Olgierd Justyn Staniszkis

---

Dzieciństwo i edukacja

Olgierd Justyn Staniszkis rozpoczął swoją edukację w Państwowym Gimnazjum im. Stefana Batorego w Warszawie, gdzie w 1929 roku z powodzeniem zdał maturę. Następnie w okresie od 1929 do 1934 roku studiował w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, a swoje studia na Wydziale Rolniczym ukończył w 1935 roku.

Jako student aktywnie zaangażował się w życie akademickie, stając się członkiem Obozu Wielkiej Polski oraz filistrem korporacji akademickiej Sarmatia. Jego pasja do sportu, szczególnie hokeja, doprowadziła go do gry w drużynach hokejowych AZS Warszawa oraz Polonii Warszawa, w których spędził kilka lat.

W 1938 roku Staniszkis pełnił również funkcję kierownika sekcji hokejowej AZS Warszawa, gdzie współpracował z Eugeniuszem Zarzyckim; sekcja ta liczyła wtedy 38 utalentowanych hokeistów. Dodatkowo, Staniszkis reprezentował nie tylko Warszawę, ale także drugą reprezentację Polski w hokeju na lodzie, co świadczy o jego zaangażowaniu i osiągnięciach w tej dyscyplinie sportu.

Służba wojskowa

Olgierd Justyn Staniszkis, absolwent Szkoły Podchorążych Rezerwy Kawalerii w Grudziądzu, ukończył tę placówkę z czwartą lokatą. Po zakończeniu nauki został przydzielony do 3 Pułku Szwoleżerów Mazowieckich im. Jana Hipolita Kozietulskiego w Suwałkach, gdzie pełnił służbę w szwadronie ciężkich karabinów maszynowych. Szkołę ukończył w stopniu wachmistrza podchorążego, a pod koniec lat 30. zyskał awans na porucznika rezerwy.

W czasie kampanii wrześniowej pełnił rolę dowódcy 2 plutonu ciężkich karabinów maszynowych w składzie 3 Pułku Szwoleżerów, który wchodził w skład Suwalskiej Brygady Kawalerii. W nocy z 12 na 13 września 1939 r. odniósł ranę głowy w ferworze bitwy pod Olszewem. Mimo odniesionej kontuzji, do momentu kapitulacji dowodził swoim plutonem karabinów maszynowych.

Po kapitulacji pułku, który podporządkował się Samodzielnej Grupie Operacyjnej „Polesie” dowodzonej przez generała Franciszka Kleeberga, brał aktywny udział w bitwie pod Kockiem, walcząc z determinacją aż do 5 października 1939 roku. Jego heroiczny udział w kampanii wrześniowej został doceniony poprzez przyznanie mu krzyża Virtuti Militari oraz dwukrotne odznaczenie Krzyżem Walecznych.

Po kapitulacji znalazł się w niewoli, stając się jednym z jeńców Oflagu IX B w Weilburgu i Ostenrode, a następnie Oflagu II C w Woldenbergu, gdzie przebywał od 1940 do 1945 roku.

Praca zawodowa i naukowa

Po zakończeniu II wojny światowej, Olgierd Justyn Staniszkis wraz z rodziną osiedlił się w Łodzi, gdzie rozpoczął swoją karierę zawodową w Centrali Handlu Zagranicznego Textilimport. Jego życie zawodowe zostało jednak wstrzymane, gdy w jesieni 1950 roku został aresztowany pod zarzutem szpiegostwa. Sprawa ta związana była ze śledztwem przeciwko grupie byłych oficerów z obozu w Woldenbergu. Dzięki interwencji Fryderyka i Ireny Joliot-Curie oraz korzystnym zeznaniom od współtowarzyszy, Staniszkis został skazany jedynie na rok więzienia.

W okresie od 1953 do 1960 roku, Staniszkis pracował w Zarządzie Przemysłu Wełnianego Północ, a następnie pełnił rolę kierownika Pracowni Oceny Run. Ta jednostka podlegała najpierw Politechnice Łódzkiej, a później Instytutowi Zootechniki w Krakowie. W tym czasie zyskał uznanie dzięki swoim osiągnięciom w doskonaleniu ras hodowlanych owiec. Na przykład, w 1962 roku rozpoczął wytwarzanie polskiego Corriedale’a, który stał się znany z najwyższej produkcji wełny krzyżówkowej.

W 1972 roku, jego naukowa kariera nabrała tempa, gdy obronił pracę doktorską z wełnoznawstwa na Wydziale Zootechnicznym Wyższej Szkoły Rolniczej w Poznaniu.

Rodzina

Olgierd Justyn Staniszkis był mężem Anny Danuty z Hanickich (1912-1995), z którą doczekał się czworga dzieci. Anna, znana jako działaczka harcerska, aktywnie uczestniczyła w Powstaniu Warszawskim, gdzie pełniła rolę komendantki punktów sanitarnych na Mokotowie.

W późniejszych latach, Olgierd zmarł w Pruszkowie 19 listopada 2006 roku. Jego miejsce spoczynku znajduje się na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie, gdzie został pochowany w rodzinnym grobie (kwatera 213, rząd 2, miejsce 27,28).

Wybrane publikacje

Olgierd Justyn Staniszkis jest autorem wielu znaczących publikacji, w które zaangażował się na przestrzeni lat. Oto niektóre z jego wybranych prac:

• Katalogi wełny. Warszawa: Wydawnictwo Przemysłu Lekkiego i Spożywczego, 1957 (współautorzy: Czesław Koczewski, Michał Zaorski),
• Gospodarski chów owiec. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1967,
• Owczarstwo w Polsce. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1971,
• Poradnik owczarski. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1980 (współautorzy: Adam Drozdowski, Stanisław Pigłosiewicz),
• Klasyfikacja i przygotowanie wełny krajowej do sprzedaży. Poznań: IKWN, Branżowy Ośrodek Informacji Naukowej, Technicznej i Ekonomicznej, 1981 (współautor Jadwiga Fęglerska).

---

Oceń: Olgierd Justyn Staniszkis

---