Kamienica „Jasny Dom” w Krakowie

---

Historia

Kamienica „Jasny Dom” w Krakowie, znana z bardzo ciekawej historii, została wzniesiona w 1909 roku, opierając się na projekcie Jana Zawiejskiego, który był jednocześnie jej właścicielem. Architekt stworzył plany budowlane podczas swojego pobytu w Zakopanem, a zatwierdzenie tych projektów nastąpiło w dniu 20 lipca 1909 roku. Prace budowlane zrealizowała firma Juliana Grabowskiego. Niezwykle ważnym etapem dla funkcjonowania budynku było podłączenie go do miejskiego wodociągu, które miało miejsce na początku 1910 roku. Również w dniu 7 października 1910 roku właściciel otrzymał zgodę na zainstalowanie windy, pochodzącej z renomowanej wiedeńskiej firmy Wertheim i ska.

Budowla, która w momencie ukończenia była uważana za najnowocześniejszą kamienicę w Krakowie, posiada na portalu imię Jasny Dom, a pomiędzy oknami pierwszego i drugiego piętra umieszczono kartusze z inicjałami jej właścicieli: Jana, Małgorzaty (żona architekta) oraz Wandy (córki).

W 1933 roku nieruchomość została sprzedana małżeństwu Regenstreifów, które prowadziło w jej wnętrzach sklep z porcelaną. Niestety, Regenstreifowie, pochodzący z żydowskiej rodziny, zmuszeni byli do opuszczenia Krakowa w 1939 roku, tuż przed wybuchem II wojny światowej. Udało im się uciec do Rumunii, ale zmarli tam w latach 40. i 60..

Podczas niemieckiej okupacji, budynek znalazł się w rękach Gestapo, które uczyniło z niego swoją siedzibę. Po zakończeniu wojny kamienica przeszła na własność Milicji Obywatelskiej. Niestety, przez wiele lat nie była remontowana, co przyczyniło się do jej znacznej degradacji. Dopiero w 2005 roku, dzięki staraniom mieszkańców oraz kuratora spadku po Regenstreifach, Barbary Zarzyckiej-Rzeźnik, rozpoczęto prace renowacyjne, obejmujące wymianę instalacji, remont klatki schodowej, dachu oraz elewacji, zgodnie z wytycznymi konserwatora zabytków.

W 2014 roku, po zakończeniu renowacji, do krakowskiego sądu zgłosił się mężczyzna, obywatel Rumunii, który deklarował się jako spadkobierca rodziny Regenstreifów. Przyniósł dokumenty, które miały rzekomo potwierdzać jego pokrewieństwo z Dorą Regenstreif. Mimo to, zarówno kurator spadku, jak i mieszkańcy kamienicy zgłaszali istotne wątpliwości co do autentyczności tych dokumentów oraz podejrzewali, iż może chodzić o próbę oszustwa. Do roku 2019 sprawa ta pozostawała bez ostatecznego rozwiązania.

Na koniec, warto nadmienić, że kamienica została wpisana do rejestru zabytków 10 marca 1975 roku, znajduje się także w gminnej ewidencji zabytków i podlega ochronie konserwatorskiej.

---

Oceń: Kamienica „Jasny Dom” w Krakowie

---