Jan Hoffman, urodzony 11 czerwca 1906 roku w Krakowie, to znakomity przedstawiciel polskiej kultury muzycznej. Jego życie artystyczne i zawodowe trwało aż do 25 października 1995 roku, kiedy to zmarł w tym samym mieście, w którym przyszedł na świat.
Był nie tylko wybitnym pianistą, ale również pedagogiem, który pozostawił znaczący ślad w edukacji muzycznej w Polsce. Jako profesor i rektor Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Krakowie, Hoffman zainspirował wiele pokoleń młodych artystów, przekazując swoją wiedzę i pasję do muzyki.
Życiorys
Jan Hoffman przyszedł na świat w rodzinie Juliusza i Reginy z Kleinów, którzy wywarli znaczący wpływ na jego dalszy rozwój artystyczny. Jego edukacja muzyczna rozpoczęła się w Gimnazjum św. Jacka w Krakowie, które ukończył w 1924 roku. Następnie rozpoczął kształcenie w Konserwatorium Towarzystwa Muzycznego w Krakowie, gdzie miał zaszczyt uczyć się pod okiem takich mistrzów jak Józef Śliwiński oraz Wiktor Łabuński, zdobywając dyplom w 1928 roku.
Po zakończeniu nauki w Krakowie, Hoffman udał się do Berlina, gdzie przez dwa lata (1928–1930) uczestniczył w kursie uzupełniającym u Egona Petriego, przyjmując również rolę asystenta tego znakomitego nauczyciela. Pracował jednocześnie jako pedagog w lwowskiej szkole muzycznej Sabiny Kasparek. W latach 1930–1931 kontynuował studia, zgłębiając teorię muzyki oraz grę na fortepianie, teraz już u Petriego i Hugo Leichtentritta.
Po powrocie do Krakowa w latach 1931–1933, Hoffman przyjął stanowisko profesora w krakowskim konserwatorium. Przed wybuchem II światowej wojny prowadził prywatne lekcje gry na fortepianie oraz organizował kursy dla nauczycieli muzyki w Lwowie i Bielsku. W czasie wojny, przebywając w Lwowie, do 1941 roku sprawował funkcję docenta w tamtejszym konserwatorium, a następnie zamieszkał w Krakowie, gdzie podczas okupacji ukrywał się przed gestapo. W tym trudnym okresie poświęcił się tajnemu nauczaniu i organizowaniu nielegalnych koncertów.
Po zakończeniu działań wojennych, Hoffman był jednym z inicjatorów powstania Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Krakowie, która w 1979 roku zmieniła nazwę na Akademię Muzyczną. Na tej uczelni pełnił wiele funkcji, w tym dziekana Wydziału Instrumentalnego w latach 1945–1949 i 1954–1955, kierownika Katedry Fortepianu w latach 1963–1978 oraz rektora w latach 1966–1968. Tytuł profesora otrzymał w 1958 roku, a po przejściu na emeryturę w 1978 roku nadal angażował się w pracę pedagogiczną.
Hoffman był również cenionym wykładowcą w Helsinkach, gdzie w latach 1962–1981 prowadził mistrzowskie kursy pianistyczne, a także uczył w Weimarze. W gronie jego uczniów znajdowali się wybitni artyści, tacy jak Władysław Kędra, Marek Drewnowski, Janusz Dolny, Janina Baster, Marek Mietelski, Timo Mikkilä oraz Adam Wodnicki, Jerzy Kaszycki, Krystyna Moszumańska-Nazar oraz Andrzej Zieliński, znany jako założyciel zespołu Skaldowie.
W latach 1926–1968 współpracował także z Polskim Radiem i był jurorem w wielu prestiżowych konkursach pianistycznych, w tym w pięciu Konkursach Chopinowskich, które odbyły się w latach 1949–1970. Ponadto brał udział w konkursach w Bydgoszczy i Łodzi, a także międzynarodowych, takich jak Konkurs im. Roberta Schumanna w Berlinie w 1956 roku, Praska Wiosna w 1957 roku, a także Konkursy w Bolzano, Seregno i Monachium w latach 1966, 1968, 1970 oraz 1972, 1975.
Wieloletni członek Stowarzyszenia Polskich Artystów Muzyków oraz Towarzystwa im. Fryderyka Chopina w Warszawie, gdzie pełnił rolę wiceprzewodniczącego Zarządu Głównego oraz przewodniczącego Rady Naukowej. Jako solista oraz kameralista koncertował w Polsce i za granicą, a w latach międzywojennych również jako dyrygent, prezentując utwory zarówno polskich kompozytorów współczesnych, takich jak Witold Lutosławski i Artur Malawski, jak i klasyków, w tym kompozycje Johanna Sebastiana Bacha, Ludwiga van Beethovena, Wolfganga Amadeusa Mozarta, Roberta Schumanna oraz innych.
W trakcie swojej kariery występował i nagrywał z takimi artystami jak Eugenią Umińską, Bolesławem Woytowiczem, Janem Ekierem oraz Zbigniewem Drzewieckim. Integrując się z zespołami znanych dyrygentów, takich jak Nikołaj Anosow, Michał Baranowski i wielu innych, odbył współpracę z orkiestrami, w tym z Orkiestrą Filharmonii Krakowskiej, oraz z orkiestrami na całym świecie, zarówno w Europie, jak i poza nią.
Hoffman poświęcił się także edytorstwu muzycznemu, opracowując w Polskim Wydawnictwie Muzycznym ponad 150 utworów, współpracując przy tym ze Zbigniewem Drzewieckim i Adamem Riegerem, w tym wyborem pieśni we współpracy z S. Hoffmanową. Zmarł w 1995 roku w Krakowie, będąc pochowanym w alei zasłużonych na cmentarzu Rakowickim, w kwaterze LXIX pas B-2-10.
Ordery i odznaczenia
Wśród uznawanych przez Jana Hoffmana odznaczeń i wyróżnień można wymienić kilka ważnych elementów.
- Order Sztandaru Pracy I klasy,
- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (1980),
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski,
- Odznaka tytułu honorowego Zasłużony Nauczyciel PRL.
Nagrody
Jan Hoffman zdobył liczne wyróżnienia za swoją wybitną działalność w dziedzinie muzyki, co podkreśla jego talent oraz zaangażowanie.
- Państwowa Nagroda Artystyczna I stopnia (zespołowa) w dziale muzyki za przygotowanie kandydatów do IV Międzynarodowego Konkursu im. Chopina (1950),
- Nagroda Ministra Kultury i Sztuki I stopnia (1964, 1968, 1986).
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Mateusz Hohol | Helena Michnik | Władysław Pociecha | Rafał Wiśniowski | Tomasz Paweł Zawiła-Niedźwiecki | Ewa Bojenko-Izdebska | Władysław Rydzewski | Sławomira Kaleta-Wojtasik | Barbara Ścigalska | Roman Wojtusiak | Jan Gaj | Adam Jasiewicz | Piotr Faliszewski | Lucyna Rotter | Judyta Rodzińska-Nowak | Andrzej Pigoń | Marek Kalmus | Franciszek Scheidt | Stanisław Sierotwiński (1909–1975) | Jolanta KowalskaOceń: Jan Hoffman