Ulica Nadwiślańska w Krakowie

Ulice i place

Ulica Nadwiślańska to interesująca ulica w Krakowie, zlokalizowana w dzielnicy XIII Podgórze. Stanowi ważny element infrastruktury w tej części miasta, ponieważ łączy ulicę Kazimierza Brodzińskiego z malowniczą kładką Ojca Bernatka, która prowadzi do ulicy Solnej.

Ulica Nadwiślańska jest ulicą jednojezdniową, co czyni ją spokojnym miejscem, idealnym zarówno do spacerów, jak i codziennych podróży.

Historia

Ulica Nadwiślańska w Krakowie ma ciekawą historię, która sięga lat trzydziestych XIX wieku, kiedy to nabrała swojego obecnego kształtu. Wówczas nadano jej również aktualną nazwę. Na początku XX wieku, w wyniku urbanistycznych zmian, zachodni fragment ulicy został zburzony, aby wybudować bulwar Podolskiego, będący integralną częścią bulwarów wiślanych.

W 1924 roku na ulicy wzniesiono kamienicę przy ul. Nadwiślańskiej 1, zaprojektowaną przez Henryka Lamensdorfa, która obecnie stanowi znaczącą dominantę w tej części Krakowa. Wschodni odcinek ulicy skrywa w sobie elektrownię miejską z 1899 roku. Z kolei południowa strona ulicy została zabudowana w latach 1941-1943.

W dramatycznych czasach II wojny światowej, fragment ulicy, rozciągający się od Na Zjeździe do Placu Solnego, znalazł się w obrębie getta krakowskiego. Po zakończeniu wojny, w budynku przy numerze 11 ulokowane zostały Krakowskie Zakłady Przemysłu Odzieżowego, które później przekształcono w Vistula w 1967 roku. Niestety, budynki fabryki zostały wyburzone w 2009 roku, a na ich miejscu powstały nowe bloki mieszkalne, stawiane przez firmę Atal.

W 2014 roku otwarty został Ośrodek Dokumentacji Sztuki Tadeusza Kantora CRICOTEKA, a jego projekt wykorzystał budynek dawnej elektrowni, co stanowi interesujący element współczesnej architektury. W 2018 roku przy ulicy odsłonięto także pomnik Juliusza Lea, który upamiętnia znaczącą postać w historii Krakowa.

Zabudowa

Ulica Nadwiślańska w Krakowie prezentuje różnorodność architektoniczną, z której każda kamienica ma swoją unikalną historię. Oto niektóre z najważniejszych obiektów znajdujących się w tej okolicy:

  • ul. Nadwiślańska 1 (ul. Piwna) – kamienica zaprojektowana przez Henryka Lamensdorfa w 1924 roku, stanowi doskonały przykład stylu architektonicznego okresu międzywojennego,
  • ul. Nadwiślańska 4 – zespół elektryczny z XX wieku, który przyczynił się do rozwoju infrastruktury miejskiej,
  • ul. Nadwiślańska 15 (ul. Krakusa 30) – dom opracowany przez Stanisława Serkowskiego w latach 1869–1871, wyróżniający się fragmentarycznym, lecz istotnym wkładem w krajobraz architektoniczny Krakowa,
  • ul. Nadwiślańska 21 (ul. Solna 6) – kamienica zaprojektowana przez Ludwika Struzika w latach 1912–1913, świadcząca o stylowych przemianach zachodzących w architekturze w tym okresie.

Informacje te zostały opracowane na podstawie Gminnej ewidencji zabytków – Kraków, co podkreśla wartość historyczną oraz kulturową tej ulicy w kontekście miejskiego dziedzictwa Krakowa.

Przypisy

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r. [dostęp 18.03.2024 r.]
  2. a b c Nadwiślańska, [w:] Encyklopedia Krakowa, Wyd. 2 zm. i rozsz., t. 2, Kraków 2023 r., s. 18-19, ISBN 978-83-66334-92-2
  3. a b Nadwiślańska, ulica. W: Encyklopedia Krakowa. Warszawa – Kraków: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, s. 653. ISBN 83-01-13325-2
  4. Nadwiślańska, ulica. W: Nazwy ulic Krakowa. Kraków: Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego PAN, 1995, s. 108. ISBN 83-85579-48-6.
  5. Gminna ewidencja zabytków – Kraków. [w:] Biuletyn Informacji Publicznej [on-line]. bip.krakow.pl. [dostęp 18.03.2024 r.]

Oceń: Ulica Nadwiślańska w Krakowie

★★★★★
Średnia ocena:4.79 Liczba ocen:24