Antoni Wit


Antoni Piotr Wit, ur. 7 lutego 1944 roku w Krakowie, to wybitny polski dyrygent oraz kompozytor. Jego osiągnięcia rozciągają się także na dziedzinę prawa, a jako profesor dyrygentury Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie, Wit kształci kolejne pokolenia artystów.

W latach 1983–2000 pełnił funkcję dyrektora naczelnego i artystycznego Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach, gdzie nie tylko prowadził koncerty, ale także znacząco przyczynił się do rozwoju instytucji muzycznych w Polsce. Następnie, w latach 2002–2013, był dyrektorem naczelnym i artystycznym Filharmonii Narodowej w Warszawie, gdzie również można dostrzec jego pozytywny wpływ na lokalną kulturę muzyczną.

Wykształcenie

Antoni Wit, znany polski dyrygent, zdobył swoje wykształcenie muzyczne w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Krakowie, obecnie funkcjonującej jako Akademia Muzyczna. W tym prestiżowym miejscu studiował dyrygenturę pod okiem Henryka Czyża, uzyskując dyplom z odznaczeniem w 1967 roku. Osobny rozdział w jego edukacji stanowiły studia kompozytorskie, które prowadził pod przewodnictwem Krzysztofa Pendereckiego.

Warto również zaznaczyć, że kontynuując swoją edukację, studiował u słynnej Nadii Boulanger w Paryżu w latach 1967-1968, co zazwyczaj wiązało się z intensywnym rozwojem artystycznym. Dodatkowo, w 1969 roku ukończył studia z zakresu prawa na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, co przyczyniło się do wszechstronności jego kariery.

Jego talent został dostrzegiony na Międzynarodowym Konkursie Dyrygenckim Herberta von Karajana w Berlinie w 1971 roku, gdzie zdobył II miejsce, co otworzyło przed nim wiele zawodowych drzwi. W 1973 roku rozwijał swoje umiejętności pod kierunkiem znakomitych dyrygentów, takich jak Stanisław Skrowaczewski i Seiji Ozawa, uczestnicząc w sesjach w Tanglewood.

Wit zyskał uznanie dzięki współpracy z Teatrem Wielkim w Warszawie oraz Malmö Stadsteater. Jego działalność dyrygencka obejmowała współpracę z międzynarodowymi orkiestrami symfonicznymi, radiowymi i telewizyjnymi, a także występy w miastach takich jak Berlin, Mediolan, Turyn, Lipsk oraz Salzburg.

Kariera dyrygencka

Antoni Wit w okresie od 1974 do 1977 roku pełnił funkcję zastępcy dyrektora do spraw artystycznych Filharmonii Pomorskiej, a jednocześnie był pierwszym dyrygentem Orkiestry Symfonicznej tej instytucji. To w Bydgoszczy zyskał autonomię w doborze repertuaru, co pozwoliło mu na realizację tych utworów, które niezwykle cenił. Wit lubił zapraszać znanych dyrygentów z zagranicy, takich jak Kazuhiro Koizumi i Enrico De Mori, a także przodujących polskich artystów, takich jak Bohdan Wodiczko, Andrzej Straszyński, Henryk Debich, oraz Jerzy Maksymiuk. Zajmował się również sprowadzaniem wybitnych solistów, takich jak Witold Małcużyński, Edward Auer, Wanda Wiłkomirska, Krystian Zimerman, i Konstanty Kulka.

W 1976 roku orkiestra symfoniczna FP, pod jego batutą, miała zaszczyt wystąpić na prestiżowym festiwalu „Berlinner Festwochen”. Wit jednocześnie nie odkładał swojej indywidualnej kariery dyrygenckiej. W Japonii przygotował pierwsze w tym kraju wystawienie opery „Halka” Stanisława Moniuszki w Tokio w 1975 roku, dyrygował również koncertami symfonicznymi w Hiszpanii, Stanach Zjednoczonych oraz na Kubie.

W 1977 roku związał się z rodzinnym Krakowem, obejmując kierownictwo Orkiestry i Chóru Polskiego Radia oraz Telewizji. W latach 1983–2000 był dyrektorem Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach, wcześniej znanej jako Wielka Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia. W latach 1987–1992 sprawował również funkcję dyrygenta w Orquesta Filarmónica de Gran Canaria. Od 1998 roku jest profesorem dyrygentury na Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina w Warszawie.

W latach 2002–2013 był dyrektorem naczelnym i artystycznym Filharmonii Narodowej w Warszawie. W 2005 oraz 2010 roku dyrygował Orkiestrą Symfoniczną Filharmonii Narodowej podczas przesłuchań finałowych Międzynarodowych Konkursów im. Fryderyka Chopina. Wit występował w niemal wszystkich znaczących ośrodkach muzycznych w Europie oraz w krajach takich jak Stany Zjednoczone, Kanada, Meksyk, Izrael, Brazylia, Argentyna, Japonia, Hongkong, Korea Południowa, Australia, Nowa Zelandia, Chiny oraz Tajwan.

W trakcie swojej kariery współpracował z wieloma znakomitymi orkiestrami symfonicznymi, do których należą m.in.:

  • Berliner Philharmoniker,
  • Staatskapelle Dresden,
  • Tonhalle-Orchester Zürich,
  • Royal Philharmonic Orchestra,
  • BBC Symphony Orchestra,
  • Orchestre Symphonique de Montréal,
  • Orchestra dell’Accademia di Santa Cecilia,
  • Orchestre de la Suisse Romande,
  • Philharmonia St. Petersburg,
  • NHK Symphony Orchestra w Tokio,
  • New Zealand Symphony Orchestra,
  • Orquestra Sinfônica do Estado de São Paulo,
  • Orquesta Sinfónica de El Salvador,
  • Filarmonica della Scala.

W 2015 roku Wit został członkiem honorowego komitetu wspierającego Bronisława Komorowskiego przed wyborami prezydenckimi w Polsce.

Nagrania

Antoni Wit to jeden z niewielu artystów na całym świecie, którzy mogą pochwalić się sprzedażą ponad 5 milionów egzemplarzy swoich płyt. Jego działalność nagraniowa obejmuje ponad 200 albumów, które powstały dla renomowanych wytwórni, takich jak: EMI, Decca Records, CBS, NVC Arts, Pony Canyon, Camerata Tokyo, Polskie Nagrania, DUX, CD Accord oraz NAXOS.

Wit współpracował głównie z Filharmonią Narodową oraz NOSPR, tworząc nagrania, które spotkały się z uznaniem krytyków. W ramach swojej współpracy z Orkiestrą Symfoniczną i Chórem Filharmonii Narodowej, zrealizował dla NAXOS serię pięciu płyt, na których znajduje się kompletny zbiór dzieł Karola Szymanowskiego. Ponadto, Wit nagrał wszystkie utwory orkiestrowe Witolda Lutosławskiego w formie dziesięciu płyt, jak również utwory Krzysztofa Pendereckiego, zrealizowane na trzynastu płytach.

Artysta wielokrotnie dyrygował oraz nagrywał kompozycje innych polskich twórców, takich jak Wojciech Kilar, Krzysztof Meyer oraz Henryk Mikołaj Górecki. Jego nagrania obejmują również utwory z światowej literatury muzycznej, w tym cenione interpretacje dzieł Gustava Mahlera, Richarda Straussa oraz Oliviera Messiaena, które zdobyły wysokie oceny krytyków.

Nagrody

Nominacje do nagrody Grammy Award

  • 2004 – pierwsza nominacja (za Pasję wg św. Łukasza Pendereckiego),
  • 2005 – druga nominacja (za Polskie Requiem Pendereckiego),
  • 2007 – trzecia nominacja (za Siedem bram Jerozolimy Pendereckiego),
  • 2008 – czwarta nominacja (za Stabat Mater Szymanowskiego),
  • 2009 – piąta nominacja (za I i IV Symfonię Szymanowskiego),
  • 2009 – szósta nominacja (za Jutrznię Pendereckiego),
  • 2012 – siódma nominacja (za nagrania zestawu dzieł Pendereckiego) – zakończona przyznaniem nagrody (więcej szczegółów w dalszej części).

Nagrodzone nagrania

  • 1983 – Diapason d’Or oraz Grand Prix du Disque de la Nouvelle Académie (za nagranie kompletu koncertów fortepianowych Prokofjewa, solista: Kun Woo Paik),
  • 2002 – Cannes Classical Award – Midem Classique 2002 (za Symfonię Turangalîla Messiaena),
  • 2002 – Fryderyk w kategorii album roku – muzyka symfoniczna (za Mi-parti Lutosławskiego, Mszę Meyera, Concerto grosso na trzy wiolonczele i orkiestrę Pendereckiego),
  • 2004 – Classical Internet Award (za Pasję wg św. Łukasza Pendereckiego),
  • 2005 – Records Academy Award (za Polskie Requiem Pendereckiego),
  • 2005 – Fryderyk w kategorii album roku – muzyka symfoniczna (za płytę Kronika Konkursu Chopinowskiego 2005 vol. 13, solista: Rafał Blechacz),
  • 2005 – dwa Fryderyki w kategoriach album roku – muzyka współczesna oraz najwybitniejsze nagranie muzyki polskiej (za Koncert na orkiestrę i Koncert na wiolonczelę oraz orkiestrę Lutosławskiego),
  • 2007 – Gramophone Editor’s Choice (za koncerty skrzypcowe oraz Nokturn i Tarantelę Szymanowskiego),
  • 2008 – Gramophone Editor’s Choice (za II i III Symfonię Szymanowskiego),
  • 2008 – BBC Music Magazine Editor’s Choice (za Stabat Mater, Veni Creator, Litania do Maryi Panny, Demeter i Penhesilea Szymanowskiego),
  • 2009 – BBC Music Magazine Editor’s Choice (za Harnasie, Mandragora i Kniaź Patiomkin Szymanowskiego),
  • 2012 – Nagroda Grammy (za nagranie z udziałem Orkiestry Symfonicznej Filharmonii Narodowej zestawu dzieł Krzysztofa Pendereckiego, w tym Fonogrammi, Koncert na róg, Partita, Przebudzenie Jakuba, Anaklasis, De natura sonoris; solistami nagrania byli: Urszula Janik – flet, Jennifer Montone – róg oraz Elżbieta Stefańska – klawesyn; płytę wydała firma NAXOS),

Pozostałe nagrody i odznaczenia

  • 1984, 1996 – Nagrody krytyków Orfeusz na Festiwalu Muzyki Współczesnej Warszawska Jesień,
  • 1985 – Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
  • 1998 – Diamentowa Batuta, nagroda Polskiego Radia,
  • 2000 – Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski,
  • 2002 – Krzyż Oficerski Orderu Krzyża Południa, odznaczenie nadane przez prezydenta Brazylii,
  • 2002 – Złoty Medal Fundacji Artura Rubinsteina,
  • 2006 – Krzyż Oficerski Orderu Zasługi dla Republiki Włoskiej, odznaczenie nadane przez prezydenta Włoch,
  • 2010 – Nagroda Fundacji im. Karola Szymanowskiego,
  • 2011 – Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski,
  • 2015 – Kawaler Orderu Legii Honorowej,
  • Odznaka Honorowa „Zasłużony dla Mazowsza”.

Przypisy

  1. Dyrygent Antoni Wit odznaczony francuską Legią Honorową [online], www.polskieradio.pl [dostęp 21.11.2017 r.]
  2. Barbara Sowa: Kto wszedł do komitetu poparcia Komorowskiego, a kto z niego wypadł? Cała Lista. dziennik.pl, 16.03.2015 r. [dostęp 21.03.2015 r.]
  3. Osoby i podmioty odznaczone Odznaką Honorową "Zasłużony dla Mazowsza" – lista. mazovia.pl.
  4. Prezydent odznaczył dyrektora Filharmonii Narodowej. prezydent.pl, 05.11.2011 r. [dostęp 14.02.2013 r.]
  5. Informacja na stronie Filharmonii Narodowej. filharmonia.pl, 13.02.2013 r. [dostęp 14.02.2013 r.]
  6. Diário Oficial da União (DOU). 18.04.2002 r. [dostęp 22.06.2014 r.] (port.)
  7. M.P. z 2012 r. poz. 282.
  8. M.P. z 2001 r. nr 4, poz. 78.

Oceń: Antoni Wit

Średnia ocena:4.57 Liczba ocen:22