Artur Górski, znany również pod pseudonimem „Quasimodo”, to postać, która znacząco wpisała się w historię polskiej literatury. Urodził się 2 lipca 1870 roku w Krakowie, a swoje życie zakończył 7 grudnia 1959 roku w Warszawie.
Był nie tylko utalentowanym pisarzem, ale również krytykiem literackim, co pozwoliło mu na aktywne uczestnictwo w kształtowaniu ówczesnej kultury literackiej. Jako współredaktor prestiżowego czasopisma Życie, Górski miał znaczący wpływ na formułowanie treści i niesienie ważnych dyskusji literackich.
Jednym z jego najważniejszych osiągnięć był cykl artykułów noszący tytuł Młoda Polska, który stał się fundamentem dla nowo powstającej formacji literackiej, definiującej kierunki oraz wartości tego okresu w historii literatury polskiej.
Życiorys
Artur Górski jest jednym z najbardziej wpływowych krytyków literackich, który koncentrował się na odnowie romantycznego mesjanizmu. W swoim dorobku znajduje się wiele znaczących prac, m.in. „Monsalwat” oraz „Rzecz o Adamie Mickiewiczu”. Jego twórczość byłaby niekompletna bez używanego pseudonimu Quasimodo. Górski zasłynął przede wszystkim z nadania nazwy epoce literackiej, publikując cykl artykułów pod tytułem „Młoda Polska”, który ukazał się w krakowskim piśmie Życie w 1898 roku.
W swoich postulatach, Górski wyrażał silne pragnienie powrotu do ideologii romantycznej, nawiązując do haseł tworzonych przez romantyków. Szczególną uwagą darzył Adama Mickiewicza, odzwierciedlając to w tekstach dotyczących ważnych kwestii niepodległościowych oraz etycznych. Jednym z kluczowych dążeń Górskiego było odseparowanie się od pokolenia pozytywistów, czego efektem były jego krytyczne wypowiedzi na temat współczesności. W „Życiu”, swoim krakowskim piśmie, stwierdził: „żyjemy w czasie wielkich bankructw idei”.
Górski dostrzegał w społeczeństwie typowego „produktu społecznego” – znienawidzonego przez modernę filistra, określanego mianem kołtuna. Warto również zaznaczyć, że współpracował z poznańskim czasopismem społeczno-kulturalnym Tęcza, gdzie jego głos miał istotne znaczenie dla literackiej debaty tamtych czasów.
Artur Górski spoczywa na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie, w kwaterze 83-5-8, co jest świadectwem jego znaczenia dla polskiej kultury literackiej.
Poglądy
Poglądy Artura Górskiego, krytyka literackiego, niewątpliwie miały istotny wpływ na rozwój twórczości modernistów. Przyczynili się oni do intensyfikacji konfliktów oraz wyraźnego podziału pomiędzy pokoleniem pozytywistów a modernistami.
Ten wielki spór, znany jako konflikt „starzy” – „młodzi”, wpisał się trwale w polską historię literacką, porównując go można z napięciami, które występowały wcześniej pomiędzy przedstawicielami oświecenia a młodymi romantykami.
Pomimo prób Górskiego, aby sięgać do tradycji romantyzmu, jego koncepcje nie zyskały szerokiego uznania wśród współczesnych mu twórców. Wielkim ideowym przeciwnikiem Górskiego był Stanisław Przybyszewski, czego zaciętość debat literackich stanowiła istotny element ich sporów.
Ordery i odznaczenia
Artur Górski, jako krytyk literacki, został uhonorowany szeregiem prestiżowych odznaczeń. Poniżej przedstawiamy najbardziej znaczące nagrody, które otrzymał w trakcie swojej kariery:
- krzyż komandorski Orderu Odrodzenia Polski, nadany 10 listopada 1928,
- krzyż oficerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany 2 maja 1924,
- złoty wawrzyn akademicki, otrzymany 5 listopada 1935.
Przypisy
- Cmentarz Stare Powązki: WALENTY PAWLICKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 25.05.2020 r.]
- M.P. z 1935 r. nr 257, poz. 305 „za wybitną twórczość literacką”.
- Artur Górski. „Światowid”. Nr 1, s. 20, 1939.
- M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 630 „za zasługi na polu pracy literackiej i naukowej”.
- Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 24.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Zygmunt Konieczny (kompozytor) | Robert Kubiszyn | Juliusz Osterwa | Jan Włodzimierz Malik | Krzysztof Raynoch | Roman Stankiewicz (aktor) | Rafał Zawierucha | Tomasz Radziszewski (gitarzysta) | Janusz Bogucki (historyk sztuki) | Maja Pankiewicz | Wojsław Brydak | Kazimierz Kaczor (aktor) | Józefina Amalia Potocka | Jerzy Łukowicz | Marek Sochacki | Mira Rychlicka | Stanisław Wyspiański | Andrzej Banach (pisarz) | Marcin Zaleski | Michał BorwiczOceń: Artur Górski (krytyk literacki)