Kamienica Pod św. Anną to zabytkowy obiekt o niezwykłej wartości historycznej, usytuowany w sercu Krakowa. Znajduje się w dzielnicy I, przy Rynku Głównym 14, na malowniczym Starym Mieście. Kamienica ta ma swoją unikalną historię, której nieodłącznym elementem była figura św. Anny, zdobiąca niegdyś jej fasadę.
Choć figura ta zniknęła, jej wpływ na nazwę budynku trwa nadal. Budowla przyciąga turystów i mieszkańców swoją architekturą oraz bogatym dziedzictwem kulturowym. Jest to miejsce, które warto odwiedzić, aby odkryć historię Krakowa na nowo.
Historia
Kamienica Pod Św. Anną w Krakowie posiada bogatą historię, której pierwsze pisemne wzmianki datowane są na rok 1373. Z tego okresu przetrwały do dziś gotyckie piwnice, usytuowane aż na głębokości pięciu metrów. W XVI wieku, podczas renesansowej przebudowy, kamienica zyskała nowy wystrój, a także drewnianą kładkę łączącą ją z kamienicą Pod Złotą Głową.
Przez następne stulecia kamienica zmieniała właścicieli, w większości pochodzących z krakowskich rodzin kupieckich i rzemieślniczych, takich jak Delpacowie, Belli oraz Orłowscy. Niestety, w 1850 roku, podczas pożaru, budynek został prawie całkowicie zniszczony. Po tym nieszczęściu zyskał nowe wnętrze i klatkę schodową, której zwieńczenie zdobią freski przedstawiające sceny z Chin. W tym samym okresie powstały również freski i dekoracje na ścianach Sali Arkadowej, znajdującej się na pierwszym piętrze.
W 1938 roku budynek przeszedł kolejną renowację, którą oprowadzał Adolf Szyszko-Bohusz, co zaowocowało obecnym wyglądem fasady. Ostatni gruntowny remont wnętrza miał miejsce w latach 1974 – 1978. Dnia 22 czerwca 1978 roku, kamienica otrzymała oficjalnie nową nazwę – Dom Polonii.
Do 2005 roku istniały czynne przejścia na każdej kondygnacji do sąsiedniej Kamienicy Celestyńskiej, która znajduje się pod adresem ul. Grodzka 1. Warto także zaznaczyć, że 23 lutego 1968 roku kamienica została wpisana do rejestru zabytków i znajduje się w gminnej ewidencji zabytków.
Pomieszczenia kamienicy
Piwnice
W podziemnej części budynku, która ma swoje korzenie w średniowieczu, obecnie funkcjonuje galeria wystawowa Wspólnoty Polskiej. W jej wnętrzach można podziwiać dzieła artystów polskiego pochodzenia z różnych zakątków świata. Co istotne, dostęp do tych ekspozycji jest całkowicie bezpłatny.
Parter
Na parterze znajduje się restauracja w frontowej części, a także Sala Na Zadzi, usytuowana od strony ogródka, który jednak nie jest użytkowany. Restauracja charakteryzuje się wystrojem nawiązującym do estetyki lat międzywojennych; jej bar został wykonany z drewna, a kolumny podtrzymująca stylową antresolę wyrastają z lady.
Oryginalnie nazwana Sala Na Zadzi służy organizacji różnego rodzaju imprez, szkoleń i spotkań towarzyskich. Jej wnętrze zdobi drewniany sufit wykonany z dębowych bali, a górne partie ścian przyozdabiają polichromie. Ponadto, na ścianach z widokiem na ogród można dostrzec renesansowe rzeźbione ościeża z piaskowca.
I piętro
Na pierwszym piętrze zlokalizowane są dwie sale, które pełnią podobne funkcje do Sali Na Zadzi. Pierwsza z nich, Sala Arkadowa, mieści się nad restauracją i wyróżnia się bogatymi polichromiami pokrywającymi całe ściany, ukazującymi motywy roślinne, mitologiczne oraz zwierzęce. W tej sali odnaleźć można także dwa oryginalne piece kaflowe z XIX wieku. Centralną część sali zdobi arkada wsparta na jednej kolumnie, co było inspiracją do nadania jej obecnej nazwy.
Po przeciwnej stronie ogrodu znajduje się Sala Renesansowa. To największa przestrzeń w budynku, o powierzchni około 100m². Jej wyposażenie obejmuje dębowe krzesła ustawione w kinowy sposób oraz fortepian, na którym odbywają się koncerty chopinowskie, organizowane przez Wspólnotę Polską. W tej sali również zachował się piec kaflowy oraz dębowy sufit, a także możliwość wyjścia na drewniany balkon z pięknym widokiem na ogród.
II piętro
Na drugim piętrze znajdują się biura Domu Polonii. Tutaj ulokowano księgowość, administrację, a także pokoje dyrektora oraz prezesa, a dodatkowo kuchnię i łazienkę. W pomieszczeniach od strony frontowej kamienicy można dostrzec bogato zdobione putta wykonane z gipsu. Warto dodać, że sale na tym piętrze nie posiadają drewnianych sufitów.
III piętro
Na trzecim piętrze znajdują się trzy pokoje hotelowe. Dwa z nich oferują widok na Rynek, natomiast jeden, pełniący funkcję apartamentu, ma widok na ogród. W apartamencie również znajduje się dębowy sufit oraz zabytkowe meble, takie jak kredens, stół, krzesła oraz zegar kurantowy.
Strych
Na strychu, który znajduje się powyżej trzeciego piętra, mieszczą się pomieszczenia gospodarcze, takie jak kotłownia, składy i magazyny. Całość wieńczy lekko spadzisty dach pokryty blachą.
Przypisy
- a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r. [dostęp 05.10.2024 r.]
- Gminna ewidencja zabytków Krakowa. Biuletyn Informacji Publicznej Miasta Krakowa. [dostęp 05.10.2024 r.]
- Stowarzyszenie „Wspólnota Polska” Oddział w Krakowie: Dom Polonii w Krakowie. Kraków. Brak numerów stron w książce
- Rynek Główny, dom nr 14, Kamienica Pod Św. Anną.
Pozostałe obiekty w kategorii "Kamienice i domy":
Kamienica Pod Świętym Józefem w Krakowie | Kamienica Pod Trzema Lipami w Krakowie | Kamienica Pod Węgrem w Krakowie | Kamienica Podelwie w Krakowie | Kamienica przy alei Juliusza Słowackiego 9 w Krakowie | Kamienica przy alei płk. Władysława Beliny-Prażmowskiego 55 w Krakowie | Kamienica przy Małym Rynku 3 w Krakowie | Kamienica przy placu Jana Matejki 6 w Krakowie | Kamienica przy placu Na Groblach 7 w Krakowie | Kamienica przy ul. Floriańskiej 42 w Krakowie | Kamienica Pod Słońcem w Krakowie | Kamienica Pod Pająkiem w Krakowie | Kamienica Pod Orłem w Krakowie | Kamienica Pod Okiem Opatrzności w Krakowie | Kamienica Pod Obrazem w Krakowie | Kamienica Pod Motylem w Krakowie | Kamienica Pod Jednorożcem w Krakowie | Kamienica Pod Jaszczurką w Krakowie | Kamienica Pod Gankiem w Krakowie | Kamienica Pod Ewangelistami w KrakowieOceń: Kamienica Pod św. Anną w Krakowie