiewania i przywracania pamięci o polskiej muzyce. Odbywały się spotkania towarzyszące, które przyciągały coraz większe grono entuzjastów.

Biblioteka Polskiej Piosenki to nie tylko historia lekcji i audycji, ale także świadectwo jedności społeczności, która wspiera kulturę i muzykę polską na każdym kroku.

---

Oceń: Biblioteka Polskiej Piosenki – Ośrodek Kultury

---