Leona Bierkowska

---

Życiorys

Leona Bierkowska przyszła na świat w Krakowie w roku 1855. Swoje artystyczne umiejętności rozwijała pod okiem Hipolita Lipińskiego w ramach Wyższych Kursów dla Kobiet, które odbywały się w Muzeum Techniczno-Przemysłowym im. Adriana Baranieckiego. Wstąpiła tam w 1870 roku, towarzysząc swojej siostrze, Karolinie Bierkowskiej. W latach 1875–1879 pracowała jako nauczycielka, ucząc rysunku i zdobnictwa na Wydziale Sztuk Pięknych. Jej nazwisko pojawiało się w prasie w latach 1875 i 1883, gdzie opisywano ją jako nauczycielkę na kursach organizowanych w Muzeum Techniczno-Przemysłowym.

W okresie 1885–1887 Leona kształciła się w renomowanej Académie Julian, pod okiem Gustave’a Boulangera i Julesa Lefebvre’a. Jak zauważa Janina Wiercińska, biografka artystki, starała się ona również o wcześniejsze studia w tej akademii, a w 1885 roku otrzymała wyróżnienie. Do Krakowa powróciła na przełomie 1886 roku. Od 1877 do 1896 aktywnie wystawiała swoje dzieła w Towarzystwie Przyjaciół Sztuk Pięknych. Do współpracy z salonem sztuki Krywulta przystąpiła w 1881 roku, regularnie prezentując swoje prace w latach 1883–1884, 1886, 1888 oraz 1895–1896.

W 1903 roku objęła znaczącą rolę wiceprzewodniczącej Koła Artystek Polskich w Krakowie, a wcześniej brała udział w ich wystawie w 1899 roku. Jej twórczość koncentrowała się na malarstwie rodzajowym oraz studiach portretowych. Na początku XX wieku artystka zaczęła eksperymentować z rzeźbą, realizując niewielkie polichromie na drewnie, które przedstawiały realistyczne postacie ubrane w stroje ludowe. Te polichromie były inspiracją dla tradycji włoskich szopek bożonarodzeniowych.

W swoich dziełach Leona często odzwierciedlała ludowe zwyczaje, a także życie codzienne mieszkańców miast. Odkrywała detale ubiorów oraz regionalnych obyczajów podczas licznych podróży po Polsce, w tym na Huculszczyznę, do Rabki oraz Nowego Sącza, a także w rejonach Krakowa. Przyciągała uwagę nabywców swoimi figurowymi przedstawieniami, które posiadała także w Wiedniu, gdzie eksponowała swoje prace w różnych zestawieniach, takich jak „Wesele krakowskie” czy „Wesele huculskie”. Niestety, dzieła Leony Bierkowskiej, podobnie jak prace jej siostry, niemal w całości zaginęły.

Na początku XX wieku siostry Bierkowskie prowadziły pracownię na ul. Basztowej w Krakowie, a ich dalsze losy po I wojnie światowej pozostają nieznane.

Dzieła

Zachowane prace Leony Bierkowskiej obejmują liczne dzieła, które można podziwiać w różnych instytucjach. Do nich należą:

• Muzeum Narodowe w Warszawie: w tym miejscu znajdują się prace takie jak Kobieta przy posiłku (1895) oraz W izbie (1895),
• Muzeum Narodowe w Krakowie: tutaj znaleźć można obrazy Zamieć/Na pomoc (1897), a także dwa rysunki kredką, które ukazują typy góralskie oraz rycinę Ciekawska, będącą fragmentem polskiego czasopisma,
• Lwowska Galeria Sztuki: eksponuje Portret kobiety (1886) oraz Chłopak w stroju krakowskim (1896),
• W zbiorach prywatnych Ryszarda Trześniowskiego w Warszawie znajduje się Niedziela na folwarku (przed 1900),
• W zbiorach prywatnych Stanisława Ciechanowskiego w Krakowie możemy zobaczyć Portret damy po kolana w czarnej sukni z kołnierzem futrzanym (1887).

Niektóre z dzieł znane są tylko z tytułów. W 1890 roku na wystawę zorganizowaną przez Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie, artystka nadesłała obraz zatytułowany „W chacie rybackiej”. W ciągu lat 1877-1898 jej prace nosiły takie tytuły jak Zapóźno, Niebezpieczny ptaszek czy Sobótki.

---

Oceń: Leona Bierkowska

---