Józef Kostrzewski (lekarz)

---

Życiorys

W roku 1908 Józef Kostrzewski ukończył studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jagiellońskiego. Następnie objął stanowisko asystenta w Klinice Chorób Wewnętrznych. Już w 1909 roku wyjechał do Kopenhagi, gdzie spędził rok na studiach w Państwowym Zakładzie Wyrobu Surowic, który był wówczas jedynym lekiem stosowanym w przypadkach chorób zakaźnych.

Po powrocie do Krakowa Kostrzewski kontynuował swoją pracę w Klinice Chorób Wewnętrznych. W marcu 1914 roku przeniósł się na Oddział Chorób Zakaźnych Szpitala im. św. Łazarza. Po wybuchu I wojny światowej objął funkcję zastępcy profesora Romana Nitscha w Zakładzie Bakteriologii Twierdzy Kraków. W dniu 5 października 1917 roku został ordynatorem Oddziału Zakaźnego oraz Kierownikiem w Pracowni Bakteriologicznej Szpitala św. Łazarza.

W latach 1920-1925 prowadził badania nad czerwonką, będąc jednym z pionierów wykrywania pałeczek tej choroby we krwi pacjentów. Od 1925 roku był członkiem redakcji „Polskiej Gazety Lekarskiej”, a jego działalność w tym gronie trwała aż do września 1939 roku. W 1929 roku uzyskał tytuł profesora na Uniwersytecie Jagiellońskim, koncentrując swoje badania nad durem brzusznym. Opublikował znaczące prace na temat przebiegu tej choroby, w tym w 1932 roku opisał nawrotowy dur wysypkowy, współpracując z Mieczysławem Bilekiem.

W okresie II wojny światowej Józef Kostrzewski prowadził tajne wykłady dotyczące chorób zakaźnych w konspiracyjnym Uniwersytecie Jagiellońskim. Został aresztowany w ramach Sonderaktion Krakau, lecz szybko zwolniono go dzięki jego zawodowi lekarskiemu. Po wojnie powrócił do pracy naukowej i objął stanowisko przewodniczącego komitetu redakcyjnego Przeglądu Lekarskiego. W 1950 roku otrzymał tytuł profesora Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego.

W 1951 roku powstała Akademia Medyczna, a Oddział Zakaźny przekształcono w Katedrę i Klinikę Chorób Zakaźnych i Epidemiologii, którą to Katedrę Józef Kostrzewski kierował aż do 1957 roku. Jego życie zakończyło się w 1959 roku, a jego ciało spoczęło na cmentarzu Rakowickim (4 pas wschodni).

Warto również dodać, że jego bratankiem był Jan Karol Kostrzewski, który kontynuował tradycje rodzinne w medycynie.

Dorobek naukowy

Józef Kostrzewski był wybitnym lekarzem, którego prace naukowe koncentrowały się na problematyce chorób zakaźnych. W szczególności jego badania obejmowały dur brzuszny, czerwonkę, a także tężca. Jego zainteresowania naukowe obejmowały również szczegółowe analizy towarzyszących tężcowi zaburzeń metabolicznych oraz wpływu tej choroby na gospodarkę tlenową i procesy oddychania tkankowego. Dzięki jego przełomowym odkryciom, wprowadził insulinę do terapii tężca, co było pionierskim krokiem, gdyż zauważył, że ta substancja skutecznie hamuje syntezę acetylocholiny.

Publikacje

• „Czerwonka bakteryjna” /1927/,
• „Błonica” /1938/,
• „Dur brzuszny” /1946/,
• „O kilku ostrych chorobach zakaźnych” /1947/,
• „Tężec” /1954 Wyd.II 1957/.

Członkostwo

Józef Kostrzewski, wybitny lekarz, był zaangażowany w różne organizacje, które miały znaczący wpływ na rozwój medycyny w Polsce. Jego działalność obejmowała:

• wydział lekarski PAU,
• komitet nauk medycznych PAN,
• funkcję wiceprezesa Krakowskiego Towarzystwa Lekarskiego w latach 1920-21,
• honorowe członkostwo w Krakowskim Towarzystwie Lekarskim.

Odznaczenia

Józef Kostrzewski, wybitny lekarz, został odznaczony wieloma prestiżowymi nagrodami, które świadczą o jego znaczących osiągnięciach i zasługach. Wśród nich można wymienić:

• Order Sztandaru Pracy I Klasy,
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski,
• Medal 10-lecia Polski Ludowej,
• Nagrodę Państwową II stopnia.

---

Oceń: Józef Kostrzewski (lekarz)

---