Aleje Trzech Wieszczów w Krakowie


Aleje Trzech Wieszczów w Krakowie to istotny element architektoniczny i komunikacyjny miasta. Te trzy aleje otaczają centralną część Krakowa od strony zachodniej i północno-zachodniej, pełniąc funkcję fragmentu II obwodnicy. Warto zaznaczyć, że przed powstaniem tych ulic istniał w tym miejscu nasyp związany z budową kolei obwodowej, która była realizowana w latach 1887–1888, a na zewnętrznej stronie znajdowały się bastiony Twierdzy Kraków.

W roku 1905, miasto podjęło decyzję o wykupieniu od wojska terenu związanym z obwałowaniami, co miało kluczowe znaczenie dla dalszego rozwoju urbanistycznego. Do ukończenia bulwaru, który miał miejsce do 1909 roku, linia fortów stanowiła granicę Krakowa. W tym okresie do miasta przyłączono kilka wsi usytuowanych na zachód od istniejących fortyfikacji. Miejsca po zlikwidowanych wewnętrznych fortyfikacjach, jak również miejsce po zamkniętej w 1911 roku linii kolei cyrkumwalacyjnej, postanowiono przekształcić w reprezentacyjny bulwar obwodowy.

Połączenie kilku ulic wzdłuż wałów zaowocowało powstaniem szerokiego pasa ruchu składającego się z dwóch jezdni, które były oddzielone pasem zieleni stworzącym aleję spacerową. Wewnętrzny pas, znajdujący się bliżej centrum, służył pojazdom konnym, podczas gdy zewnętrzny był przeznaczony dla środków transportu mechanicznego. Warto również wspomnieć, że w roku 1912 alejom nadano ich współczesne nazwy.

Po zakończeniu II wojny światowej, a w szczególności w obliczu zwiększenia natężenia ruchu samochodowego, pasy ruchu były kilkakrotnie poszerzane, aby dostosować się do rosnących potrzeb transportowych mieszkańców.

Nazwa Aleje Trzech Wieszczów obejmuje trzy główne odcinki:

  • Aleja Zygmunta Krasińskiego – rozciągająca się od Mostu Dębnickiego oraz skrzyżowania z ul. Tadeusza Kościuszki i ul. Zwierzyniecką do skrzyżowania z al. Ferdinanda Focha i ul. Marszałka Józefa Piłsudskiego,
  • Aleja Adama Mickiewicza – biegnąca od skrzyżowania z al. Ferdinanda Focha oraz ul. Marszałka Józefa Piłsudskiego do pl. Inwalidów i skrzyżowania z ul. Karmelicką,
  • Aleja Juliusza Słowackiego – rozciągająca się od pl. Inwalidów i skrzyżowania z ul. Karmelicką do skrzyżowania z ul. Warszawską.

Warto również zauważyć, że funkcjonalnym przedłużeniem Alej Trzech Wieszczów w kierunku północnym jest aleja 29 Listopada, natomiast w kierunku południowym przedłuża się towarzysząca tym alejom ul. Marii Konopnickiej. Razem tworzą one znaczący ciąg komunikacyjny, łączący północną oraz południową część Krakowa.

Organizacja ruchu

Na jezdniach w przeciwnych kierunkach stosuje się szeroki pas zieleni, który je oddziela, a każda z nich posiada po trzy pasy ruchu. Warto zaznaczyć, że zewnętrzny pas jest przeznaczony wyłącznie dla autobusów, taksówek, policji, straży miejskiej, motocykli oraz pojazdów elektrycznych.

Oprócz tego, ten pas ma również funkcję umożliwiającą skręt w prawo przed skrzyżowaniami.

Interesującym aspektem jest to, że sama nazwa Aleje Trzech Wieszczów jest używana w sposób kolokwialny. Formalnie rzecz biorąc, nie istnieje odrębna aleja o takiej nazwie w Krakowie.

Przypisy

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r. [dostęp 03.12.2020 r.]
  2. Jerzy J. Kossowski, Leszek L. Ludwikowski, Ulicami Krakowa, Kraków: Wydawnictwo Artystyczno-Graficzne, 1968, s. 116-118.

Oceń: Aleje Trzech Wieszczów w Krakowie

Średnia ocena:4.85 Liczba ocen:11