Józef Grzybowski


Józef Bolesław Grzybowski, urodzony 17 marca 1869 roku w Krakowie, był wybitnym polskim geologiem oraz paleontologiem. Jego praca i badania miały znaczący wpływ na rozwój nauki w Polsce. Zmarł 17 lutego 1922 roku w tym samym mieście, w którym spędził większość swojego życia.

Wielu z nas zna Uniwersytet Jagielloński jako jedno z najstarszych i najbardziej renomowanych miejsc akademickich w Polsce, gdzie Grzybowski pełnił rolę profesora. Jego doświadczenie i wiedza przyczyniły się do kształtowania młodych umysłów oraz rozwoju polskiej nauki.

Życiorys

Józef Grzybowski był osobą, która znacząco wpłynęła na rozwój geologii w Polsce. Był synem krakowskiego księgarza Franciszka Grzybowskiego oraz stryjem prawników Konstantego i Stefana Grzybowskich. W 1887 roku ukończył Gimnazjum św. Jacka w Krakowie, gdzie zdał egzamin dojrzałości. Następnie rozpoczął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, które trwały od 1887 do 1891 roku, kończąc się uzyskaniem absolutorium.

W trakcie studiów Grzybowski zainteresował się geologią i w 1890 roku podjął pracę jako asystent w katedrze geologii na UJ. W 1891 roku rozpoczął studia w tej dziedzinie na Wydziale Filozoficznym, zdobywając absolutorium w 1894 roku. Doktoryzował się w 1896 roku, pisząc rozprawę na temat „Mikrofauna czerwonych iłów z Wadowic”. Dwa lata później, w 1898 roku, uzyskał habilitację. Kształcił się u znanych profesorów, takich jak Feliksa Kreutza, który uczył mineralogii, oraz geologii u prof. Władysława Szajnochy.

W lipcu 1900 roku Grzybowski został mianowany docentem geologii i paleontologii, a w 1909 roku uzyskał tytuł tytularnego profesora. W sierpniu 1914 roku wstąpił do Legionów, gdzie objął stanowisko zastępcy komendanta Oddziału Intendentury. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, w maju 1919 roku został profesorem nadzwyczajnym, a w maju 1920 roku profesorem zwyczajnym.

Józef Grzybowski zmarł po krótkiej chorobie, która została źle rozpoznana. Zachorował na wrzód gardła, a opieka medyczna nie mogła w porę pomóc. Zdarzenie to zakończyło się nagłym pogorszeniem jego stanu zdrowia. Grzybowski został pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie (pas 15, płd.).

W swojej karierze Grzybowski badał otwornice i był pionierem w zastosowaniu danych mikropaleontologicznych w geologii, szczególnie w stratygrafii warstw roponośnych. W latach 1895–1905 ogłosił szereg prac naukowych, takich jak „Mikrofauna karpackiego piaskowca spod Dukli” oraz „Otwornice warstw inoceramowych okolic Gorlic”. Jego działalność naukowa obejmowała także wiele zagranicznych podróży, podczas których pracował jako ekspert-geolog naftowy, między innymi w Ekwadorze.

Józef Grzybowski wielokrotnie odwiedzał Kaukaz, a w latach 1916-1917 prowadził badania obszarów roponośnych w Mezopotamii dla rządu tureckiego. Z kolei w latach 1919-1921 pracował w Włoszech, skupiając się na terenach Apenin, Ligurii i Kalabrii. W 1912 roku był założycielem i organizatorem Zakładu Paleontologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, co miało istotne znaczenie dla rozwoju tej nauki w Polsce.

W sumie, w latach 1895–1921, Grzybowski ogłosił 30 rozpraw naukowych, a także publikował podręczniki oraz artykuły popularnonaukowe, które przyczyniły się do popularyzacji wiedzy geologicznej w kraju.

Przypisy

  1. Jan WiktorJ.W. Tkaczyński (red.), Pro Memoria III. Profesorowie Uniwersytetu Jagiellońskiego spoczywający na cmentarzach Krakowa 1803-2017, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2018, s. 93, ISBN 978-83-233-4527-5.
  2. Krótka biografia na stronie Muzeum Geologicznego Państwowego Instytutu Geologicznego.
  3. Prace Józefa Grzybowskiego w serwisie Polona.pl.
  4. Franciszek Bieda "Józef Grzybowski" [w:] Polski Słownik Biograficzny tom IX, 1960-1961, s. 107-108.
  5. Władysław Szajnocha "Prof. dr Józef Grzybowski 1869—1922 Rys życia i prac naukowych", wyd. 1922.

Oceń: Józef Grzybowski

Średnia ocena:4.91 Liczba ocen:13