Emil Chaberski


Emil Bolesław Chaberski, który przyszedł na świat 28 maja 1891 roku w Krakowie, to postać o znaczących osiągnięciach w polskim świecie kultury. Jako reżyser, aktor, tłumacz i pedagog na stałe wpisał się w historię polskiego teatru i sztuki.

Jego życie zakończyło się 14 września 1967 roku w Warszawie, pozostawiając po sobie bogaty dorobek twórczy oraz niezatarte ślady w edukacji artystycznej kolejnych pokoleń.

Życiorys

Emil Bolesław Chaberski, syn Hilarego oraz Marii Chaberskich, miał pełne zapału i talentu początki swojej kariery artystycznej. W Krakowie ukończył gimnazjum, a w 1908 roku z wyróżnieniem zrealizował swoje marzenie, kończąc Szkołę Dramatyczną M. Przybyłowicza. Już w 1907 roku, latem, brał udział w występach z zespołem uczniów szkoły, które miały miejsce w Rzeszowie oraz w Okocimiu, w bliskim sąsiedztwie Bochni. Chaberski był również związany z Polską Partią Socjalistyczną (PPS) i kierował amatorskim zespołem robotniczym na obrzeżach Krakowa.

Jego debiut na scenie miał miejsce 17 września 1908 roku, gdzie odegrał rolę Kuby w znanym utworze Wesele Stanisława Wyspiańskiego, występując w Teatrze Polskim w Łodzi. W Łodzi rozwijał swoje umiejętności aktorskie aż do 1911 roku, a następnie kontynuował swoją karierę w różnych miastach, w tym Sosnowcu, Moskwie (w latach 1915–1916), Kijowie (1917–1919), oraz Lwowie (1919–1920). Od 1921 roku związał się z Teatrem Rozmaitości w Warszawie. Po 1922 roku, aż do wybuchu II wojny światowej, Chaberski koncentrował się głównie na reżyserii, chociaż sporadycznie występował na warszawskich scenach.

W tym okresie zrealizował również kilka filmów fabularnych i pełnił funkcję dyrektora w warszawskich teatrach, takich jak Letni (1925–1927, 1931–1932) oraz Narodowy i Nowy. Po zakończeniu wojny, Chaberski skupił się na reżyserii teatralnej, pracując w takich teatrach jak Teatr Narodowy, Teatr Letni oraz Teatrze Wielkim. Angażował się także w tłumaczenie sztuk teatralnych z wielu języków obcych, co świadczyło o jego wszechstronności artystycznej.

W latach 1952–1955 był związany ze szczecińskim Teatrem Dramatycznym, gdzie pełnił rolę kierownika artystycznego oraz dyrektora (1954–1955). W tym czasie wyreżyserował tam 15 sztuk teatralnych, w tym m.in. „Ożenek” Gogola, „Wilhelma Tella” Schillera, oraz „Mieszczan” Gorkiego. W kolejnych latach, tj. 1955–1958, Chaberski sprawował funkcję rektora Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. Leona Schillera.

W 1955 roku, za swoją działalność artystyczną w teatrach szczecińskich w przeszłym dziesięcioleciu, odznaczono go Nagrodą Państwową II stopnia. Emil Chaberski dwukrotnie wchodził w związek małżeński, najpierw z Idalią Chaberską, a później z aktorką Hanną Różańską. Jego życie zakończyło się w Warszawie, gdzie został pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera Aleja Zasłużonych-1-152).

Filmografia

Emil Chaberski, znany reżyser filmowy, ma na swoim koncie kilka znaczących dzieł, które zdobyły uznanie wśród krytyków oraz widzów. Jego twórczość obejmuje:

  • 1925: Iwonka – reżyseria,
  • 1928: Tajemnica starego rodu – reżyseria,
  • 1938: Kobiety nad przepaścią – reżyseria,
  • 1939: Żona i nie żona – reżyseria.

Ordery i odznaczenia

Emil Chaberski, jako osoba o znaczących osiągnięciach, został uhonorowany wieloma odznaczeniami, które świadczą o jego zasługach. Oto lista nadanych mu odznaczeń:

  • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, który otrzymał 19 lipca 1955,
  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, nadany 22 lipca 1953,
  • Złoty Krzyż Zasługi,
  • Medal 10-lecia Polski Ludowej, przyznany 23 maja 1955.

Oceń: Emil Chaberski

Średnia ocena:4.49 Liczba ocen:25