Roman Stankiewicz (aktor)

Kultura i sztuka

Roman Stankiewicz, zanim odszedł z tego świata, pozostawił po sobie trwały ślad w polskim teatrze i kinie. Urodził się 7 lipca 1921 roku w Krakowie, gdzie także spędził ostatnie chwile swojego życia, zmarł 14 grudnia 1985 roku.

Był on nie tylko utalentowanym aktorem teatralnym i filmowym, ale również wybitnym pedagogiem, który miał wpływ na kształcenie wielu przyszłych artystów.

Życiorys

W czasie II wojny światowej, Roman Stankiewicz studiował polonistykę na tajnym Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Po zakończeniu działań wojennych, w 1945 roku rozpoczął naukę w Studium Dramatycznym pod kierownictwem Iwo Galla, a rok później zdał egzamin eksternistyczny z zakresu aktorstwa. Kontynuując swoją edukację, ukończył studia polonistyczne w 1947 roku.

Swój debiut aktorski miał miejsce 20 listopada 1946 roku na scenie Teatru Wybrzeże w Gdańsku, gdzie zagrał rolę ojca w sztuce „Homer i Orchidea” napisaną przez Tadeusza Gajcego. Jego kariera obejmowała występy w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku w latach 1946-1949 oraz w renomowanych teatrach, takich jak Teatr im. Stefana Jaracza w Łodzi (1949-1955), Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie (1955-1972) oraz Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie (1972-1985).

W latach 1957-1985 pełnił także rolę wykładowcy w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej im. Ludwika Solskiego w Krakowie, gdzie dzielił się swoją wiedzą i doświadczeniem. Stankiewicz występował również w Teatrze Telewizji, ucieleśniając różnorodne postacie w licznych spektaklach, w tym: „Wassa Żeleznowa” Maksima Gorkiego w reżyserii Ireny Wollen (1972), „Gracze” Nikołaja Gogola w reżyserii Bogdana Hussakowskiego (1973) oraz „Czajka” Antona Czechowa w reżyserii Ireny Wollen (1975).

Jego bogaty dorobek aktorski obejmował takie role, jak Matka Witkacego w reżyserii Jerzego Jarockiego (1976), Zawisza Czarny w sztuce Juliusza Słowackiego w reżyserii Jerzego Golińskiego (1977), a także pułkownik Siadołkiewicz w „Epilogu” Macieja Wojtyszki (1979). W swoich późniejszych pracach wcielał się w Guślarza w „Dziadach” Adama Mickiewicza w reżyserii Konrada Swinarskiego (1983) oraz pułkownika Morawskiego w „Polskim listopadzie” Franciszka Ziejki w reżyserii Stanisława Zajączkowskiego (1983).

Niestety, 14 grudnia 1985 roku, Roman Stankiewicz zmarł w Krakowie. Spoczął na cmentarzu Rakowickim, gdzie został pochowany w kwaterze M 1, 47.

Filmografia (wybór)

Filmografia Romana Stankiewicza obejmuje szereg znaczących ról w polskiej kinematografii, które wykazują jego wszechstronność jako aktora. Poniżej znajduje się wybór jego kluczowych występów:

  • Jadą goście jadą… (1962) – sołtys Orawki,
  • Godzina pąsowej róży (1963) – Adam, ojciec Ani i Ewy,
  • Ubranie prawie nowe (1963) – wójt,
  • Stawka większa niż życie (serial telewizyjny, 1968) – kapitan w kantynie, który „wolałby być potrzebny w miejscu bardziej oddalonym od bolszewików” (odc. 10. W imieniu Rzeczypospolitej),
  • Strach (1975) – Roman Pilarek, zastępca dyrektora Przedsiębiorstwa Budowlanego,
  • Polskie drogi (serial telewizyjny, 1976) – Jan Karol Zygadlewicz, profesor archeologii UJ (odc. 1. Misja specjalna i odc. 2. Obywatele GG),
  • Amator (1979) – Czesław, uczestnik Festiwalu Filmów Amatorskich,
  • Córka albo syn (1979) – ojciec Piotra,
  • Pałac (1980) – ojciec Jakuba,
  • W biały dzień (1980) – sędzia na procesie „Koraba”,
  • Z biegiem lat, z biegiem dni… (serial telewizyjny, 1980) – wuj Janiny i Anieli (odc. 1. Kraków 1874, odc. 2. Kraków 1886 i odc. 3. Kraków 1898),
  • Cień już niedaleko (1984) – inżynier Mazowiec.

Odznaczenia i nagrody

Roman Stankiewicz, uznawany za jednego z wybitnych aktorów polskich, został uhonorowany licznymi odznaczeniami oraz nagrodami w ciągu swojej kariery. Oto niektóre z nich:

  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany w 1979 roku,
  • Złoty Krzyż Zasługi otrzymany w 1971 roku,
  • Nagroda na V Festiwalu Polskich Sztuk Współczesnych we Wrocławiu za rolę Ojca de Vos w spektaklu Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie w 1964 roku, w reżyserii Władysława Krzemińskiego,
  • Nagroda Komitetu do Spraw Radia i Telewizji za rolę profesora Wróbla w słuchowisku opartym na powieści Jalu Kurka pt. Kantata profesora Wróbla, zdobyta również w 1964 roku,
  • Nagroda Ministra Kultury i Sztuki II stopnia, przyznawana trzykrotnie w latach 1969, 1978 oraz 1982,
  • Wyróżnienie I stopnia na XX Kaliskich Spotkaniach Teatralnych w Kaliszu za rolę Piotra Sorina w spektaklu Dziesięć portretów z Czajką w tle, w reżyserii Jerzego Grzegorzewskiego, które miało miejsce w Starym Teatrze im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie w 1980 roku.

Wszystkie te nagrody i odznaczenia świadczą o jego nieprzeciętnym talencie oraz wkładzie w polską sztukę teatralną i filmową.

Oceń: Roman Stankiewicz (aktor)

★★★★★
Średnia ocena:4.99 Liczba ocen:11