Władysław Czerny

---

Życiorys

Po ukończeniu szkoły średniej w 1917 roku w III Gimnazjum Klasycznym im. Jana Sobieskiego w Krakowie, Władysław Czerny rozpoczął swoje studia na kierunku architektura na Politechnice Wiedeńskiej. W 1920 roku został powołany do wojska, gdzie pełnił służbę jako saper przez cztery miesiące. W okresie od 1921 do 1926 roku pracował w pracowni architektonicznej prowadzonej przez prof. Romualda Gutta, jednocześnie studiując na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej.

W marcu 1927 roku obronił swoją pracę dyplomową, której temat brzmiał „Plan zabudowy Gdyni”, a w efekcie uzyskał tytuł inżyniera architekta. W okresie dwudziestolecia międzywojennego pełnił funkcję architekta miejskiego w Zarządzie Miejskim w Warszawie. Podczas II wojny światowej jego zadania obejmowały pracę jako tłumacz języka niemieckiego w administracji miejskiej, co umożliwiło mu m.in. wyniesienie tajnych planów dotyczących zniszczenia miasta. W latach 1944-1945 pełnił rolę wiceprezydenta Warszawy, zastępując Mariana Spychalskiego. W listopadzie 1944 roku skierował do Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego memoriał dotyczący zachowania Warszawy jako stolicy Polski.

Po wyzwoleniu Pomorza Czerny osiedlił się w Gdańsku, gdzie objął stanowisko wiceprezydenta miasta. Jako członek zarządu zajmował się m.in. nadawaniem polskich nazw ulic oraz organizacją infrastruktury i Politechniki. Był jednym z inicjatorów odbudowy części centrum Gdańska w stylu historycznym. Działał również w Miejskiej i Wojewódzkiej Radzie Narodowej z rekomendacji SD.

W latach 1947–1962 prowadził zajęcia w Katedrze Urbanistyki na Politechnice Gdańskiej, a 17 września 1960 roku otrzymał tytuł profesora zwyczajnego. Na własną prośbę przeniósł się 1 marca 1964 roku na Politechnikę Wrocławską, gdzie również objął kierownictwo Katedry Urbanistyki. W latach 1950-1953 był więziony z przyczyn politycznych w Warszawie na ul. Rakowieckiej. Otrzymał Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski za swoją działalność.

Władysław Czerny spoczął na cmentarzu Srebrzysko (rejon VII, taras V, rząd 1, grób 32). Jego żoną była Ludmiła, z domu Leszczyńska, córka Franciszka oraz siostra Michała.

Upamiętnienie

Władysław Czerny zyskał szczególne uznanie, gdyż jest patronem tramwaju Pesa Swing 120NaG SWING. Tramwaj ten, oznaczony numerem bocznym 1012, stał się symbolem jego dziedzictwa.

Patroni tramwajów często są postaciami, które miały znaczący wpływ na rozwój lokalnych społeczności i transportu publicznego.

Aby dowiedzieć się więcej o tej inicjatywie, warto odwiedzić stronę Gdańskich Autobusów i Tramwajów.

Wybrane publikacje

Władysław Czerny jest autorem wielu znaczących prac w dziedzinie architektury, w tym jednej z najważniejszych publikacji. W 1972 roku jego dzieło zatytułowane „Architektura zespołów osiedleńczych: studia i szkice”, opublikowane przez wydawnictwo „Arkady” w Warszawie, zdobyło uznanie jako istotny wkład w rozwój teorii urbanistycznej.

• Architektura zespołów osiedleńczych: studia i szkice, „Arkady”, Warszawa 1972.

---

Oceń: Władysław Czerny

---