Lucjan Motyka

Polityka i administracja

Lucjan Motyka, urodzony 4 maja 1915 roku w Krakowie, był postacią o niezwykłej historii, związanym z różnymi aspektami życia społecznego i politycznego w Polsce. Jego życie zakończyło się 22 listopada 2006 roku w Warszawie.

Motyka wyróżniał się jako długoletni działacz młodzieżowy i związkowy, a jego wpływ w polityce socjalistycznej był niezaprzeczalny. W latach 1964–1971 pełnił funkcję ministra kultury i sztuki, gdzie miał okazję wpływać na rozwój kulturalny Polski Ludowej.

Oprócz krajowej działalności politycznej, Motyka pełnił również ważne funkcje dyplomatyczne. Reprezentował Polskę Ludową jako ambasador w Czechosłowacji (1971–1975), a później w Bułgarii (1978–1980) oraz w Szwajcarii (1980–1983).

Był również aktywnym uczestnikiem życia parlamentarnych, będąc posłem do Krajowej Rady Narodowej, Sejmu Ustawodawczego oraz Sejmu PRL w kadencjach I, II, III, IV, V i VII. Jego działalność polityczna pomogła w kształtowaniu powojennej Polski.

Motyka uosabiał budowniczego Polski Ludowej, a jego życie i osiągnięcia pozostają ważnym punktem odniesienia w polskiej historii.

Życiorys

Lucjan Motyka miał wykształcenie średnie, a swoją karierę zawodową rozpoczął w 1931 roku jako robotnik budowlany. W tym samym okresie zaangażował się w działalność młodzieżową oraz związkową, w tym w Związek Zawodowy Transportowców oraz Towarzystwo Uniwersytetu Robotniczego. Jako działacz Polskiej Partii Socjalistycznej, w 1937 roku przebywał przez pół roku w obozie w Berezie Kartuskiej. W czasie II wojny światowej pracował w Wieliczce, jednocześnie angażując się w działalność konspiracyjną. W latach 1943–1944 został osadzony w obozie koncentracyjnym w Auschwitz.

Po wojnie, od kwietnia do listopada 1945 roku, pełnił funkcję I sekretarza Wojewódzkiego Komitetu „lubelskiej” PPS w Krakowie. Następnie, w latach 1945–1947, był sekretarzem Komitetu Centralnego Związków Zawodowych. W latach 1947–1948 liderował Centralnemu Komitetowi Organizacji Młodzieży Towarzystwa Uniwersytetu Robotniczego, a od 1948 do 1949 sprawował urząd sekretarza generalnego Związku Młodzieży Polskiej. W 1949 roku objął stanowisko dyrektora Głównego Urzędu Kultury Fizycznej, a następnie w latach 1950–1951 przewodniczył Głównemu Komitetowi Kultury Fizycznej. Po 1951 roku pracował w Ministerstwie Kultury i Sztuki, gdzie pełnił funkcję dyrektora departamentu oraz dyrektora Centralnego Zarządu Sztuk Plastycznych i Wystaw. W latach 1955–1957 był podsekretarzem stanu w Ministerstwie Kultury i Sztuki.

W 1948 roku, z PPS, przystąpił do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, gdzie w latach 1948–1980 zasiadał w Komitecie Centralnym PZPR. Uznawany był za przedstawiciela byłej PPS, związanej z frakcją „puławian” w trakcie rywalizacji o władzę w kierownictwie PZPR w latach pięćdziesiątych. Od lutego 1957 do grudnia 1964 był I sekretarzem Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Krakowie.

Od 12 grudnia 1964 do 26 października 1971 roku pełnił funkcję ministra kultury i sztuki w rządach Józefa Cyrankiewicza oraz w rządzie Cyrankiewicza i Piotra Jaroszewicza. W 1968 roku zaangażował się w Ogólnopolski Komitet Frontu Jedności Narodu, a w czerwcu tego samego roku wszedł w skład Komitetu Honorowego obchodów 500. rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika. W latach 1945–1972 oraz 1976–1980 pełnił funkcję posła do Krajowej Rady Narodowej, na Sejm Ustawodawczy oraz Sejm PRL w kadencjach I, II, III, IV, V i VII, a w latach 1946–1947 przewodniczył Komisji Administracji i Bezpieczeństwa KRN. Od 1971 roku był członkiem Obywatelskiego Komitetu Odbudowy Zamku Królewskiego w Warszawie.

W latach 1971–1975 pełnił rolę ambasadora PRL w Pradze, a następnie w latach 1975–1977 kierował Wydziałem Kultury KC PZPR. Jako ambasador pracował jeszcze w Sofii (1978–1980) oraz w Bernie (1980–1983). Po zakończeniu kariery był powoływany do wielu ciał doradczych oraz komitetów honorowych. W latach 1986–1989 był członkiem Rady Konsultacyjnej przy Przewodniczącym Rady Państwa Wojciechu Jaruzelskim. Był aktywnym członkiem Komitetu Redakcyjnego kwartalnika KC PZPR „Z Pola Walki” oraz uczestniczył w pracach Rady Naczelnej i Zarządu Głównego Związku Bojowników o Wolność i Demokrację. W maju 1985 roku został wybrany na jednego z wiceprezesów Zarządu Głównego ZBoWiD. W latach 1988–1990 zasiadał w Radzie Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa oraz przez wiele lat był przewodniczącym Towarzystwa Opieki nad Oświęcimiem. W dniu 28 listopada 1988 roku został członkiem Honorowego Komitetu Obchodów 40-lecia Kongresu Zjednoczeniowego PPR-PPS, co przyczyniło się do powstania PZPR.

Był żonaty z Anielą Zdzisławą z domu Kieres (1921–2003). Po jego śmierci w Warszawie, Lucjan Motyka został pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera H-16-4).

Ordery i odznaczenia (lista niepełna)

Lucjan Motyka, w swoim bogatym życiu zawodowym, został odznaczony wieloma prestiżowymi nagrodami oraz wyróżnieniami, które świadczą o jego znaczącym wkładzie w rozwój Polski. Poniżej znajduje się zestawienie niepełne jego odznaczeń:

  • Order Budowniczych Polski Ludowej (1980),
  • Order Sztandaru Pracy I klasy,
  • Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski,
  • Order Krzyża Grunwaldu III klasy (1946),
  • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (19 lipca 1946),
  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
  • Krzyż Oświęcimski (1985),
  • Medal 30-lecia Polski Ludowej (1974),
  • Medal 40-lecia Polski Ludowej (1984),
  • Medal 10-lecia Polski Ludowej (19 stycznia 1955),
  • Brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju” (1968),
  • Medal im. Ludwika Waryńskiego (1986),
  • Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego (1966),
  • Odznaka honorowa Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich (1968),
  • Pamiątkowy Medal z okazji 40. rocznicy powstania Krajowej Rady Narodowej (1983),
  • Medal pamiątkowy „40-lecia PZPR” (1988),
  • Odznaka „Budowniczy Nowej Huty” (1959),
  • Honorowy Medal Międzynarodowej Federacji Bojowników Ruchu Oporu (1986),
  • Wielki Oficer Orderu Lwa Białego (Czechosłowacja, 1975),
  • Krzyż Wielkiego Oficera Orderu Zasługi Republiki Włoskiej (Włochy, 1965),
  • Medal 250-lecia Politechniki Czeskiej w Pradze (CVUT) (1973).

Przypisy

  1. Skład Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa 1988–2011. radaopwim.gov.pl.
  2. W Warszawie trwa posiedzenie Biura FIR, „Dziennik Polski", 11.09.1986 r., s. 1.
  3. Uhonorowani pamiątkowymi medalami, „Trybuna Robotnicza”, nr 307, 30.12.1983 r., s. 3.
  4. W 40. rocznicę kongresu zjednoczeniowego, „Głos Pomorza”, nr 292, 16.12.1988 r., s. 2.
  5. „Trybuna Robotnicza”, nr 277, 29.11.1988 r., s. 5.
  6. Wierni tradycjom walki o wolność i demokrację – wierni Polsce Ludowej, „Trybuna Robotnicza”, nr 104, 06.05.1985 r., s. 1–2.
  7. „Życie Partii”, styczeń–marzec 1987 r., s. 55.
  8. „Głos Ludu”, nr 130, 01.11.1973 r., s. 1.
  9. „Biuletyn Zamek”, nr 17a, 19.06.1971 r., s. 5.
  10. „Urania”, nr 3, marzec 1969 r., s. 84.
  11. Min. L. Motyka odznaczony medalem „Za zasługi dla obronności kraju”, „Trybuna Robotnicza”, nr 105, 03.05.1968 r., s. 2.
  12. „Trybuna Robotnicza”, nr 133 (7571) 05.06.1968 r., s. 2.
  13. Order Odrodzenia dla G. Saragata. Odznaczenia włoskie dla przywódców polskich. „Dziennik Polski”. 246, 16.10.1965 r., s. 1.
  14. Nadzwyczajna sesja Sejmu, „Trybuna Robotnicza”, nr 172, 22.07.1966 r., s. 1.
  15. Jadwiga Kołodziejska, Księga VI Zjazdu Bibliotekarzy Polskich, 12–14.02.1968 r., Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich, 1969, s. 2.
  16. „Trybuna Robotnicza”, nr 277, 29.11.1988 r., s. 5.
  17. M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 – Uchwała Rady Państwa z dnia 19.01.1955 r.
  18. Dziennik Urzędowy Rady Narodowej w m. Krakowie, nr 13, 05.09.1959 r., s. 7.
  19. „M.P.” z 1947 r. nr 51, poz. 237.
  20. „M.P.” z 1947 r. nr 27, poz. 194 („za wybitne zasługi w dziele organizacji Związków Zawodowych i działalność Związkową na terenie kraju”).
  21. Stefan Oberleitner, Polskie ordery, odznaczenia i niektóre wyróżnienia zaszczytne 1705–1990, Wydawnictwo Kanion, 1992, s. 123.
  22. Lista osób odznaczonych w Belwederze. „Nowiny”, s. 2, Nr 159 z 23.07.1980 r.
  23. „Biuletyn Zamek”, nr 17a, 19.06.1971 r., s. 5.
  24. Wyszukiwarka grobów w Warszawie.
  25. „Trybuna Robotnicza”, nr 104, 06.05.1985 r., s. 1–2.

Oceń: Lucjan Motyka

★★★★★
Średnia ocena:4.52 Liczba ocen:24