Helena Michnik

Nauka i edukacja

Helena Michnik, znana pierwotnie jako Hinde Michnik, a później jako Hinda Michnik-Rosenbusch, to postać, która znacząco wpisała się w historię Polski. Urodziła się 19 lipca 1903 roku w Krakowie, a zmarła 4 grudnia 1969 roku. Była to osoba o różnorodnych zainteresowaniach, wielką pasją oraz zaangażowaniem dla spraw społecznych.

W swojej karierze Helena Michnik nie tylko pełniła rolę nauczycielki, ale także zajmowała się historią jako naukowczyni. Jej przynależność do narodowości żydowskiej wzbogacała jej perspektywę, a działalność w ruchu komunistycznym oraz członkostwo w Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej świadczyło o jej dążeniu do zmiany społecznej i politycznej rzeczywistości w Polsce.

Życiorys

Helena Michnik, urodzona i wychowana w żydowskiej rodzinie w Krakowie, była córką Hirscha Michnika oraz Pesel Dobrejs Dobrys, której rodowe nazwisko brzmiało Grünwald. Jej edukacja rozpoczęła się na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie uzyskała tytuł magistra z historii oraz filologii klasycznej, a doktorat z historii zdobyła w 1926 roku. Po zakończeniu nauki, Helena podjęła pracę jako nauczycielka w Państwowym Gimnazjum im. Króla Władysława Jagiełły w Drohobyczu, gdzie rozpoczęła karierę w 1928 jako praktykantka. W swojej działalności, była zaangażowana w Związek Niezależnej Młodzieży Socjalistycznej „Życie”, a także w Komunistycznej Partii Zachodniej Ukrainy oraz Komunistycznej Partii Polski.

Jej zaangażowanie polityczne objawiało się również w roli współorganizatorki komunistycznej Wszechzwiązkowej Organizacji Pionierskiej imienia W.I. Lenina w Polsce. Od około 1936 roku jej życie osobiste związane było z Ozjaszem Szechterem, którego poznała we Lwowie. Razem wychowywali jego syna z wcześniejszego małżeństwa, Jerzego oraz Stefana, syna Hinde Michnik z wcześniejszego związku z Samuelem Rosenbuschem. Helena była matką Adama Michnika, urodzonego w 1946 roku, któremu nadano jej nazwisko, co było związane z jej nieformalnym związkiem z Ozjaszem Szechterem.

W 1939 roku Helena znalazła się na terenach, które zostały wcielone do ZSRR. Po ataku Niemiec na ZSRR w czerwcu 1941, w towarzystwie O. Szechtera i dzieci, uciekła w głąb ZSRR oraz osiedliła się w Kotlinie Fergańskiej. W Namanganie zaczęła uczyć w szkole dla uchodźców polskich. Po premierze wędrówki z Armią Andersa pod koniec 1942 roku, przeszła przez Azję Środkową, Irak, Iran oraz Palestynę, a następnie razem z synami dotarła do Europy Zachodniej. Po wojnie, w końcowej części 1945 roku, powróciła do Polski.

Jej kariera zawodowa kontynuowała się w szkole Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego, który był podporządkowany Ministerstwu Bezpieczeństwa Publicznego. Później Helena nauczała historii oraz była autorką podręczników szkolnych, w tym wybitnej publikacji Historia Polski do roku 1795, napisanej wraz z Ludwiką Mosler, która doczekała się aż 11 wydań w latach 50. i 60. XX wieku. Na przełomie lat 50. i 60. pełniła także funkcję dyrektora sieci Klubów Międzynarodowej Prasy i Książki.

Helena Michnik zmarła w 1969 roku z powodu ataku serca i została pochowana na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 249, rząd 5, grób 8).

Wybrane publikacje

Oto wybrane dzieła Heleny Michnik, które znacząco wpłynęły na rozwój historiografii i badań nad Polską:

  • Historia: komentarz metodyczny dla kl. 9 korespondencyjnego liceum ogólnokształcącego do podręcznika E. Kosminski „Historia wieków średnich” i A. W. Jefimow „Historia nowożytna”, opublikowane w Warszawie przez Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych w 1955 roku,
  • Marks i Engels o Polsce: zbiór materiałów w dwóch tomach, wydany przez „Książka i Wiedza” w Warszawie w 1960 roku,
  • Fryderyk Engels, Teoria przemocy: rola przemocy i ekonomiki przy tworzeniu nowej Rzeszy Niemieckiej, w tłumaczeniu Kazimierza Piesowicza, redagowane i przygotowane do druku przez Jerzego Rudzkiego oraz Helenę Michnik, z wydaniem w Warszawie przez „Książka i Wiedza” w 1961 roku,
  • (współautor: Ludwika Mosler), Historia Polski do roku 1795, wydana przez Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych w Warszawie w 1956 roku (posiadająca wiele wydań),
  • (oprac. wraz ze Stefanem Bergmanem), Karol Marks, Przyczynki do historii kwestii polskiej. Rękopisy z lat 1863–1864, opublikowane w Warszawie przez „Książka i Wiedza” w 1971 roku.

Przypisy

  1. Marek Jerzy Minakowski (2013) „Cud Purimowy! Mamy genealogię Michników!”
  2. Cyril Bouyeure, Adam Michnik. Biografia. Wymyślić to co polityczne, Wydawnictwo Literackie, Kraków, 2009, s. 43–44.
  3. Cyril Bouyeure, Adam Michnik. Biografia. Wymyślić to co polityczne, Wydawnictwo Literackie, Kraków, 2009, s. 42–43.
  4. Cyril Bouyeure, Adam Michnik. Biografia. Wymyślić to co polityczne, Wydawnictwo Literackie, Kraków, 2009, s. 44–45.
  5. Czułem zadowolenie, wydając wyroki na wrogów... (Stefan Michnik, 1999). naszdziennik.pl, 10.03.2010 r.
  6. Agent Michnik. wprost.pl, 30.06.2007 r.
  7. Yale Richmond, Talk at the Panel Debate at the conference „Fifty Years of the Fulbright Program in the Context of Polish-U.S. Diplomatic Relations” held at Warsaw’s Royal Castle, 23.01.2009 r.
  8. a b Alicja Pacholczykowa: Szechter Ozjasz. W: Polski Słownik Biograficzny. T. XLVII. Warszawa–Kraków: 2011, s. 585.
  9. Wskazana jako Hinda Michnik-Rosenbuschowa. Por. Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum im. Króla Władysława Jagiełły w Drohobyczu za rok szkolny 1928/29, Drohobycz: 1929, s. 80.
  10. Cmentarz Stare Powązki: HELENA MICHNIK, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 19.01.2020 r.]
  11. www.nekrologi-baza.pl

Oceń: Helena Michnik

★★★★★
Średnia ocena:4.55 Liczba ocen:5