Miriam Akavia, znana pierwotnie jako Matylda Weinfeld, to postać o niezwykłej historii i głębokim wpływie na literaturę oraz kulturę Izraela. Urodziła się 20 listopada 1927 roku w Krakowie, a jej życie zmieniło się dramatycznie w wyniku Holocaustu, z którego udało jej się ocaleć.
W późniejszych latach, Miriam Akavia stała się nie tylko uznawaną pisarką, ale i tłumaczką, której twórczość jest ceniona w kręgach literackich. Zmarła 16 stycznia 2015 roku w Tel Awiwie, pozostawiając po sobie niezatarty ślad w sercach wielu czytelników.
Była również honorową przewodniczącą Towarzystwa Izrael-Polska, co świadczy o jej zaangażowaniu w budowanie relacji między tymi dwoma krajami oraz o chęciach dążenia do pojednania i zrozumienia.
Życiorys
Miriam Akavia, urodzona w Krakowie w rodzinie żydowskiej, była córką Hirsza Weinfelda (1894-1944) oraz Broni z domu Plessner (1898-1945). W czasie II wojny światowej znalazła się w dramatycznej sytuacji, będąc więźniarką krakowskiego getta, a także obozów w Płaszowie, KL Auschwitz oraz Bergen-Belsen. Udało jej się przeżyć dzięki pomocy Szwedzkiego Czerwonego Krzyża.
Po wojnie, w 1946 roku, dotarła do Palestyny, przechodząc przez Szwecję. Zrealizowała swoje marzenia, zostając dyplomowaną pielęgniarką i studiując literaturę oraz historię na Uniwersytecie Tel Awiwu. Dodatkowo, pełniła funkcję attaché kulturalnego w ambasadach Izraela w Budapeszcie i Sztokholmie.
Akavia zaczęła publikować swoje prace w 1975 roku, czyli trzydzieści lat po przybyciu do Izraela. Mówiła: „Niełatwo było – wyznaje – przejść z języka polskiego na hebrajski, a po hebrajsku pisać o klimacie polskim, polskiej przyrodzie, polskich porach roku, polskich miastach i wsiach, o górskich rzekach i gęstych lasach, o zapachach grzybów po deszczu i zapachach bzu…”
W swojej działalności jako przewodnicząca Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Izraelskiej, organizowała spotkania młodzieży z obu krajów, a jednocześnie walczyła ze stereotypami, które dzieliły Polaków i Żydów. Dzięki swojej pracy na rzecz zbliżenia polsko-izraelskiego, w 2007 roku została odznaczona Krzyżem Komandorskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej. Oprócz tego, w 2000 roku otrzymała Medal „Zasłużony dla Tolerancji”.
Nie sposób pominąć współpracy Akavii z redakcją antyrasistowskiego magazynu „Nigdy Więcej”, gdzie angażowała się w walkę z nietolerancją.
Miriam Akavia zmarła 18 stycznia 2015 roku i została pochowana na Cmentarzu w Nataf.
Dorobek literacki
Miriam Akavia była pisarką, której twórczość głównie skupiała się na autobiograficznych aspektach, takich jak dzieciństwo, Holocaust oraz doświadczenia wojenne.
Oprócz działalności literackiej, zajmowała się również tłumaczeniem literatury z języka polskiego na hebrajski oraz odwrotnie. W 1978 roku została uhonorowana Nagrodą Jad Waszem, co świadczy o jej znaczącym wkładzie w zachowanie pamięci historycznej. Akavia była również laureatką licznych nagród w takich krajach jak Polska, Izrael i Niemcy.
Jej książki zostały przetłumaczone na wiele języków, w tym angielski, niemiecki, duński, francuski oraz węgierski, co świadczy o jej międzynarodowej renomie. Oto niektóre z jej publikacji, które ukazały się w języku polskim:
- Jesień młodości (1989, Wydawnictwo Literackie, Kraków),
- Moja winnica (1990, Warszawa, Państwowy Instytut Wydawniczy, ISBN 83-907557-5-0),
- Cena (1992, Wrocław, Wydawnictwo Dolnośląskie),
- Galia i Miklosz: zerwanie stosunków, z niem. tł. K. Golda, CIA-Books – Svaro, Poznań 1992, ISBN 83-85100-78-4,
- Urojenia, przekł. aut.; posł. R. Matuszewski, Zysk i S-ka, Poznań 2000, ISBN 83-7150-839-5,
- Moje powroty (2005, Kraków, Wydawnictwo Literackie, ISBN 83-08-03794-1).
Przypisy
- Nadanie orderów i odznaczeń. - Prawo.pl [online], prawo.pl [dostęp 30.05.2023 r.]
- PAP, kk, Zmarła pisarka, przyjaciółka Polski, Miriam Akavia, polskieradio.pl, 16.01.2015 r. [dostęp 26.06.2015 r.]
- Nie żyje pisarka Miriam Akavia [online], rmf24.pl [dostęp 16.01.2015 r.]
- Miriam Akavia. Wola serca lub Modlitwa. „Nigdy Więcej”. 17, s. 37-38, 2009. Warszawa: Stowarzyszenie „Nigdy Więcej”. ISSN 1428-0884.
- Ryszard Matuszewski: Alfabet. Wybór z pamięci 90-latka. Warszawa: Iskry, 2004, s. 526. ISBN 83-207-1764-7.
- Wznowiona w 1996 roku przez Wydawnictwo Państwowego Muzeum w Oświęcimiu (ISBN 83-85047-44-1) i w 2010 przez Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau (ISBN 978-83-7704-016-4).
- Wznowiona w 2000 przez C&D International Editors (ISBN 83-907557-5-0) i 2010 przez Wydawnictwo Literackie (ISBN 978-83-08-04477-3).
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Honorata Majeranowska | Wiesław Kwaśny | Marek Piestrak | Józef Edward Dutkiewicz | Władysław Bodnicki | Ludwig Burger | Karolina Kowalska | Marian Majkut | Romuald Oramus | Michał Sowiński | Klementyna Mien | Franciszek Przebindowski | Franciszek Siedlecki | Paweł Warchoł | Anna Radwan | Jerzy Tarsiński | Ewa Kuryluk | Janusz Kozłowski (muzyk) | Stanisław Żeleński (aktor) | Jan-RapowanieOceń: Miriam Akavia