Jerzy Ronard Bujański

---

Życiorys

Jerzy Ronard Bujański był wybitnym przedstawicielem polskiego teatru, którego edukacja rozpoczęła się w Miejskiej Szkole Dramatycznej w Krakowie. Po ukończeniu tej instytucji w 1923 roku, podjął studia z zakresu polonistyki na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1930 roku uzyskał tytuł doktora, broniąc pracy dotyczącej Wyspiańskiego jako człowieka teatru.

Debiutował na scenie w 1925 roku, grając rolę Xawerego w sztuce „Turoń” pióra Stefana Żeromskiego, w zespole Reduty w Wilnie. Tam także rozpoczął swoją działalność związaną z recytacją oraz teorią żywego słowa. W 1927 roku prowadził lektorat wymowy na Uniwersytecie Jagiellońskim. W sezonie 1929/1930 zatrudniony był w Teatrze Miejskim w Łodzi, gdzie pełnił funkcję kierownika literackiego, aktora i reżysera.

Okres 1930/1931 spędził w Berlinie, studiując teatrologię i reżyserię jako stypendysta Funduszu Kultury Narodowej. Następnie, w sezonie 1931/1932, pracował jako wykładowca w Warszawskiej Szkole Dramatycznej oraz kierownik artystyczny Teatru w Pomarańczarni. Kolejny sezon spędził jako aktor i kierownik artystyczny w Teatrze Na Pohulance w Wilnie, a także był redaktorem i wydawcą czasopisma „Front Teatralny”.

W latach 1933-1935 działał w charakterze aktora, reżysera i kierownika literackiego Teatru Kameralnego w Warszawie. Później, w latach 1935-1938, obejmował stanowisko reżysera i aktora w Teatrze Miejskim w Łodzi. W co najmniej 1936 roku był także kierownikiem programowym łódzkiego Polskiego Radia. W sezonie 1938/1939 piastował funkcję dyrektora teatru w Wilnie, równocześnie pracując jako reżyser radiowy w stacjach w Krakowie, Warszawie i Łodzi.

W czasie II wojny światowej Bujański służył jako podporucznik, aktywnie uczestnicząc w konspiracji w Krakowie. W 1944 roku, podczas powstania warszawskiego, pracował w radiostacji „Błyskawica” przy sztabie Okręgu Warszawa AK.

Po wojnie, w lipcu 1945 roku, objął stanowisko pierwszego dyrektora Starego Teatru w Krakowie, gdzie działał również jako reżyser. Do jego znanych realizacji należą takie przedstawienia jak „Mąż doskonały”, „Dzień jego powrotu” oraz „Cyda Corneille’a”. Bujański był pomysłodawcą i kierownikiem studia teatralnego, a także prowadził wykłady na Uniwersytecie Jagiellońskim.

Pracując jednocześnie jako dyrektor i redaktor naczelny Polskiego Radia w Krakowie, pełnił tę rolę w latach 1945-1950. W latach 1948-1957 nauczał wymowy, wiersza i gry aktorskiej w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Teatralnych w Krakowie.

W międzyczasie, od 1945 do 1947 roku, reżyserował również w Teatrze Miejskim w Opolu, Teatrze Kameralnym TUR w Krakowie oraz Teatrze Miejskim w Sosnowcu. W latach 1949-1963 współpracował ze Starym Teatrem w Krakowie oraz Teatrem Młodego Widza (1948, 1953), Teatrem im. Żeromskiego w Kielcach (sezon 1953/54), Operą i Operetką w Krakowie (1955-1965), Teatrem Młodej Warszawy (1957), Teatrem Zagłębia w Sosnowcu (1957, 1959), Teatrem Muzycznym w Szczecinie (sezon 1960/1961) oraz Operą Bałtycką w Gdańsku (sezon 1963/1964). W latach 1961-1970 pełnił funkcję kierownika artystycznego Teatru Małych Form w Krakowie.

Jerzy Ronard Bujański został pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie, gdzie spoczywa na kwaterze XXXIX, wschodnim rzędzie, w miejscu szóstym.

Publikacje

Jerzy Ronard Bujański to autor, którego twórczość obejmuje wiele znakomitych publikacji. Jego prace przedstawiają różnorodne tematy, w tym elementy historyczne oraz dramaturgiczne. Poniżej znajdują się niektóre z jego ważnych dzieł:

• „Reduta żywego słowa” (Chorąży żywego słowa) (1929),
• „Osaczam tonacje: poemat” (1937),
• „Rok 1846 w Krakowie: montaż historyczny” (1946, współautor: Kazimierz Lepszy),
• „Wolność – Równość – Niepodległość: sceny historyczne z życia Tadeusza Kościuszki” (1957, współautorzy: Henryk Mościcki, Józef Władysław Reiss),
• „Słownictwo teatralne w polskiej dramaturgii” (1971),
• „Wteatrwstąpienie” (1981),
• „Starego Teatru druga młodość” (1985),
• „Narodziny zaczarowanej dorożki” (1989).

Każda z tych publikacji wnosi coś unikalnego do polskiej literatury i teatru, ukazując talent Bujańskiego jako pisarza oraz badacza dramatu.

---

Oceń: Jerzy Ronard Bujański

---