Adam Wroński

---

Życiorys

Początki edukacji Adama Wrońskiego sięgają Szkoły Śpiewu i Muzyki w Instytucie Technicznym w Krakowie, gdzie kształcił się pod okiem znakomitych pedagogów, takich jak I. Wójcikiewicz, P. Studziński oraz J. Blaszkego. Uzupełniał swoją wiedzę w renomowanym Konserwatorium Wiedeńskim. Jego pierwsze artystyczne osiągnięcia miały miejsce podczas służby wojskowej, gdzie pełnił rolę skrzypka w orkiestrze 70. Pułku Piechoty w Wiedniu. Z czasem awansował na kierownika orkiestry wojskowej 40. Pułku Piechoty w Krakowie, a po zakończeniu służby kontynuował dyrygowanie tym zespołem.

Władysław Żeleński odegrał istotną rolę w karierze Wrońskiego, umożliwiając mu założenie nowej orkiestry symfonicznej, która z powodzeniem występowała w krakowskim Teatrze Starym. W orkiestrze tej akompaniował nie tylko w sztukach teatralnych, ale również umilał czas publiczności w antraktach. Również w 1875 roku zainicjował działalność własnej orkiestry zdrojowej w Krynicy, która szybko zyskała popularność, przyciągając kuracjuszy różnorodnym programem muzycznym, od wczesnych godzin porannych do wieczora.

Od roku 1895 Wroński poświęcał się popularyzacji polskiej muzyki na obszarze Galicji Wschodniej, odwiedzając mniejsze miejscowości, takie jak Sambor i Kołomyja. W 1897 roku objął stanowisko dyrygenta orkiestry teatralnej we Lwowie. Mimo licznych przeprowadzek, każdą letnią porę spędzał w Krynicy, gdzie ostatecznie zmarł w 1915 roku.

W trakcie swojej kariery artystycznej Wroński piastował liczne kierownicze funkcje. Był dyrektorem Towarzystwa Muzycznego w Kołomyi i Samborze, a także kierował orkiestrą oraz szkołą muzyczną działającą w ramach Towarzystwa Przyjaciół Muzyki „Harmonia” w Krakowie. Jako uzdolniony skrzypek współpracował z wieloma znakomitymi artystami, w tym z Janem Ostrowskim, Józefem Adamowskim oraz Marceliną Czartoryską.

Inspiracje muzyką wiedeńską są wyraźnie dostrzegalne w jego kompozycjach, co umawia go nazywaniem „polskim Straussem”, obok innych wybitnych twórców takich jak Leopold Lewandowski czy Fabian Tymolski. Jego twórczość była niezwykle bogata, stworzył bowiem ponad 250 utworów, w przeważającej mierze fortepianowych kompozycji tanecznych, takich jak walce, mazury, polonezy, galopy oraz kadryle. Jego repertuar obejmował także fantazje, uwertury, marsze, pieśni solowe oraz chóralne, a nawet wodewile.

Wybrane kompozycje

Adam Wroński, utalentowany kompozytor, stworzył wiele interesujących dzieł, które wciąż są wykonywane na różnych scenach. Jego twórczość obejmuje wiele stylów oraz form muzycznych na fortepian i inne instrumenty. Oto niektóre z jego wybranych kompozycji:

• Weselne dźwięki: walce na fortepian,
• Na wyżynku: mazury na fortepian,
• Marsz myśliwski: skomponowany na fortepian,
• Lutnia polska: zbiór pieśni narodowych na fortepian,
• Diabeł: galop na fortepian,
• Białe róże: walce na fortepian,
• Kontredanse z czartowskiej ławy,
• Wspomnienie z Krynicy: polka na fortepian,
• Marsz żałobny J. I. Kraszewskiego – skomponowany z okazji pogrzebu Józefa Kraszewskiego,
• Wspomnienia balowe: kadryl na fortepian,
• Na falach Wisły: walce na fortepian,
• Hucułeczka: polka na fortepian,
• Do Śniatyna kucykami: galop na fortepian,
• Warszawianka: polka-mazurka na fortepian,
• Na rowerze: galop na fortepian,
• Pożegnanie Krakowa: mazurek na skrzypce i fortepian,
• Tęsknota: piosenka z towarzyszeniem fortepianu,
• Zuch Stach: mazur na fortepian,
• Do Poznania: mazury na fortepian,
• Nad Prutem: dumka i kołomyjka na fortepian,
• W majową noc: piosenka na sopran z akompaniamentem fortepianu,
• Adela: walce na fortepian,
• Taniec misia – grizzi snack [sic!] dance,
• Nad morskim okiem: walce na fortepian.

Kompozycje Wrońskiego odzwierciedlają bogactwo polskiej kultury muzycznej i są doskonałym przykładem jego zdolności twórczych.

---

Oceń: Adam Wroński

---