Plac Szczepański w Krakowie

Ulice i place

Plac Szczepański to jeden z urokliwych zakątków Krakowa, zlokalizowany w sercu dzielnicy I Stare Miasto. Mieści się na Starym Mieście, otoczony cennymi historycznie ulicami i parkami, co czyni go doskonałym miejscem do spacerów i odpoczynku.

Plac znajduje się pomiędzy Plantami, które są pięknym terenem zielonym, a charakterystycznymi ulicami: św. Tomasza oraz Szczepańską. Ta lokalizacja sprawia, że Plac Szczepański jest nie tylko ważnym punktem orientacyjnym, ale także miejscem, gdzie można poczuć unikalny klimat Krakowa.

Historia

Plac Szczepański, znajdujący się w Krakowie, ma swoje korzenie w początkach XIX wieku. Został utworzony po rozbiórce średniowiecznego kościoła św. Szczepana, który jest bezpośrednio związany z jego nazwą, a także kościoła św. Macieja i Mateusza oraz przylegających do nich budynków pojezuickich. Na początku nadano mu nazwę placu Gwardii Narodowej. Miało to miejsce 3 sierpnia 1811 roku, kiedy to zorganizowano tu pierwszy przegląd narodowego oddziału, który wystąpił w pełnym umundurowaniu i uzbrojeniu.

Na cześć tego wydarzenia, na kamienicy Szołayskich ustawiono tablicę z czarnego marmuru, na której wyryto napis: Plac Gwardyi Narodowey ogłoszony dnia 3-go sierpnia 1811 roku. Mimo tego, nazwa ta nie zyskała popularności wśród mieszkańców Krakowa, którzy od około 1808 roku zaczęli używać dzisiejszej, ustalonej na stałe nazwy placu.

W XIX wieku, Plac Szczepański stał się jednym z największych targowisk w mieście, przyciągając mieszkańców i podróżnych. W drugiej połowie XX wieku, aż do 2007 roku, pełnił funkcję parkingu. W 2010 roku został poddany modernizacji, podczas której dodano na nim nowoczesną fontannę, które obecnie wzbogaca krajobraz tego historycznego miejsca.

Budynki

Na placu znajdują się liczne interesujące budynki, które posiadają bogatą historię i unikalną architekturę. Wśród nich wymienia się:

  • XIX-wieczny secesyjny gmach Starego Teatru, który został wybudowany na podstawie projektu Franciszka Mączyńskiego (pl. Szczepański 1, u wylotu ul. Jagiellońskiej),
  • secesyjna kamienica Wolnego, wzniesiona w latach 1908-1909 według projektu Wiktora Miarczyńskiego (pl. Szczepański 2). W miejscu tym wcześniej znajdowało się probostwo kościoła św. Szczepana. Budynek, który miał piękne detale architektoniczne, został zburzony w 1908 roku, co pozwoliło na budowę nowoczesnej kamienicy w stylu secesji wiedeńskiej. Na parterze umieszczono zakład pogrzebowy Concordia, a na górze pracownię malarza Alojzego Siweckiego,
  • powojenny budynek Bunkier Sztuki, w którym znajduje się galeria sztuki współczesnej, zaprojektowany przez Krystynę Różyską-Tołłoczko (pl. Szczepański 3a, w narożniku placu i Plant),
  • secesyjny budynek Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych, znany również jako Pałac Sztuki, zbudowany w 1901 roku, również zaprojektowany przez Franciszka Mączyńskiego (pl. Szczepański 4, pomiędzy placem a Plantami),
  • budynek Komunalnej Kasy Oszczędnościowej, zbudowany w 1936 roku według projektu Fryderyka Tadaniera i Stefana Strojka w stylu art déco; jest to najwyższy budynek w obrębie krakowskiego Starego Miasta (7 pięter), znany przed wojną jako krakowski „drapacz chmur” (pl. Szczepański 5, u wylotu ul. Reformackiej),
  • secesyjny budynek Towarzystwa Rolniczego, zaprojektowany przez Sławomira Odrzywolskiego i zbudowany w 1909 roku (pl. Szczepański 8, u wylotu ul. św. Tomasza). Wcześniej w tym miejscu istniała kamienica należąca do alchemika Michała Sędziwoja. Budynek został zburzony w 1908 roku, podczas rozbiórki odkryto wiele cennych artefaktów, które zostały przeniesione do Muzeum Czapskich;
  • kamienica Szołayskich, (pl. Szczepański 9, u wylotu ul. Szczepańskiej).

Przypisy

  1. Jan Adamczewski, Mała Encyklopedia Krakowa, Kraków 1996 r.
  2. Marek Żukow-Karczewski, Nie istniejące budowle Krakowa. Kamienica Sędziwojska, „Echo Krakowa”, 93 (13495) 1991 r.
  3. Marek Żukow-Karczewski, Nie istniejące budowle Krakowa. Kościół św. Szczepana, „Echo Krakowa”, 107 (13419) 1991 r.
  4. Marek Żukow-Karczewski, Nie istniejące budowle Krakowa. Kaplica św.św. Mateusza i Macieja, „Echo Krakowa”, 117 (13429) 1991 r.
  5. Jerzy J. Kossowski, Leszek L. Ludwikowski, Ulicami Krakowa, Kraków: Wydawnictwo Artystyczno-Graficzne, 1968 r., s. 96.

Oceń: Plac Szczepański w Krakowie

★★★★★
Średnia ocena:4.84 Liczba ocen:12