Kamienica Zieleniewskich w Krakowie

---

Historia

Najstarsze budowle na działce, z której obecnie korzysta kamienica Zieleniewskich, powstały około roku 1300. W czasach średniowiecza oraz we wczesnym okresie nowożytnym znajdowała się tu mieszczańska słodownia, co miało znaczący wpływ na lokalny rozwój gospodarczy. W roku 1748 słodownię zakupił archiprezbiter Kościoła Mariackiego, który był również właścicielem pobliskiej słodowni ulokowanej przy ulicy św. Marka.

Rok 1851 przyniósł istotną zmianę, ponieważ w budynku przeprowadzono przebudowę, aby dostosować go do potrzeb Fabryki Narzędzi Gospodarczo-Rolniczych i Machin Przemysłowych, której założycielem był Ludwik Zieleniewski. W wyniku tych zmian powstało także skrzydło budynku, które zostało zlokalizowane od strony ulicy św. Krzyża, gdzie mieściła się kuźnia.

Jednakże w 1886 roku fabryka doświadczyła tragicznego pożaru, który zniszczył niemal całkowicie obiekt. Wówczas zapadła decyzja o przeniesieniu produkcji na ulicę Krowoderską, a na zwolnionym miejscu postanowiono zbudować kamienicę czynszową.

Kamienica Zieleniewskich powstała w 1889 roku, jednak nazwisko jej projektanta wciąż pozostaje tajemnicą. Dnia 17 kwietnia 2003 roku obiekt został wpisany do rejestru zabytków, co podkreśla jego historyczną wartość i znaczenie. Ponadto znajduje się również w gminnej ewidencji zabytków, co potwierdza jego status jako cennego elementu krakowskiego dziedzictwa architektonicznego.

Architektura

Kamienica Zieleniewskich w Krakowie to niezwykły przykład architektury, który przyciąga uwagę swoim niepowtarzalnym stylem. Obiekt został zaprojektowany na trzech kondygnacjach, co nadaje mu imponującą sylwetkę w kontekście miejskim.

Elewacje frontowe charakteryzują się eklektycznym stylem, przez co budynek wyróżnia się wśród otaczającej go zabudowy. Istotnym elementem są siedem osi, które są zestawione na każdej z kondygnacji, tworząc harmonijną kompozycję. Warto zauważyć wyjątkowy gzyms, który oddziela parter od pierwszego piętra, dodający całości elegancji.

Wykończenie pięter z wykorzystaniem czerwonej cegły pięknie kontrastuje z detalami z kamienia, co sprawia, że kamienica wygląda na monumentalną i zarazem przytulną. Budynek zamyka gzyms koronujący, który podkreśla jego wyrafinowany styl.

Od południowej strony, wzdłuż pierzei ulicy św. Krzyża, do kamienicy przylega oficyna boczna, która pełniła rolę kuźni w zakładzie Zieleniewskich. Co ciekawe, to właśnie ten element stanowi jedyny zachowany fragment dawnej zabudowy fabrycznej, co czyni go ważnym świadkiem lokalnej historii i przemysłowego dziedzictwa.

---

Oceń: Kamienica Zieleniewskich w Krakowie

---