Maciej Jakubowski

---

Życiorys

Maciej Jakubowski był szóstym dzieckiem w rodzinie Ludwika, urzędnika Senatu Wolnego Miasta Krakowa, oraz Balbiny z Żelkowskich. Jego dziadek, Maciej Topór Jakubowski (1747−1825), pełnił funkcję lekarza, a stryj, Jakub Józef Jakubowski (1796−1886), był profesorem Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Jagiellońskiego. Po stracie ojca, stryj stał się opiekunem prawnym Macieja.

W 1855 roku ukończył Gimnazjum św. Anny w Krakowie, a 25 czerwca 1861 otrzymał dyplom doktora medycyny na Wydziale Lekarskim UJ. Dzięki wsparciu stryja, odbył staże w szpitalach dziecięcych w Wiedniu, Pradze i Paryżu. To w Pradze napisał swoją pierwszą pracę, zatytułowaną O badaniu dróg oddechowych niemowląt. W 1864 roku, jako pierwszy lekarz w Polsce, uzyskał habilitację z pediatrii, na podstawie pracy O niestrawności u niemowląt, i współtworzył pierwszą w Polsce Klinikę Pediatryczną UJ.

W latach 1873−1907 pełnił funkcję profesora, a w 1889 roku był dziekanem Wydziału Lekarskiego. Rektor UJ w roku akademickim 1900−1901, w 1873 roku został profesorem nadzwyczajnym, a dopiero w 1895 roku profesorem zwyczajnym, co było wyjątkową sytuacją w monarchii austriacko-węgierskiej, gdzie nie istniały zwyczajne katedry pediatrii. Działał jako współzałożyciel i prezes Krakowskiego Towarzystwa Lekarskiego oraz był członkiem Towarzystwa Naukowego Krakowskiego. Po przekształceniu tej instytucji w Akademię Umiejętności, z powodu ograniczonej liczby członków zwyczajnych, stał się członkiem nadzwyczajnym Akademii. Kategoria ta wygasła po jego śmierci.

W latach 1875−1887 angażował się w działania jako radny miasta Krakowa, a 6 lutego 1908 został uhonorowany tytułem Honorowego Obywatela Krakowa. W 1872 roku z pomocą Marceliny Czartoryskiej założył w Krakowie Towarzystwo Opieki Szpitalnej dla Dzieci. Osiem lat później, w 1876, ustanowił Szpital św. Ludwika dla dzieci przy ulicy Strzeleckiej 2, a w 1878 roku filię w Rabce, znaną jako Kolonia Lecznicza św. Józefa.

Jako jeden z pionierów klinicznych w Europie, w 1894 roku wprowadził i rozpropagował metody seroterapii w leczeniu błonicy. Był zdecydowanym zwolennikiem medycyny zapobiegawczej oraz balneologicznego leczenia dzieci. Uznawany jest za twórcę polskiej szkoły pediatrycznej. Współpracował z „Przeglądem Lekarskim” oraz był autorem ponad 20 prac naukowych.

Maciej Jakubowski był żonaty z Józefą z Helclów (zm. 1879). Zmarł bezpotomnie na skutek nowotworu przewodu pokarmowego. Jego miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu Rakowickim, w kwaterze Al. Główna, pomiędzy pasami 43 i 45.

Ordery i odznaczenia

Maciej Jakubowski był osobą odznaczoną za swoje zasługi, a jego osiągnięcia zostały uwiecznione w formie orderów. Wśród nich wyróżniają się następujące:

• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany pośmiertnie w dniu 11 listopada 1936 roku,
• Order Żelaznej Korony, przyznany w Austro-Węgrzech.

---

Oceń: Maciej Jakubowski

---