Józef Męcina-Krzesz

---

Życiorys

Józef Męcina-Krzesz był synem Jana i Elżbiety, którzy zapewnili mu dobre wykształcenie. W młodości ukończył szkołę realną, a później kontynuował naukę w Szkole Sztuk Pięknych w Krakowie, gdzie miał przyjemność uczyć się pod okiem znakomitych nauczycieli, takich jak Władysław Łuszczkiewicz oraz Florian Cynk.

W latach 1882–1884 był również uczniem renomowanego malarza Jana Matejki, co znacząco wpłynęło na jego dalsze artystyczne losy. W 1884 roku zdobył stypendium od Wydziału Krajowego, co otworzyło mu drogę do dalszych studiów w Paryżu. W 1886 roku kształcił się w szkole Jean-Paula Laurensa, zgłębiając tajniki sztuki.

W swojej karierze współpracował jako ilustrator z wieloma czasopismami, w tym z prestiżowymi „L’Illustration” i „Figaro Illustré”. W 1888 roku ożenił się z francuską malarką Ludwiką Marią Barat, co wzbogaciło jego życie osobiste i artystyczne. Od 1894 roku był aktywnym członkiem zarządu Powszechnego Stowarzyszenia Artystów Polskich, a od 1913 roku związany był z Union Internationale des Beaux-Arts et des Lettres w Paryżu.

Męcina-Krzesz podróżował po Europie, zwiedzając Włochy, Niemcy oraz Anglię, co miało wpływ na jego twórczość i styl artystyczny. Po powrocie do Krakowa w 1894 roku, osiedlił się w willi na Dębnikach w 1901 roku. W latach 1914–1916 mieszkał w Pradze, a od 1921 roku związał się z Poznaniem, gdzie spędził ostatnie lata swojego życia.

Artysta zmarł 2 grudnia 1934 roku w Poznaniu, a jego miejsce spoczynku znajduje się na Cmentarzu wojennym Bohaterów Radzieckich (kwatera 6 miejsce B). Życie i prace Męciny-Krzesza są nieodłącznym elementem polskiej kultury artystycznej.

Zielony Balonik

W kręgu artystów malarzy z Krakowa, którzy skupiali się wokół „Zielonego Balonika”, Józef Męcina-Krzesz postrzegany był jako osoba o konserwatywnych poglądach. Jego twórczość oraz podejście wywoływały uśmiech u wielu, w tym u Tadeusza Boya-Żeleńskiego, który w swoich „Słówkach” ironicznie komentował ten aspekt:

Lecz cóż? Wszędzie przeszkoda jakaś szyki miesza,
Aże w końcu odkryliśmy Kręcinę Mesza:
Stworzył cykl religijny, z dwóch cyklów złożony,
I ten, że tak powiem, bicykl został nagrodzony.
[…]
I dziś Polsce całej głosi wzdłuż i wszerz,
Że nagrodę dostał: pan Kręcina Mesz.
(Sprawozdanie prof. dr. hr. M. Y. Cielskiego z rozdania nagród Barczewskiego w Akademii Krakowskiej)

Przez tę niewielką, aczkolwiek znaczącą frywolność Męcina-Krzesz zyskał miejsce wśród zauważanych twórców, co nie umknęło uwadze krytyków i historyków sztuki.

Ordery i odznaczenia

Wśród wyróżnień i odznaczeń Józefa Męciny-Krzesza znajdują się znaczące nagrody, które podkreślają jego osiągnięcia i zasługi. Oto niektóre z nich:

• Złoty Krzyż Zasługi, nadany 9 listopada 1932 roku,
• Kawaler Orderu Legii Honorowej, przyznany we Francji w 1931 roku.

---

Oceń: Józef Męcina-Krzesz

---