Janusz Bogucki (historyk sztuki)

---

Życiorys

Janusz Bogucki urodził się jako syn Mieczysława Boguckiego i Wandy Boguckiej z d. Deike. W latach 1934–1939 kształcił się w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie pod okiem Felicjana Szczęsnego Kowarskiego. Już w 1938 roku rozpoczął studia z zakresu historii sztuki. Po roku, w 1939, został uhonorowany nagrodą Instytutu Propagandy Sztuki oraz pisma „Nike” za swoją pracę naukową dotyczącą teorii sztuki. W trakcie II wojny światowej brał udział w kampanii wrześniowej jako podchorąży w 8 Pułku Piechoty Legionów.

Po zakończeniu działań wojennych, w latach 1945–1947 piastował stanowisko w Naczelnej Dyrekcji Muzeów i Ochrony Zabytków. Następnie, od 1947 do 1953 roku, był związany z Biurem Muzealnych Wystaw Objazdowych przy Muzeum Narodowym w Krakowie. W latach 50. z całą pewnością wprowadzał nowe idee jako jeden z organizatorów wystaw w Galerii Krzysztofory. W 1957 roku rozpoczął redagowanie dodatku Plastyka do „Życia Literackiego” oraz dołączył do Grupy Krakowskiej.

W 1964 roku Bogucki osiedlił się w Warszawie. Wraz z pierwszą żoną, Marią Friedel-Bogucką, prowadził Galerię Widza i Artysty, a od 1965 roku aż do 1974 roku Galerię Współczesną. Od 1964 do 1979 roku był także pracownikiem Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, gdzie zajmował się nauczaniem, najpierw w Zakładzie Metodyki Nauczania Rysunku i Przedmiotów Plastycznych, a następnie prowadząc m.in. Zakład Kształtowania Form Plastycznych oraz Zakład Pedagogiki Artystycznej. Wziął udział w Sympozjum Plastycznym Wrocław ’70.

W 1974 roku Janusz Bogucki podjął decyzję o wyjściu poza główny nurt artystyczny. Na przełomie lat 70. i 80. organizował w Laskach spotkania artystów oraz krytyków sztuki, gdzie powstał pomysł na integrację sztuki współczesnej z przestrzenią kościelną. W latach 80. aktywnie uczestniczył w artystycznych działaniach nieprzyjmujących uznania od władz. Razem z Niną Smolarz, swoją drugą żoną, zorganizował głośne wystawy, takie jak Znak Krzyża (1983) oraz Droga świateł – spotkania ekumeniczne (1987) w Kościele Miłosierdzia Bożego przy ul. Żytniej w Warszawie. Zorganizowano również działania w Kościele Św. Mikołaja w Gdańsku, Kościele Św. Krzyża w Warszawie oraz w Kościele Wniebowstąpienia Pańskiego w Warszawie w ramach wystaw „Apokalipsa – światło w ciemności” (1984) oraz „Labirynt – przestrzeń podziemna” (1989). Jego działalność kuratorska trwała także po 1989 roku, a w tym czasie zrealizował takie wystawy jak Spotkanie świętych obrazów (1991) w Państwowym Muzeum Etnograficznym w Warszawie, Epitafium i siedem przestrzeni (1991) w Galerii Zachęta oraz Wielkie Xięstwo (1993) w Ekumenicznym Klasztorze Sztuki w Warszawie, gdzie zainicjował powstanie Ekumenicznego Klasztoru Sztuki – Fundacji Aśram Anavim.

Janusz Bogucki był także autorem wielu ważnych publikacji dotyczących historii i teorii sztuki, w tym takich dzieł jak Matejko (1955), Rozmowy o sztuce (1955), Szkice krakowskie (od Stwosza do Kantora) (1956), Gierymscy (1959), Mikulski (1961), Sztuka Polski Ludowej (1983), Pop ezo sacrum (1990), Od rozmów ekumenicznych do Labiryntu (1991). Jego córką z małżeństwa z Marią Bogucką jest Teresa Bogucka.

---

Oceń: Janusz Bogucki (historyk sztuki)

---