Kamienica Pod Wiewiórką w Krakowie

---

Historia

Kamienica, o której mowa, ma swoje korzenie w połowie XIV wieku, kiedy to została wzniesiona. W następującej ery, w II połowie XV wieku, budynek przeszedł proces przebudowy oraz rozbudowy. Od pierwszej do trzeciej ćwierci XVI wieku, nieruchomość była w rękach znanych rodów jak Betmanów i Bonerów. W tym ważnym okresie obiekt stał się renesansowym pałacem miejskim; nadbudowano drugie piętro, wzniesiono tylną oficynę, a w miejscu traktu środkowego stworzono niewielki dziedziniec z krużgankiem oraz dwuprzęsłową loggią.

W drugiej połowie XVI wieku, a dokładniej na przełomie XVI i XVII wieku, kamienica znalazła się w posiadaniu rajcy J. Ciepielowskiego, a później, w latach 1607–1630, podskarbiego litewskiego M. Woyny. Następnym właścicielem od 1630 roku był A. Piotrkowczyk i wdowa po nim. Rok 1674 to moment, w którym Akademia Krakowska zakupiła kamienicę i przekształciła ją w Drukarnię Akademicką.

W 1786 roku Rafał Józef Czerwiakowski stał się nowym właścicielem budynku, przekształcając go na kamienicę czynszową. W tym czasie, po dobudowaniu oficyny bocznej, obiekt zyskał swój ostateczny kształt jako trójskrzydłowy gmach z niewielkim podwórkiem otoczonym gankami. Warto również wspomnieć, że w 1852 roku, na drugim piętrze budynku, rozpoczął działalność zakład szwaczek, powołany przez fundację Jadwigi Sapieżyny.

W 1856 roku, na zlecenie Filipa Pokutyńskiego, nastąpiła przebudowa fasady oraz wnętrz budynku. Kolejne zmiany zaszły w 1888 roku, kiedy to jeden lokal został przekształcony w pracownię wyrobów z brązu. W latach 1903–1904 kamienica przeszła kolejną modernizację, podczas której przeniesiono barokowy portal bramny na elewację od strony ulicy św. Tomasza. W 1935 roku, według projektu Władysława Stupnickiego, przeprowadzono renowację fasady parteru, dodając reprezentacyjne godło, przedstawiające wiewiórkę, zaprojektowane przez K. Muszkieta, a wykonane przez J. Ogłódka.

15 czerwca 1967 roku kamienica została wpisana do rejestru zabytków i obecnie figuruje także w gminnej ewidencji zabytków.

Architektura

Kamienica Pod Wiewiórką w Krakowie to szereg ciekawych rozwiązań architektonicznych, które przyciągają uwagę zarówno mieszkańców, jak i turystów. Budowla ma formę trójskrzydłowego gmachu otoczonego niewielkim podwórkiem, co dodaje jej niezwykłego uroku.

Wznosi się na trzech kondygnacjach, a jej elewacje frontowe ukazują bogactwo detali. Zwracając uwagę na elewację od strony ulicy Floriańskiej, zauważamy, że jest pięcioosiowa, zaś od ulicy św. Tomasza ma aż trzynaście osi. Taki układ przestrzenny nadaje budynkowi elegancji i wyjątkowego charakteru.

W parterowej części kamienicy znajdziemy dwa niezwykle interesujące portale. Pierwszy z nich, półkolisty barokowy, umiejscowiony jest przy ulicy św. Tomasza, a obok niego widnieje drugi portal, modernistyczny z godłem, zwrócony w stronę ulicy Floriańskiej. Te różnorodne style architektoniczne stanowią wzbogacenie historyczne przestrzeni.

Elewacje charakteryzują się prostym, lecz eleganckim wystrojem, a ich okna, ozdobione gzymsami, podkreślają staranne wykonanie detali architektonicznych. Całość budynku wieńczy gzyms koronujący, który nadaje mu monumentalnego wyglądu.

Wnętrza kamienicy zachowały się w doskonałym stanie, oferując przykłady klasycystycznych sztukaterii i kominków, które przypominają o minionych epoce oraz świadczą o wysokiej jakości wykonania i dbałości o szczegóły.

---

Oceń: Kamienica Pod Wiewiórką w Krakowie

---