Wieża Duńska na Wawelu

Historia Wieży Duńskiej sięga czasów przebudowy wcześniejszej wieży, datowanej na około 1315 rok. Ta starsza konstrukcja znana była jako „prawdziwa” wieża Łokietkowa. Zbudowana została na miejscu XII-wiecznego stołpu, którego elementy – południowo-zachodnia ściana – zostały wykorzystane przy wznoszeniu nowej wieży. Zachodni narożnik tej konstrukcji został zintegrowany z murami wysuniętego belwederka, który obecnie nazywamy Kurzą Nogą.

Ostateczny kształt Wieży Duńskiej został nadany na polecenie Władysława Jagiełły w okresie od końca XIV wieku aż do 1424 roku, kiedy to zamieszkano w niej króla duńskiego. To właśnie w 1424 roku, w związku z koronacją jego czwartej żony, Zofii, przebywał tam także król duński Eryk Pomorski. Pierwsze wzmianki o Wieży Duńskiej jako „Dunska Vieza” pojawiły się w rachunkach wielkorządców krakowskich w 1525 roku, a w tym samym czasie budowla zyskała charakterystyczną ciosową kamienną elewację.

W kolejnych latach, w XVI wieku, wieża została włączona w obręb renesansowego zamku. W latach 1529–1531 dodano na najwyższym piętrze wieży renesansową altanę. Pożar w 1595 roku, który zniszczył dach oraz górną kondygnację zamku, przyczynił się do decyzji króla Zygmunta III Wazy o zabudowaniu tej otwartej altany, by stworzyć dodatkowe pomieszczenia. Król przejął również pierwsze piętro wieży dla swoich potrzeb mieszkalnych.

W latach 1854–1856 wieża przeszła częściową przebudowę w stylu pseudogotyckim, co zaowocowało dodaniem krenelażu. W XX wieku, dokładnie w latach 1914 oraz 1922–1924, przystąpiono do usuwania tych XIX-wiecznych przeróbek. Projektant Adolf Szyszko-Bohusz stworzył nową koncepcję, przekształcając miejsce po dawnej altanie w otwartą loggię kolumnowo-architrową.

Wieża Duńska przeszła renowację w latach 1995–1996. W przeszłości jedno z jej wnętrz wykorzystywane było jako Łożnica Królewska. Dziś w górnej części wieży znajduje się sień oraz apartament prezydenta Ignacego Mościckiego, natomiast na parterze znajdują się dwie sale eksponujące historyczne elementy związane ze Szczerbcem, w tym Salę Jadwigi i Jagiełły oraz Zbrojownię zamkową.