Adam Maciąg


Adam Andrzej Maciąg, urodzony 25 listopada 1879 roku w Krakowie, to postać historyczna, której życie i kariera były niezwykle związane z historią Wojska Polskiego. Był on pułkownikiem i lekarzem, posiadającym tytuł doktora medycyny. Jego osiągnięcia wobec kraju i armii były znaczące, a jednak zginął tragicznie w następujących różnych okolicznościach.

Wiosną 1940 roku, Adam Maciąg stał się jedną z wielu ofiar zbrodni katyńskiej, które wstrząsnęły Polską i pozostawiły niezatarty ślad w historii. Jego życie i poświęcenie stanowią część tragicznego epizodu w dziejach narodu, którym warto się przypominać i analizować dokonania tych, którzy walczyli o Polskę.

Życiorys

Adam Maciąg przyszedł na świat 25 listopada 1879 roku w Krakowie, w rodzinie Jakuba oraz Marianny z Karolusów. W okresie od 1891 do 1898 roku uczęszczał do c. k. Gimnazjum im. Króla Jana III Sobieskiego w Krakowie, gdzie z powodzeniem ukończył naukę, zdobijając maturę z wyróżnieniem. Po ukończeniu szkoły średniej, w latach 1898–1904, studiował na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jagiellońskiego, a 26 marca 1904 roku uzyskał dyplom lekarski.

W latach 1905–1909 Adam Maciąg miał przyjemność współpracować z katedrą fizjologii oraz farmakologii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Podczas I wojny światowej został zmobilizowany do cesarskiej i królewskiej Armii, gdzie sprawował funkcję lekarza oficera w szpitalach zlokalizowanych w Krakowie, Tarnowie oraz Wadowicach.

Dnia 14 kwietnia 1919 roku Adam został przyjęty do Wojska Polskiego, zatwierdzając tym samym swój stopień kapitana lekarza. Służbę pełnił w Szpitalu Zapasowym Nr 8 mieszczącym się w Krakowie. Z dniem 24 czerwca 1920 roku, formalnie z dniem 1 kwietnia 1920, został zatwierdzony w stopniu podpułkownika w Korpusie Lekarskim, w grupie oficerów byłej armii austro-węgierskiej.

W 1921 roku służył w Szpitalu Okręgowym w Krakowie, a jego jednostką macierzystą była Kompania Zapasowa Sanitarna Nr 6. 3 maja 1922 roku, Adam Maciąg, został zweryfikowany w stopniu podpułkownika z datą starszeństwa z 1 czerwca 1919 roku, plasując się na 69. lokacie w korpusie oficerów sanitarnych, w grupie lekarzy. Następnie pełnił obowiązki w 5 Szpitalu Okręgowym w Krakowie, pozostając w pełnym kontakcie z 5 Batalionem Sanitarnym.

Później kontynuował pracę w 5 Szpitalu Okręgowym jako oficer w kadrze służby zdrowia, a swoje ostatnie zadania pełnił na stanowisku szefa oddziału wewnętrznego oraz kierownika naukowego tego szpitala. W międzyczasie, w 1927 roku, aktywnie współuczestniczył w organizacji IV Międzynarodowego Kongresu Medycyny i Farmacji, który miał miejsce w Polsce. 1 stycznia 1928 roku awansował na pułkownika z datą starszeństwa, z 5. lokatą w korpusie oficerów sanitarnych, w grupie lekarzy. W czerwcu 1930 roku zajął nową posadę komendanta szpitala, a 16 listopada 1931 roku został kierownikiem oddziału wewnętrznego.

30 czerwca 1934 roku Adam Maciąg przeszedł na emeryturę, jednak wkrótce po tym podjął prywatną praktykę lekarską. We wrześniu 1939 roku powrócił do pracy w 5 Szpitalu Okręgowym w Krakowie. Po agresji ZSRR na Polskę, w niejasnych okolicznościach, został wzięty do niewoli przez Sowieci i osadzony w obozie w Starobielsku. Wiosną 1940 roku padł ofiarą mordu z rąk funkcjonariuszy NKWD w Charkowie, a jego ciało spoczywa w bezimiennej mogile zbiorowej w Piatichatkach, gdzie od 17 czerwca 2000 roku znajduje się oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie. Maciąg jest wymieniony na Liście Starobielskiej NKWD pod numerem 2117.

W 1909 roku ożenił się z Małgorzatą z Ładów (1881–1969), utalentowaną artystką malarką. Z tego związku przyszedł na świat ich syn Adam (1918–1940), który studiował medycynę. Syn, jako ogniomistrz podchorąży rezerwy, również został zmobilizowany do 5 dywizjonu artylerii konnej, a wiosną 1940 roku, podobnie jak jego ojciec, został zamordowany w Charkowie.

Na mocy postanowienia nr 112-48-07 Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z dnia 5 października 2007 roku, Adam Maciąg został pośmiertnie awansowany do stopnia generała brygady. Uroczystość ogłoszenia awansu miała miejsce 9 listopada 2007 roku w Warszawie, podczas wydarzenia pod nazwą „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

Ordery i odznaczenia

Adam Maciąg został odznaczony licznymi wyróżnieniami, które odzwierciedlają jego zasługi i wkład w życie społeczne oraz patriotyczne. Najważniejsze z nich to:

  • Złoty Krzyż Zasługi – przyznany 10 listopada 1928,
  • Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
  • Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości.

Przypisy

  1. Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 26.08.2024 r.]
  2. „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 09.01.2024 r.]
  3. Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 2 [dostęp 02.09.2024 r.]
  4. M.P. z 2007 r. nr 85, poz. 885
  5. Księga Cmentarna Charkowa 2003, s. LXXIV.
  6. Księga Cmentarna Charkowa 2003, s. 318.
  7. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 11 z 07.06.1934, s. 146.
  8. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 11 z 18.06.1930, s. 222.
  9. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 1 z 02.01.1928, s. 2.
  10. Rocznik Oficerski 1932, s. 321, 871.
  11. Rocznik Oficerski 1928, s. 709, 725.
  12. Rocznik Oficerski 1924, s. 1005, 1043, 1079.
  13. Rocznik Oficerski 1923, s. 1117, 1150, 1198.
  14. Lista starszeństwa 1922, s. 311.
  15. Spis oficerów 1921, s. 459, 751.
  16. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 26 z 14.07.1920, s. 578.
  17. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 55 z 20.05.1919, poz. 1715.
  18. M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”.

Oceń: Adam Maciąg

Średnia ocena:4.98 Liczba ocen:6