Kamienica Pod Świętym Józefem w Krakowie

---

Historia

„Budowla, którą dzisiaj znamy, postawiona została w XIV wieku. W pierwszej części XVI wieku, jej właścicielem był ksiądz Stanisław Borek, kanonik z Krakowa oraz kantor katedry w Poznaniu. W drugiej części XVI stulecia, budynek przeszedł w ręce Erazma Gałki oraz rodzin Stojowskich i Wojciecha Wałaszka. Na początku XVII wieku, kamienica trafiła do rodziny Raciborskich, a potem kolejno do Świechowskich, Struzinów, Czyżowskich oraz Stalmachowiczów.

W drugiej połowie XVII wieku, budowla uległa zniszczeniu wskutek pożaru, po którym zniszczoną część zrekonstruowano w drewnie. Rewizja urzędowa z 1682 roku wskazuje na dwupiętrowy charakter obiektu, który miał murowano-drewnianą fasadę. Początek XVII wieku to czas, gdy kamienica była w posiadaniu rodziny Stalmachów, a następnie Zeydlerów. Przed 1743 rokiem dobudowano tylnią oficynę z podpiwniczeniem, również dwupiętrową.

Na przełomie XVIII i XIX wieku kamienica była w rękach rajcy Feystmantla, a po nim własność rodziny Kubeckich. W 1861 roku, na zlecenie Andrzeja Dutkiewicza, zrealizowano nowy portal, gdzie zastosowano półkoliste zwieńczenie ozdobione boniowaniem. W latach 70. XIX wieku właścicielami obiektu zostali Feigowie.

Rok 1896 przyniósł gruntowną przebudowę za sprawą Stanisława Banasia, który dodał trzecie piętro oraz przearanżował fasadę, zgodnie z projektem Jana Hercoka. Przed tymi zmianami, kamienica odznaczała się klasycystycznym stylem, miała pilastry oddzielające piętra oraz attykę. Okna drugiego piętra były mniejsze, a nad środkowym znajdowała się płaskorzeźba św. Józefa z Dzieciątkiem. Po przebudowie fasada zyskała eklektyczny wygląd, a płaskorzeźba została zastąpiona zaszklonym obrazem nad oknem pierwszego piętra.

Na początku XX wieku kamienica przeszła w ręce rodziny Sataleckich. W drugiej połowie XX wieku obraz św. Józefa z fasady został usunięty. Z dniem 15 czerwca 1967 roku, obiekt został wpisany do rejestru zabytków, a także znajduje się w gminnej ewidencji zabytków.”

Architektura

Kamienica Pod Świętym Józefem w Krakowie to zjawiskowy przykład architektury, która zachwyca swoim niezwykle przemyślanym wyglądem. Posiada cztery kondygnacje, co czyni ją jedną z interesujących budowli w tej części miasta.

Fasada budynku, charakteryzująca się eklektycznym stylem dekoracji, jest podzielona na trzy osie. W centralnej osi parteru znajduje się boniowany portal, który zwieńczony jest półkoliście. Portal ten pochodzi z 1861 roku i stanowi istotny element architektoniczny budynku.

Parter oraz pierwsze piętro, a także drugie piętro, wyraźnie oddzielone są gzymsami, co nadaje całości harmonijne proporcje. Okna na pierwszym piętrze są ozdobione gzymsowymi frontonami, a w skrajnych osiach również kartuszami oraz girlandami.

Co ciekawe, okna drugiego piętra posiadają gzymsy nadokienne, natomiast okna trzeciego piętra wyposażone są w klucze, co dodatkowo wzbogaca urok tej architektury. Na samym szczycie budynku usytuowany jest gzyms koronujący, pod którym znajduje się fryz, dopełniający całości eleganckiego wyglądu kamienicy.

---

Oceń: Kamienica Pod Świętym Józefem w Krakowie

---