Michał Rusinek (1904–2001)

---

Życiorys

Michał Rusinek był synem Piotra. Ukończył studia na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz na Wyższym Studium Handlowym. Swoją karierę literacką rozpoczął w 1924 roku, debiutując jako poeta w dzienniku „Goniec Krakowski”. Dwa lata później, w 1927 roku, opublikował tom opowiadań zatytułowany Kapitan czerwonego widma. W latach 1929–1932 pełnił funkcję redaktora w „Gazecie Literackiej”, która ukazywała się w Krakowie. Od 1932 roku mieszkał w Warszawie.

W czasie swojego życia, w latach 1933–1939, Michał Rusinek pełnił funkcję dyrektora biura Polskiej Akademii Literatury. W trakcie II wojny światowej zaangażował się w tajne nauczanie, a w 1944 roku brał udział w powstaniu warszawskim. Po jego zakończeniu został uwięziony w obozach koncentracyjnych Mauthausen, Ebensee oraz Melk.

Po wojnie, w 1945 roku, był jednym z organizatorów oraz prezesem Zjednoczenia Byłych Więźniów Obozów Koncentracyjnych i Obozów Pracy. W latach 1945–1947 pełnił funkcję dyrektora Departamentu Kadr Ministerstwa Kultury i Sztuki. W kolejnych latach działał w Związku Literatów Polskich, gdzie w latach 1947–1972 był sekretarzem generalnym, a także w Stowarzyszeniu Autorów ZAiKS.

W latach 1948–1949 zajmował stanowisko kierownika literackiego w Teatrze Klasycznym. Równocześnie, w latach 1947–1972, był sekretarzem generalnym PEN Clubu w Polsce. W okresie 1962–1973 pełnił funkcję dyrektora Agencji Autorskiej SEC, a od 1984 roku był wiceprezesem Międzynarodowej Federacji SEC.

Michał Rusinek zmarł 6 stycznia 2001 roku w Warszawie, a jego ostatnia ziemska siedziba znajduje się na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie, gdzie został pochowany 16 stycznia 2001 roku (kwatera 58-5-19).

Ordery i odznaczenia

Michał Rusinek, znany z licznych osiągnięć, został uhonorowany wieloma prestiżowymi nagrodami i odznaczeniami w trakcie swojego życia. Wśród jego wyróżnień znajdują się:

• Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski, przyznany 28 kwietnia 1997 roku,
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, otrzymany 11 lipca 1955 roku,
• Złoty Krzyż Zasługi, nadany 15 czerwca 1946 roku,
• Srebrny Wawrzyn Akademicki, przyznany 5 listopada 1935 roku,
• Medal 40-lecia Polski Ludowej, otrzymany w 1984 roku,
• Medal 10-lecia Polski Ludowej, przyznany 19 stycznia 1955 roku.

Twórczość

W dorobku literackim Michała Rusinka odnajdujemy wiele znakomitych dzieł, które zyskały uznanie w różnych okresach jego twórczości. Jednym z pierwszych była powieść Pluton z Dzikiej Łąki, która ukazała się po raz pierwszy w 1937 roku. Druga edycja została wydana przez Ludową Spółdzielnię Wydawniczą i zyskała popularność w latach 60. XX wieku. Następnie pojawiły się kolejne wydania tej samej powieści, a także zbiorów, w tym Ziemia miodem płynąca wydawanego zarówno w 1969, 1973, jak i 1980 roku.

W dorobku pisarza aż do roku 2001 pojawiły się także inne istotne tytuły, takie jak Kapitan Czerwonego Widma z 1928 roku oraz Bunt w krainie maszyn z 1929. W 1930 roku autor zaprezentował Błękitną defiladę, w zbiorze poezji, a w 1931 roku ukazał się Półmężczyzna.

Kontynuując swoją karierę, Rusinek wydał Burzę nad brukiem w 1932 roku oraz zestaw reportaży Polska zaczyna się od Gdyni z 1938, a także drugą edycję Człowieka z bramy w 1939 roku.

W kolejnych latach powstała Trylogia o Krzysztofie Arciszewskim, w której skład wchodzą książki takie jak Wiosna admirała (1960), Muszkieter z Itamariki (1955) oraz Królestwo pychy (1958). W spuściźnie Rusinka znaleźć można także utwory jak Raj nie utracony z 1979 roku, Dzika plaża z 1974, Opowieści niezmyślone z 1975 oraz Moja wieża Babel z 1982 roku.

Nie można zapomnieć o emocjonalnym zabarwieniu dzieła Z barykady w dolinę głodu, które autor stworzył w 1946 roku, wskazując na jego różnorodność tematyczną i literacką.

---

Oceń: Michał Rusinek (1904–2001)

---