Jan Dróżdż był znanym polskim parazytologiem, którego wkład w nauki weterynaryjne pozostaje ważnym elementem polskiej akademii. Urodził się w 1931 roku w Krakowie, a życie zakończył 12 marca 2013 roku w Warszawie.
Jako profesor doktor habilitowany, Dróżdż przyczynił się do rozwoju badań w dziedzinie parazytologii, a jego osiągnięcia naukowe wpływały na edukację i praktykę w zakresie weterynarii.
Życiorys
Jan Dróżdż, człowiek o niezwykłej karierze naukowej, dorastał w Warszawie. Po zakończeniu II wojny światowej, jego edukacja rozpoczęła się w Gimnazjum Ogólnokształcącym im. Jakuba Jasińskiego. W roku 1950 zdał egzamin maturalny, co otworzyło mu drogę do studiów na Wydziale Weterynaryjnym Uniwersytetu Warszawskiego. W czerwcu 1952, będąc jeszcze studentem drugiego roku, podjął pracę w Zakładzie Parazytologii, prowadzonym przez profesora Wincentego Wiśniewskiego. Jego badania obejmowały jeziora Druzno, Łuknajno oraz Kortowskie, a także tereny wiślane pod Wyszogrodem.
W wrześniu 1953 Dróżdż został zastępcą asystenta w Katedrze Parazytologii i Chorób Inwazyjnych na Wydziale Weterynaryjnym SGGW. Z biegiem lat, od 1953 roku prowadził ćwiczenia z zoologii na tej samej uczelni. Ukończył studia w 1955 roku, zdobywając dyplom lekarza weterynarii oraz otrzymując stanowisko asystenta. Już rok później awansował na starszego asystenta. W 1961 roku przedstawił rozprawę doktorską zatytułowaną „Badania nad robakami i robaczycami żubra Bison bonasus (L.) w Polsce”, co umożliwiło mu uzyskanie stopnia doktora weterynarii i objęcie stanowiska adiunkta w Katedrze Parazytologii i Chorób Inwazyjnych SGGW.
W tym samym czasie, od 1959 do 1962 roku, pracował w Zakładzie Łowiectwa Instytutu Badawczego Leśnictwa, a także prowadził dodatkowe zajęcia z zoologii i parazytologii na Wydziale Farmaceutycznym Akademii Medycznej w Warszawie. W listopadzie 1961 roku rozpoczął staż naukowy w Ałma-Acie oraz Moskwie, a także spędził dwa miesiące w Wietnamie Północnym, gdzie szkolił wietnamskich parazytologów w zakresie rozpoznawania i zwalczania chorób inwazyjnych domowych przeżuwaczy.
W grudniu 1964 roku Dróżdż został służbowo delegowany do Zakładu Parazytologii PAN. Dwa lata później, w 1966 roku, spędził 2,5 miesiąca w Mongolii, a po powrocie do Warszawy habilitował się. W 1970 roku odbył roczny staż na Uniwersytecie w Rennes we Francji, gdzie prowadził badania nad nicieniami. W 1974 roku uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego nauk przyrodniczych, a dwa lata później objął kierownictwo Pracowni Filogenetyki i Ontogenetyki Pasożytów Ssaków, z którą związany był aż do 2002 roku. W latach 1980–1981 uczestniczył w wyprawie antarktycznej na Stację im. Arctowskiego, gdzie zebrał bogatą kolekcję robaków pasożytniczych z ptaków i ssaków.
W 1989 roku Jan Dróżdż otrzymał tytuł profesora zwyczajnego nauk przyrodniczych. Zmarł, a jego ciało spoczęło na cmentarzu Wolskim w Warszawie.
Dorobek naukowy
Jan Dróżdż był pionierem w zakresie badań nad pasożytami zwierząt dzikich w Polsce. Jego prace obejmują imponującą liczbę ponad 120 publikacji naukowych, z czego 85 to oryginalne badania dotyczące pasożytów oraz czynników wpływających na kształtowanie się parazytofauny w populacjach wolnożyjących przeżuwaczy, ze szczególnym uwzględnieniem nicieni.
Niezwykle istotnym osiągnięciem było dokładne zbadanie oraz opisanie procesu kształtowania się helmintofauny żubrów w Polsce. Badania te trwały przez 45 lat, co pozwoliło na zebranie cennych danych dotyczących tego gatunku. Dodatkowo, Dróżdż prowadził badania helmintofauny jeleniowatych, które odbywały się zarówno w warunkach naturalnych, jak i w hodowli fermowej.
Członkostwo
Jan Dróżdż jest aktywnym członkiem wielu organizacji naukowych, co świadczy o jego zaangażowaniu w badania i ochronę przyrody.
- Polskie Towarzystwo Nauk Weterynaryjnych,
- Polskie Towarzystwo Parazytologiczne,
- Komitet Parazytologii PAN,
- Rada Naukowa Instytutu Parazytologii PAN,
- Państwowa Rada Ochrony Przyrody,
- Towarzystwo Naukowe Warszawskie.
Ordery i odznaczenia
Jan Dróżdż został uhonorowany licznymi odznaczeniami, które podkreślają jego zasługi. Wyróżnienia, które otrzymał, obejmują:
- odznakę Ho-Chi-Minha, przyznaną w 1964 roku,
- złoty krzyż zasługi, który otrzymał w 1969 roku,
- krzyż kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, nadany w 1984 roku,
- medal 40-lecia PRL.
Przypisy
- nekrolog Gazeta Wyborcza, 15.03.2013 r.
- Magdalena Matuszewska, Profesor Jan Dróżdż – wspomnienie, Stowarzyszenie Miłośników Żubrów.
- Aleksander Demiaszkiewicz, Prof. dr hab. Jan Dróżdż – w 80. rocznicę urodzin, Wiadomości Parazytologiczne 2011, 57(3) s. 195-196.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Jerzy Zachorowski | Stefan Morawski | Stefan Nosek | Ernest Łuniński | Oleg Czyżewski | Olgierd Justyn Staniszkis | Andrzej Zaborski (orientalista) | Józef Grzybowski | Władysław Jan Skiba | Piotr Oczko | Marek Ogiela | Krzysztof Cena | Mieczysław Brahmer | Barbara Sordylowa | Adam Rycerz | Janina Gajda-Krynicka | Leszek Król | Maria Morawska-Horawska | Mieczysław Świerz | Marek BankowiczOceń: Jan Dróżdż