Manuela Kiernikówna

---

Życiorys

Po zakończeniu drugiej wojny światowej, Manuela Kiernikówna rozpoczęła swoją artystyczną podróż jako słuchaczka studiów aktorskich w Starym Teatrze w Krakowie. Ukończone z sukcesem studia pozwoliły jej na zdanie egzaminu aktorskiego przed komisją Związku Artystów Scen Polskich, co zaowocowało uzyskaniem tzw. „prawa grania”.

Debiutowała na scenie w 1945 roku, przyjmując rolę Augustyny w dziele Jarosława Iwaszkiewicza zatytułowanym „Lato w Nohant”. Spektakl ten odbył się w Teatrze Kameralnym TUR w Krakowie. W latach 1945–1947 Kiernikówna występowała na deskach Starego Teatru w Krakowie, a w sezonie 1947/1948 dołączyła do zespołu Teatru Powszechnego w Krakowie.

W sezonie 1948/1949 znalazła się w Teatrze Nowym w Poznaniu, a w następnym roku występowała w Teatrach Dramatycznych we Wrocławiu. W latach 1950–1954 grała na deskach Teatrów Dramatycznych w Poznaniu, a później kontynuowała karierę w Teatrze Powszechnym (1954–1958) oraz Teatrze Ludowym w Warszawie (1958–1960). Jednocześnie występowała w Teatrze im. Aleksandra Węgierki w Białymstoku w latach 1958–1959.

W sezonie 1960/1961 była aktorką Teatru im. Juliusza Osterwy w Gorzowie Wielkopolskim. Następnie, w latach 1962–1964, występowała w Teatrze Śląskim im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach.

Od 1964 do 1977 roku była nieodłączną częścią Teatru Narodowego w Warszawie, gdzie zagrała wpływową rolę Kmitowej w „Dziadach” w reżyserii Kazimierza Dejmka w 1967 roku. Ostatni swój rok na scenie spędziła w Teatrze Popularnym w Warszawie w 1979 roku. Niestety, zmarła 25 czerwca 2014 roku. Została pochowana na Cmentarzu Komunalnym Północnym na Wólce Węglowej.

Postać Manuely Kiernikównej została uwieczniona w autobiograficznej książce Romy Ligockiej pt. „Dziewczynka w czerwonym płaszczyku”, która przypomina o jej wkładzie w polską kulturę teatralną.

Filmografia

Manuela Kiernikówna to znana postać polskiej kinematografii, która ma na swoim koncie szereg znaczących ról filmowych.

• 1983: Ziarno fotografii,
• 1980: Dom,
• 1978: Życie na gorąco – Berta Muller, właścicielka pensjonatu,
• 1966: Przyznaję się do winy – Hilda,
• 1965: Stawka większa niż życie (spektakl TV) – prawdziwa Jolanta Krzemińska,
• 1964: Orfeusz (spektakl TV) – Persefona,
• 1964: Rok 1944,
• 1963: Sława i chwała – Ola,
• 1948: Skarb.

Każda z wymienionych produkcji podkreśla jej talent oraz różnorodność ról, które miała okazję zagrać.

Źródło.

Role teatralne

Manuela Kiernikówna zyskała uznanie w polskim teatrze dzięki swoim zróżnicowanym i wymagającym rolom. Od 1945 roku występowała na deskach wielu scen, prezentując zarówno postaci dramatyczne, jak i komediowe. Oto jej istotne role teatralne:

• 1945: Lato w Nohant – Augustyna,
• 1945: Pigmalion – Klara,
• 1945: Roxy – Grace,
• 1945: Nowy rok bieży (Jasełka) – Herodiada, Strach na wróble,
• 1946: Jajko Kolumba – dziennikarka,
• 1946: Droga do świtu – dama II, sąsiadka,
• 1946: Zbyt liczna – Bernadette Mezin,
• 1946: Fantazy – Dianna,
• 1946: Żeglarz – Iza,
• 1946: Wesele – Maryna,
• 1947: Odys u Feaków – Nauzyka,
• 1947: Judasz z Kariothu – Maria z Magdali,
• 1947: Komediant – Armanda Bejart,
• 1947: Romans – Ewa,
• 1947: Rodzina Rakuskich – pielęgniarka,
• 1947: Wyspa diabelska (Guayana) – Janka,
• 1948: Madame Sans-Gene – księżna Eliza,
• 1948: Chory z urojenia – Antosia,
• 1948: Lato w Nohant – Solange,
• 1949: Król Ryszard III – lady Anna,
• 1949: Candida – Candida,
• 1949: Pan Jowialski – Helena,
• 1950: Wielki człowiek do małych interesów – Matylda,
• 1950: Hamlet – Ofelia,
• 1951: Lubow Jarowaja – Panowa,
• 1951: Zwykła sprawa – miss Hotchkiss,
• 1952: Balladyna – Goplana,
• 1952: Bancroftowie – Rita Bancroft,
• 1953: Trzydzieści srebrników – Jane Graham,
• 1953: Grzech – Janina Kwadrowska,
• 1953: Chłopiec z naszego miasta – Waria,
• 1954: Synalek szlachecki – Zofia,
• 1956: Filomena Marturano – Diana,
• 1956: Ararat – Machmada,
• 1957: Podróż po Warszawie – Fiufiutka,
• 1958: Straszna zabawa – Róża,
• 1959: Żabusia – Maniewiczowa,
• 1959: Nie jesteśmy aniołami – Ewa,
• 1960: Balladyna – Goplana,
• 1960: Popas króla jegomości – Małgorzata,
• 1961: Świętoszek – Doryna,
• 1961: Śpiąca Królewna – zła wróżka,
• 1961: Pasztet jakich mało – Antonina,
• 1962: Dom kobiet – Joanna Nielewiczówna,
• 1962: Kochany kłamca – Stella Patrick-Campbell,
• 1963: Wychowanka – Paulina,
• 1963: Wysoka ściana – Urszula,
• 1963: Łaźnia – fosforyczna kobieta,
• 1966: Mątwa, czyli hyrkaniczny światopogląd – Matrona,
• 1967: Dziady – Kmitowa,
• 1969: Nieboska komedia – dziewczyna rewolucji,
• 1979: Teatr Niekonsekwencji – krytyczka,
• 1979: Co u pana słychać? – kobieta,
• 1979: Stara sprawa – Wężykowa.

Osobowość Kiernikównej nie ograniczała się jedynie do ról aktorskich. W 1961 roku zrealizowała również prace reżyserskie, znacząco wpływając na artystyczny rozwój polskiego teatru:

Reżyseria

• 1961: Królewna Śnieżka – reżyseria, Teatr im. Juliusza Osterwy w Gorzowie Wielkopolskim,
• 1961: Maria Stuart – asystent reżysera, Teatr im. Juliusza Osterwy w Gorzowie Wielkopolskim.

Dzięki zaangażowaniu i talentowi, Manuela Kiernikówna pozostawiła niezatarty ślad w historii polskiego teatru.

Teatr Polskiego Radia

Manuela Kiernikówna to uznana postać, która swoją karierę w polskim radiu wiązała z Teatrem Polskiego Radia, gdzie odegrała szereg znaczących ról. Wśród jej ważnych występów znajdują się:

• 1952: majątek albi imię – Aniela,
• 1959: pierścień księżniczki – Anusia,
• 1960: cześć jego pamięci, czyli zjazd koleżeński – dziennikarka,
• 1962: pierwszy dzień choroby – siostra Julia.

Teatr Polskiego Radia był istotnym miejscem dla rozwoju jej kariery, umożliwiając jej zaprezentowanie talentu szerokiemu audytorium. Z pewnością przyczyniło się to do jej późniejszej popularności w Polsce.

---

Oceń: Manuela Kiernikówna

---