Alexander Schenker

Nauka i edukacja

Alexander M. Schenker, urodzony 20 grudnia 1924 roku w Krakowie, był wybitnym amerykańskim slawistą, którego korzenie sięgają Polski. Jego znaczenie w dziedzinie studiów slawistycznych jest niezatarte, a jego dorobek naukowy wpłynął na zrozumienie języków i kultur słowiańskich.

W ciągu swojego życia, Schenker pełnił rolę profesora na Uniwersytecie Yale, gdzie dołożył starań, by promować wiedzę o słowiańskich tradycjach i historiach.

Zmarł 21 sierpnia 2019 roku, pozostawiając po sobie bogaty dorobek akademicki oraz licznych studentów, którzy czerpali z jego doświadczenia i pasji do slawistyki.

Życiorys

Alexander Schenker był dzieckiem Oskara Szenkera oraz Gizeli, z domu Szamińskiej. W czasie zawirowań II wojny światowej znalazł się w Tadżykistanie, gdzie rozpoczął naukę na uniwersytecie w Stalinabadzie. Następnie kontynuował swoje kształcenie w Paryżu, na prestiżowej Sorbonie.

W 1946 roku podjął decyzję o emigracji do Stanów Zjednoczonych, gdzie rozpoczął edukację na Uniwersytecie Yale. Dzięki ciężkiej pracy i determinacji w 1950 roku uzyskał tytuł magistra, a trzy lata później swoją pracę doktorską. Wkrótce potem objął stanowisko profesora w dziedzinie slawistyki.

W latach 50. Schenker miał zaszczyt współpracować z jednym z największych badaczy języków słowiańskich – Romanem Jakobsonem. W tym okresie przyczynił się do powstania jednego z kluczowych programów językowych w USA, który dotyczył języków i literatur słowiańskich. Kulminacyjnym momentem tej współpracy było wydanie podręcznika do nauki języka polskiego w języku angielskim pt. Beginning Polish (1966). Pozycja ta szybko zyskała uznanie i stała się klasykiem w dziedzinie nauczania języka polskiego na amerykańskich uczelniach.

Prace Schenkera obejmowały zagadnienia związane z językoznawstwem, w szczególności gramatyką oraz leksykologią. Jego wkład w rozwój badań nad językiem polskim i studiów slawistycznych spotkał się z uznaniem, co zaowocowało przyznaniem mu Award for Distinguished Contributions to Slavic Studies.

W życiu osobistym Alexander ożenił się z Krystyną Czajką, z którą stworzył rodzinę, doczekując się trojga dzieci: Alfreda, Michaela oraz Catherine. Podczas swojej kariery na Uniwersytecie Yale, wprowadził tradycję otwartego domu, co przyciągnęło wielu znaczących gości, w tym Czesława Miłosza oraz Włodzimierza Ptaka.

Publikacje (wybór)

Alexander Schenker wniósł ogromny wkład do polskiej filologii oraz językoznawstwa, tworząc szereg wartościowych publikacji. Oto wybór jego najważniejszych prac:

  • Polish Declension (1964), monografia,
  • Beginning Polish (1966), podręcznik,
  • Polish Conjugation (1954), artykuł,
  • Gender Categories in Polish (1955), artykuł,
  • Some Remarks on Polish Quantifiers (1971), artykuł,
  • The Slavic Literary Languages: Formation and Development, redakcja wraz z Edwardem Stankiewiczem (1980),
  • The Dawn of Slavic: An Introduction to Slavic Philology (1996), opus magnum, które zdobyło Modern Language Association Scaglione Prize for Studies in Slavic Languages and Literatures,
  • The Bronze Horseman: Falconet’s Monument to Peter the Great (2003).

Przypisy

  1. Au revoir to Yale’s Alexander Schenker: “intelligence,” “quick wit,” and “the ability to understand the soul of another human being.”
  2. Alexander Schenker – Zapiski ze współczesności. Ninateka, 29.05.2019 r.
  3. a b c Schenker, Alexander M.. W: Who’s Who in Polish America. Bolesław Wierzbiański (red.). New York: Bicentennial Publishing Corporation, 1996.

Oceń: Alexander Schenker

★★★★★
Średnia ocena:4.75 Liczba ocen:12