Jan Stanisław Mieroszewski


Jan Stanisław Wiktor Krzysztof Mieroszewski, znany również jako Mieroszowski, był wybitną postacią w historii Polski, urodzony 27 grudnia 1827 roku w Krakowie. Jego życie i działalność miały istotny wpływ na życie polityczne i literackie ówczesnej Polski. Mieroszewski, noszący herb Ślepowron, był nie tylko ziemianinem, ale także konserwatywnym politykiem oraz pisarzem.

W jego karierze politycznej istotnym momentem było zasiadanie w Sejmie Krajowym Galicji jako poseł w piątej kadencji, co świadczy o jego aktywnym udziale w kształtowaniu lokalnej polityki. Dodatkowo, Mieroszewski pełnił funkcję posła w Radzie Państwa, co ukazuje jego znaczenie w szerszym kontekście politycznym. Zmarł 4 stycznia 1900 roku w Krakowie, pozostawiając po sobie decyzje i dzieła, które przypominają o jego wkładzie w życie społeczne i polityczne swojej epoki.

Życiorys

W latach 1841–1843 Jan Stanisław Mieroszewski kształcił się w Gimnazjum Św. Anny, a następnie podjął studia z zakresu filozofii oraz prawa na Uniwersytecie we Fryburgu. Po powrocie do Krakowa, w 1846 roku, pod wpływem swojego ojca stał się krytykiem konspiracji i powstań, co spowodowało, że unikał bliższych kontaktów z polskim ruchem emigracyjnym. W styczniu 1849 roku objął dobra chrzanowskie, które sprzedał w 1856 roku, aby następnie zakupić wieś Karniowice, gdzie mieszkał aż do 1863 roku, a potem osiedlił się w Krakowie.

W okresie 1866–1872 pełnił funkcję radnego miasta Krakowa i z jego inicjatywy przeprowadzono korzystne dla miasta reformy finansowe oraz poczęto starania o rządowe inwestycje przemysłowe. Mieroszewski był jednak przeciwnikiem prezydenta Józefa Dietla. Był także członkiem Rady Powiatowej i w latach 1868, 1871 oraz 1874 był wybierany na marszałka powiatu krakowskiego. W wrześniu 1874 roku, w wyborach uzupełniających, został wybrany posłem do Rady Państwa z okręgu obejmującego gminy wiejskie powiatów krakowskiego, chrzanowskiego oraz wielickiego.

Chociaż był urażony postawą Kornela Krzeczunowicza oraz Leona Chrzanowskiego i opuścił Koło Polskie, to jednak w Izbie podkreślał swoje lojalne podejście do Wiednia. Głosując, często jednak dostosowywał się do postulatów innych polskich posłów. W Radzie Państwa aktywnie domagał się na przykład regulacji rzek galicyjskich, ochrony gór oraz nowoczesnego ustawodawstwa przemysłowego. Z obawą przed utratą swojego statusu w styczniu 1879 roku powrócił do Koła Polskiego. W 1879 roku zwyciężył w wyborach parlamentarnych do Sejmu Krajowego Galicji, reprezentując okręg Kraków–Chrzanów–Wieliczka, lecz ostatecznie złożył mandat.

W listopadzie 1881 roku po raz trzeci uzyskał mandat do Rady Państwa z Krakowa, a jako radca rządowy w lutym 1880 roku wyjechał do Sarajewa, mając nadzieję na objęcie stanowiska gubernatora. Niestety spełnienie tej ambicji uniemożliwiły mu działania administracji niemieckiej, co spowodowało, że w 1881 roku mógł powrócić do Krakowa. Pozostawił po sobie interesujące opisy Bośni, jej historii oraz obyczajów w publikacji pt. Listy z Sarajewa (wyd. 1884).

W maju 1883 roku zdobył mandat do Sejmu Krajowego Galicji z IV kurii z okręgu gmin wiejskich Kraków–Mogiła–Liszki–Skawina. W Izbie zajmował się kwestiami reformy wyborczej oraz ochrony lasów i szkolnictwa. Po konflikcie z krakowskimi konserwatystami przystąpił do sejmowego klubu „Centrum”, który promował współpracę z dynastią oraz rządem, jednocześnie stając w obronie interesów Galicji.

W grudniu 1885 roku złożył mandat poselski, a w styczniu 1886 roku całkowicie wycofał się z życia publicznego, przeprowadzając się do Bratysławy. Powrócił do Krakowa w 1888 roku. Mieroszewski był aktywnym członkiem wielu stowarzyszeń i organizacji charytatywnych oraz gospodarczych; był współzałożycielem Towarzystwa Leśnego Galicji Zachodniej (1850–1854) oraz członkiem Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego we Lwowie. Działał w Wydziale Okręgowym Galicyjskiego Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego w Krakowie, a od 1873 roku pełnił funkcję wiceprezesa Towarzystwa Dobroczynności.

W 1869 roku, wraz z bratem Sobiesławem, uzyskał tytuł hrabiowski, a w 1881 roku został uhonorowany tytułem honorowego obywatela Skawiny. W swoim krakowskim domu przy ulicy Krupniczej 11 zgromadził cenny księgozbiór, archiwum oraz kolekcję dzieł sztuki. Niezależnie od tego, fundował stypendia dla ubogich studentów, co odzwierciedla jego zaangażowanie w sprawy społeczności lokalnej.

Stosunki rodzinne

Jan Stanisław Mieroszewski był potomkiem wybitnych postaci w Krakowie. Jego ojciec, Jan Mieroszewski, pełnił funkcję dyrektora policji oraz senatora w Wolnym Mieście Krakowie. Matka, Wiktoria z domu Klose, również przyczyniła się do formowania jego życia rodzinnego.

W jego rodzinie znajdował się także brat, Sobiesław Mieroszewski, znany nie tylko jako publicysta, ale także jako polityk o konserwatywnych poglądach, który żył w latach 1836-1886.

W roku 1852 Jan Stanisław ożenił się z Emilią Oesterle, której rodzina wywodziła się z Fryburga. Para poznała się w okresie studiów, jednak ich związek spotkał się z nieprzychylnymi opiniami ze strony arystokracji krakowskiej, co znacząco wpłynęło na życie Mieroszewskiego, prowadząc do jego izolacji w społeczności.

Jan Stanisław Mieroszewski był ojcem trzech synów: Jana Karola (1854–1914), który otrzymał tytuł ordynata mysłowickiego, Sobiesława Krzysztofa (1856-1899), a także Krzysztofa Emila (1857-1915), który również stał się ostatnim ordynatem mysłowickim.

Odznaczeni

Jan Stanisław Mieroszewski został uhonorowany licznymi odznaczeniami za swoje zasługi. Wśród nich wymienia się:

  • komandorię Krzyża Mariańskiego Zakonu Niemieckiego, pełniąc również obowiązki komtura zakonu na Galicję,
  • Order Żelaznej Korony 3 klasy,
  • Krzyż Oficerski Korony Włoskiej.

Przypisy

  1. Jan Stanisław Wiktor hr. Mieroszewski h. Ślepowron – M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego – online [dostęp 12.06.2020 r.]

Oceń: Jan Stanisław Mieroszewski

Średnia ocena:4.66 Liczba ocen:9