Maria Morawska-Horawska

---

Życiorys

Maria Morawska-Horawska rozpoczęła swoje wykształcenie akademickie w 1945 roku, kiedy to zdecydowała się na studia z zakresu geografii na Uniwersytecie Jagiellońskim. W tym czasie, jako studentka pracowała jako zastępczyni młodszego asystenta w Katedrze Astronomii pod kierownictwem Tadeusza Banachiewicza. W 1949 roku zdobyła tytuł magistra filozofii, broniąc pracę na temat „Zachmurzenie i usłonecznienie Krakowa w latach 1881–1933”.

W latach 1953-1959 wykładała przedmioty związane z meteorologią i klimatologią w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Krakowie. W 1955 roku podjęła pracę jako starsza asystentka w Biurze Prognoz Państwowego Instytutu Hydrologiczno-Meteorologicznego, który obecnie nosi nazwę Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej.

W 1962 roku obroniła doktorat na Wydziale Biologii i Nauk o Ziemi UJ, oparty na badaniach dotyczących zachmurzenia oraz usłonecznienia Krakowa w latach 1859–1958. Jeszcze w tym samym roku awansowała na adiunktkę w PIHM, a od 1965 roku pełniła funkcję samodzielnego pracownika naukowo-badawczego. Kierowanie Pracownią Meteorologii Przemysłowej powierzono jej w 1970 roku, a trzy lata później uzyskała tytuł docenta w Biurze Prognoz.

W 1978 roku zdobyła z zespołem Nagrodę Ministra Ochrony Środowiska za nowe metody prognozowania stanu zanieczyszczenia atmosfery dwutlenkiem siarki. Dwa lata później obroniła pracę habilitacyjną na IGiPZ PAN pt. „Wpływ środowiska geograficznego na rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń powietrza w aglomeracji krakowskiej oraz metoda prognozy średniego dobowego stężenia SO2 dla obszarów miejskich na przykładzie Krakowa”. Ta rozprawa została uhonorowana Indywidualną Nagrodą I stopnia IMiGW.

W 1981 roku objęła posadę kierowniczki Zakładu Prognoz Regionalnych IMGW, a swoje obowiązki pełniła aż do 1995 roku. Od 1984 roku była także docentką w WSP w Krakowie. Swoją karierę akademicką ukoronowała, zostając profesorem nadzwyczajnym w 1990 roku, a trzy lata później profesorem zwyczajnym. Ponadto, zasiadała w ważnych gremiach takich jak Zarząd Główny Polskiego Towarzystwa Geofizycznego, Rada Ochrony Środowiska Województwa Krakowskiego oraz Rada Naukowa Polskiego Klubu Ekologicznego.

Maria Morawska-Horawska została odznaczona wieloma nagrodami, w tym Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski w 1977 roku oraz Złotym Krzyżem Zasługi w 1973 roku. W swoim dorobku naukowym ma około 100 artykułów i rozpraw naukowych, w tym także liczne ekspertyzy. Interesowały ją szczególnie aspekty związane z aerosanitarnym stanem powietrza w Krakowie, warunki anemologiczne w Karpatach, a także kwestie związane z zanieczyszczeniami atmosferycznymi w miastach.

Osobiście przyczyniła się do usunięcia wielu obiektów przemysłowych z Krakowa i Skawiny oraz do wprowadzenia codziennych prognoz stężenia dwutlenku siarki w Krakowie. Wśród jej najważniejszych publikacji znajdują się prace takie jak „Zachmurzenie i usłonecznienie Krakowa w latach 1859-1958” (1963), „Meteorologiczne przyczyny powodzi w Polsce południowej w lipcu 1970 r.” (1971) oraz „Metoda prognozy średniego dobowego stężenia SO2 dla obszarów miejskich na przykładzie Krakowa” (1978).

Odeszła na wieczny spoczynek, znajdując swoje miejsce na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie (część przy ul. Prandoty, pas 102, grób 72). Była drugą żoną torfoznawcy Mariana Horawskiego.

---

Oceń: Maria Morawska-Horawska

---