Ulica Podzamcze to niezwykle interesująca część krakowskiego pejzażu, znajdująca się w dzielnicy I Stare Miasto, stanowiąca ważny element Starego Miasta w Krakowie, co potwierdza jej lokalizacja przy Starym Mieście.
Ta malownicza ulica łączy kluczowe arterie miasta, w tym Grodzką oraz Kanoniczą z innymi istotnymi ulicami, takimi jak F. Straszewskiego oraz Powiśle. Jej znaczenie nie ogranicza się jedynie do funkcji komunikacyjnej, ale obejmuje również aspekt historyczny i kulturowy.
W bliskim sąsiedztwie zbiegu ulic Podzamcze i Kanoniczej mieściły się kiedyś istotne punkty, takie jak Brama Poboczna, co świadczy o bogatej historii tej części Krakowa. Ulica ta, będąca częścią I obwodnicy, stanowi istotny punkt w miejskiej infrastrukturze.
Budynki
– ul. Podzamcze 1 – w przeszłości znajdował się tu dom kapitulny przy kościele św. Idziego. Obecnie funkcjonuje on jako żłobek.
– ul. Podzamcze 8 – miejsce, w którym mieści się Wyższe Seminarium Duchowne Archidiecezji Krakowskiej. Jego architekturę zaprojektował Gabriel Niewiadomski, a obiekt powstał w 1899 roku.
– ul. Podzamcze 10 – budynek znany jako Willa „Mały Wawel”, to neorenesansowy pałacyk z charakterystyczną narożną loggią. Został zaprojektowany około 1890 roku przez Tadeusza Stryjeńskiego oraz Władysława Ekielskiego. Nazwa willi nawiązuje do podobieństwa niektórych detali architektonicznych do zabudowań znajdujących się na Wawelu.
O pojawieniu się nowej willi w obszarze Plant oraz bliskości królewskiej rezydencji dyskutowano z zapałem zarówno wśród ekspertów, jak i mieszkańców Krakowa. Dom ten sąsiaduje z innym budynkiem, powstałym również około 1890 roku, ulokowanym przy ul. Straszewskiego nr 1. Obie wille stanowią zespół neorenesansowych budowli, które kiedyś były własnością Maurycego Straszewskiego (1848–1921), wykładowcy Uniwersytetu Jagiellońskiego, znanego filozofa oraz podróżnika.
Po zakończeniu II wojny światowej, w willi urządzono przedszkole, co odzwierciedla jej wyraźną ewolucję funkcjonalną na przestrzeni lat.
Źródła
W kontekście badań nad ulicą Podzamcze w Krakowie, istotne są różne źródła, które ukazują jej historię oraz związki z architekturą i urbanistyką miasta. Poniżej przedstawiamy wybrane publikacje:
- Praca zbiorowa Zabytki Architektury i budownictwa w Polsce, Kraków, Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków, Warszawa 2007, ISBN 978-83-9229-8-1,
- Elżbieta Supranowicz Nazwy ulic Krakowa, Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego PAN, Kraków 1995, ISBN 83-85579-48-6,
- Barbara Zbroja Leksykon architektów i budowniczych pochodzenia żydowskiego w Krakowie w latach 1868-1939, Wydawnictwo Wysoki Zamek, Kraków 2023, ISBN 978-83-966500-2-3,
- Praca zbiorowa Encyklopedia Krakowa, wydawca Biblioteka Kraków i Muzeum Krakowa, Kraków 2023, ISBN 978-83-66253-46-9 t. II s. 228.
Przypisy
- Marek Żukow-Karczewski, Pałace Krakowa. Willa „Mały Wawel”, „Echo Krakowa”. 94 (13155) 1990 r.
Pozostałe obiekty w kategorii "Ulice i place":
Plac Imbramowski | Ulica Poselska w Krakowie | Ulica Powiśle w Krakowie | Ulica prof. Michała Bobrzyńskiego w Krakowie | Ulica Rabina Meiselsa w Krakowie | Ulica Rzeźnicza w Krakowie | Ulica Rżącka w Krakowie | Ulica Samuela Bogumiła Lindego w Krakowie | Ulica Smocza w Krakowie | Ulica Stanisława Klimeckiego w Krakowie | Ulica Podwale w Krakowie | Ulica Podbrzezie w Krakowie | Ulica Płaszowska w Krakowie | Ulica Parkowa w Krakowie | Ulica Oboźna w Krakowie | Ulica Nawojki w Krakowie | Ulica Nadwiślańska w Krakowie | Ulica Na Zjeździe w Krakowie | Ulica Na Błonie w Krakowie | Ulica Ujastek Mogilski w KrakowieOceń: Ulica Podzamcze w Krakowie