Stella Müller-Madej

---

Życiorys

Urodziny Stelli Müller-Madej miały miejsce w Krakowie, w zamożnej rodzinie żydowskiej, która była zasymilowana w polskiej rzeczywistości. Jej rodzicami byli Zygmunt Müller (1902–1982) oraz Berta z domu Bleiweis (1905–1985). Zygmunt prowadził hurtownię szkła przy ulicy Stradomskiej, co przyczyniało się do dobrej sytuacji finansowej rodziny.

W trakcie II wojny światowej, w listopadzie 1939 roku, hitlerowcy zarekwirowali jej mieszkanie przy ulicy Szymanowskiego 3. Niestety, nie miała możliwości zabrania ze sobą jakichkolwiek rzeczy. Po tym traumatycznym wydarzeniu zamieszkała u dalszej rodziny, przy ulicy Bosackiej. Od marca 1941 roku była internowana w krakowskim getcie, co stanowiło kolejny trudny okres w jej życiu.

W 1942 roku Stella została przesiedlona do obozu w Płaszowie, a następnie, w październiku 1944 roku, trafiła do obozu koncentracyjnego Auschwitz, gdzie otrzymała numer 76372. Dzięki staraniom swojego wuja, Stella oraz jej rodzina zostali zapisani na listę Schindlera, co uratowało im życie. Została wysłana do fabryki Brunnlitz na Morawach, gdzie pracowała jako tokarz. Tam, w towarzystwie rodziców oraz brata Adama, doczekała wyzwolenia, które miało miejsce w maju 1945 roku.

Po zakończeniu wojny, Stella wróciła do Krakowa i w 1952 roku ukończyła gimnazjum. Poza tym dwa razy wychodziła za mąż; pierwszy raz w 1954 roku, a potem ponownie w 1968. W 1959 roku miała okazję wyjechać do Stanów Zjednoczonych, gdzie mieszkała u swojego wuja Norberta Müllera, pracując przez trzy lata, aby wesprzeć swoją rodzinę w Polsce. Powróciła do kraju i do końca życia osiedliła się w Krakowie.

Stella Müller-Madej zmarła i została pochowana 7 lutego 2013 roku w grobie rodzinnym na cmentarzu wojskowym przy ul. Prandoty, pozostawiając po sobie nie tylko tragiczne wspomnienia, ale również siłę przetrwania i nadzieję.

Twórczość

W 1991 roku Stella Müller-Madej zdecydowała się na publikację swoich wspomnień z czasów okupacji, które noszą tytuł Dziewczynka z listy Schindlera. Oczami dziecka. Ta książka, wydana własnym nakładem, zyskała ogromne uznanie i została przetłumaczona na dziewięć języków, w tym na niemiecki, angielski, holenderski, duński oraz japoński. Osiągnęła status, który w Stanach Zjednoczonych porównywany jest z Dziennikiem Anny Frank. W 2001 roku dzieło to zostało wyróżnione prestiżową nagrodą Krakowska Książka Miesiąca.

Rok 2001 przyniósł także wydanie drugiej części wspomnień, zatytułowanej Dziewczynka z listy Schindlera. Lata powojenne. W tej książce autorka prezentuje dalsze losy rodziny Müllerów, szczególnie skupiając się na wpływie traumy obozowej na życie głównej bohaterki. Ponadto, jest to wybiórcza kronika życia w powojennym Krakowie, ukazująca realia i zmiany społeczne tamtego okresu.

---

Oceń: Stella Müller-Madej

---