Maria Rostworowska (tłumaczka)

---

Życiorys

Maria Rostworowska, z wykształcenia romanistka, przez wiele lat związana była z edukacją i tłumaczeniem. Pracowała jako nauczycielka języka francuskiego w Instytucie Francuskim w Krakowie oraz w Akademii Ekonomicznej w Krakowie. Jej wkład w dziedzinę języków obcych został uwieczniony w podręczniku „Francuski dzień po dniu”, który napisała z myślą o osobach pragnących uczyć się tego języka.

Od 1980 roku zaangażowała się w tłumaczenie ważnych dzieł literatury francuskiej. W jej dorobku znajdują się przekłady książek takich autorów jak: Abbé Pierre, Gilbert Bordes, Gabriela Wierusz-Kowalska, Jean Giono, Jean Guitton, Jacques Lanzmann, André Lemaire, Henri Lemaire, Henri de Lubac, Jean-Marie Lustiger oraz François Varillon. Jej prace przyczyniły się do popularyzacji tych twórców w Polsce.

W okresie po 1998 roku zaczęła pisać książki biograficzne, w tym zarys biografii Oldy Boznańskiej, Xawery’ego Pusłowskiego oraz Karola Huberta Rostworowskiego. Co więcej, we współpracy z Jarosławem Rudniańskim, zajmowała się opracowaniem filozoficznych oraz publicystycznych tekstów geologa i filozofa, doktora Stanisława Mateusza Gąsiorowskiego, syna profesanta Stanisława Jana Gąsiorowskiego.

Warto również zaznaczyć, że dwie pierwsze te książki były finansowane przez Christopher Radko Foundation for Children. Maria Rostworowska swoje teksty publikowała na łamach wielu czołowych polskich czasopism, takich jak „Dekada Literacka”, „Odra”, „Tygodnik Powszechny” oraz w „Zeszytach Naukowo-Artystycznych Wydziału Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie”.

Ostatnie lata swojego życia spędziła w Krakowie, gdzie zmarła. Została pochowana 4 grudnia 2018 roku na Cmentarzu Salwatorskim w Krakowie, w grobowcu rodzinnym Rostworowskich.

Życie prywatne

Maria Rostworowska była matką trójki utalentowanych dzieci. Jej syn, Bogumił, zajął się malarstwem, prezentując swoje prace szerszej publiczności. Córka Róża, jako historyk sztuki, znalazła swoje miejsce w Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego, gdzie przyczynia się do popularyzacji dziedzictwa artystycznego. Najmłodszy z dzieci, Iwon, to absolwentWydziału Form Przemysłowych Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, co świadczy o artystycznych traditionach, w których dorastał.

Ważniejsze tłumaczenia

Maria Rostworowska to utalentowana tłumaczka, która przyczyniła się do szerokiego dostępu do wielu ważnych dzieł literackich. Poniżej przedstawione są najważniejsze tłumaczenia, które zasługują na szczególne wyróżnienie:

• Abbé Pierre (1912-2007): Testament. Kraków: Wydawnictwo WAM, ISBN 83-7097-145-8, OCLC 69595081, brak numerów stron.
• Bordes, Gilbert (1948- ): Noc puszczyków. Katowice: „Od Nowa”, 1994, ISBN 83-86399-01-5, OCLC 750695179, brak numerów stron.
• Brown, Peter (1935- ): Historia życia prywatnego. T. 1: Od Cesarstwa Rzymskiego do roku tysięcznego. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1998, ISBN 83-04-04367-X, OCLC 751008528, brak numerów stron; wyd. 2, 2002, ISBN 83-04-04771-3, ISBN 83-04-04772-1, OCLC 749496188, brak numerów stron.
• Ducret, Diane (1983- ): Kobiety dyktatorów. Kraków: Znak Horyzont – Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak”, 2012, ISBN 978-83-240-1884-0, OCLC 833871613, brak numerów stron; wyd. 2, 2017, ISBN 978-83-240-4222-7, OCLC 1010859061, brak numerów stron.
• Dufour-Kowalska, Gabrielle: Caspar David Friedrich. U źródeł wyobrażeń romantycznych. Kraków: Wydawnictwo LEXIS, 2005, ISBN 83-89425-19-X, OCLC 749772185, brak numerów stron.
• Giono, Jean (1895-1970): Król się nudzi. Kraków: Wydawnictwo Baran i Suszczyński, 1996, ISBN 83-85845-24-0, OCLC 835086698, brak numerów stron; seria: „Proza Świata”.
• Giono, Jean (1895-1970): Le Moulin de Pologne. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1983, ISBN 83-08-00949-2, OCLC 830225868, brak numerów stron.
• Giono, Jean (1895-1970): Zbieg. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1988, ISBN 83-08-01878-5, OCLC 749674740, brak numerów stron.
• Guitton, Jean (1901-1999); Baudouin, Jacques; Lanzmann, Jacques (1927-2006); Williatte, Gonzague: Czy wierzyć w niebo, czy nie wierzyć?. Kraków: Wydawnictwo WAM, 1996, ISBN 83-7097-222-5, OCLC 750910638, brak numerów stron.
• Lemaire, André (1942- ): Dzieje biblijnego Izraela. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 1998, ISBN 83-232-0831-X, OCLC 749523148, brak numerów stron; wyd. 2, poprawione i uzupełnione, 2002, ISBN 83-232-1233-3, OCLC 749468988, brak numerów stron.
• Lubac, Henri de (1896-1991): Paradoksy i Nowe paradoksy. Kraków: Wydawnictwo WAM, 1995, ISBN 83-7097-129-6, OCLC 830105511, brak numerów stron.
• Lustiger, Jean-Marie (1926-2007): Msza. Kraków: Wydawnictwo WAM, 1993, ISBN 83-85304-74-6, OCLC 749612168, brak numerów stron; wyd. 2, 1998, ISBN 83-7097-529-1, OCLC 69272094, brak numerów stron.
• Mahmoody, Betty (1945- ); Crofts, Andrew; Muhsen, Zana (1964- ): Sprzedane!. Katowice: „Od Nowa”, 1994, ISBN 83-86399-06-6, OCLC 750693005, brak numerów stron.
• Mahmoody, Betty (1945- ); Muhsen, Zana (1964- ): Sprzedane! Dokument. Katowice: Akapit, 1992, ISBN 83-85715-10-X, OCLC 749612953, brak numerów stron.
• Muhsen, Zana (1964- ): Sprzedane przez ojca. Warszawa: Wydawnictwo Amber, 2013, ISBN 978-83-241-4693-2, OCLC 891297862, brak numerów stron; wyd. 2, 2014, ISBN 978-83-241-5043-4, OCLC 910014735, brak numerów stron.
• Mušen, Zana (1964- ): Sprzedane przez ojca. Warszawa: Wydawnictwo Amber: Wydawnictwo Edipresse Polska, 2017, ISBN 978-83-241-6225-3, ISBN 978-83-241-6230-7, OCLC 993835538, brak numerów stron; seria: Dramaty Kobiet: prawdziwe historie t. 10.
• Souad; Cuny, Marie-Thérèse: Spalona żywcem. Warszawa: Wydawnictwo Amber, 2013, ISBN 978-83-241-4701-4, OCLC 852970066, brak numerów stron; wyd. 3, 2016, ISBN 978-83-241-5940-6, OCLC 971408577, brak numerów stron; wyd. 4, 2018, ISBN 978-83-241-6573-5, brak numerów stron.
• Souad; Cuny, Marie-Thérèse: Spalona żywcem. Warszawa: Wydawnictwo Amber: Wydawnictwo Edipresse Polska, 2017, ISBN 978-83-241-6225-3, ISBN 978-83-241-6229-1, OCLC 995456691, brak numerów stron; seria: „Dramaty Kobiet: prawdziwe historie” t. 9.
• Varillon, François (1905-1978): Radość wiary, radość życia. Kraków: Wydawnictwo Apostolstwa Modlitwy, 1990, ISBN 83-85032-41-X, OCLC 749629320, brak numerów stron; seria: „Myśl Teologiczna”, ISSN 0867-3071, nr 2.

Ważniejsze książki

Maria Rostworowska to wybitna tłumaczka, której prace obejmują wiele znaczących dzieł literackich. Poniżej przedstawiamy kilka z jej ważniejszych książek, które ilustrują jej doświadczenie oraz wkład w kulturę literacką:

• Czas nie stracony. Życie i dzieło Xawerego Pusłowskiego. Warszawa: Wydawnictwo „Terra Nova”, 1998. ISBN 83-910015-0-4. Brak numerów stron w książce,
• Historia całkiem możliwa. Kraków: Wydawnictwo Lexis, 2009. ISBN 978-83-89425-54-6. Brak numerów stron w książce – powieść oparta na archiwach rodzinnych,
• Francuski dzień po dniu. Katowice: Wydawnictwo Akapit, 1993. ISBN 83-857115-98-3. Brak numerów stron w książce,
• Portret za mgłą. Opowieść o Oldze Boznańskiej. Warszawa: Wydawnictwo Terra Nova, 2003. ISBN 83-88456-08-3. Brak numerów stron w książce,
• Portret za mgłą. Opowieść o Oldze Boznańskiej. Wyd. 2 popr. Kraków: Wydawnictwo Lexis, 2005. ISBN 83-89425-21-1. Brak numerów stron w książce,
• Szczery artysta. O Karolu Hubercie Rostworowskim. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, 2016. ISBN 978-83-240-4139-8. Brak numerów stron w książce,
• Gąsiorowski, Stanisław Mateusz: Poza granicą myśli — „WSZYSTKO” oraz publicystyka i poezja. Wybór i opracowanie tekstów z Jarosławem Rudniańskim. Kraków: Wydawnictwo LEXIS, 2004. ISBN 83-89425-07-6. Brak numerów stron w książce.

Te tytuły odzwierciedlają różnorodność tematów, które poruszała w swojej pracy, a także jej umiejętność łączenia literackiego kunsztu z historią i sztuką. Każda z książek jest wyjątkowym wkładem w literaturę polską i zasługuje na uwagę czytelników.

Nagrody

Maria Rostworowska jest wyróżniającą się tłumaczką, która została nagrodzona prestiżowymi wyróżnieniami literackimi. W szczególności, w czerwcu 2003 roku otrzymała nagrodę „Krakowska Książka Miesiąca”.

Dodatkowo, jej książka Portret za mgłą. Opowieść o Oldze Boznańskiej, wydana przez Wydawnictwo Terra Nova w Krakowie w tym samym roku, zdobyła również tytuł „Książka lata 2003”, przyznawany przez Bibliotekę Raczyńskich w Poznaniu.

---

Oceń: Maria Rostworowska (tłumaczka)

---