Gmach Towarzystwa Rolniczego w Krakowie

---

Historia

W miejscu, gdzie obecnie znajduje się gmach Towarzystwa Rolniczego, pierwszy budynek został postawiony w XIV wieku. Była to jednopiętrowa kamienica, której fasada była zwrócona ku ulicy św. Tomasza i posiadała siedem okien. Trzy z nich umiejscowione na parterze ozdabiały okiennice, a jedno z okien w centrum zostało przekształcone w wejście do sklepu, które miało dwuskrzydłowe drzwi. Obok znajdowała się brama wjazdowa.

Budynek był pokryty białym tynkiem, a na dachu znajdował się gont. Niestety, obiekt ten został wyburzony w 1908 roku. W trakcie prac rozbiórkowych odnaleziono interesujące znaleziska, w tym kamienie z hebrajskimi inskrypcjami, gotyckie drzwi oraz renesansowe detale rzeźbiarskie.

W latach 1908–1909 wzniesiono nowy gmach Towarzystwa Rolniczego, zrealizowany na podstawie projektu architektów Sławomira Odrzywolskiego oraz Władysława Kaczmarskiego. Warto dodać, że 13 lipca 1999 roku budynek został wpisany do rejestru zabytków i jest również uwzględniony w gminnej ewidencji zabytków.

Architektura

Obiekt, o którym mowa, jest imponującą trzypiętrową konstrukcją, urządzoną w sposób przemyślany, z dodatkowymi dwoma mniejszymi skrzydłami, które harmonijnie dopełniają całość. Parter budynku został przeznaczony na lokale handlowe i usługowe, a jego wizualna atrakcyjność zwiększają dobrze zauważalne i okazałe okiennice.

W architekturze gmachu wyróżnia się także znaczna fascynacja detalami. Fasadę przedzielają kamienne pilastry, które wznoszą się z dużą elegancją. Na wysokości okien drugiego piętra umieszczone są rzeźby, które przedstawiają trzy męskie oraz cztery kobiece postacie, symbolizujące różne aspekty pracy rolniczej. Te detale nie tylko dodają finezji, ale także podkreślają rolę, jaką gmach pełni w kontekście rolnictwa.

Warto zwrócić uwagę na unikalny element architektoniczny, jakim jest balkon, który zaprojektowano w narożniku skrzydła od strony ul. św. Tomasza. To właśnie ten balkon stanowi jedyny w całej strukturze budynku punkt, który wyróżnia i podkreśla wyjątkowość tej konstrukcji.

---

Oceń: Gmach Towarzystwa Rolniczego w Krakowie

---