Anna Lutosławska

---

Życiorys

Maria Anna Redlichówna, znana szerzej jako Anna Lutosławska, przyszła na świat jako córka Zygmunta Redlicha, który był urzędnikiem w Dyrekcji Okręgowej PKP oraz aktorem amatorskim, oraz Sławy z domu Płachcińskiej, malarki. Jej debiut miał miejsce 1 maja 1945 roku, w przedstawieniu zatytułowanym Beksa, które zostało wyreżyserowane przez autorkę tego dramatu, Marię Biliżankę.

W ciągu swojej kariery artystycznej, Lutosławska miała okazję występować w różnych teatrach. Była częścią „Wesołej Gromadki” działającej w Starym Teatrze w Krakowie od 1945 do 1946 roku, a następnie grała w Teatrze Kameralnym TUR w Krakowie (1946-1947), Teatrach Dramatycznych we Wrocławiu (1947-1951; 1965-1969), a także w Teatrach Dramatycznych w Krakowie (1951-1954).

W kolejnych latach była związana z Teatrem im. Juliusza Słowackiego w Krakowie (1954–1957 oraz 1972–1981), Teatrem Ludowym w Nowej Hucie (1957–1965) oraz Teatrem Polskim we Wrocławiu (1969-1972). Jej edukacja teatralna była równie znacząca; w latach 1972-1982 pracowała jako pedagog w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej im. Ludwika Solskiego w Krakowie, gdzie pełniła rolę docenta. Wykładała także na Uniwersytecie Jagiellońskim.

W ciągu swojej bogatej kariery teatralnej, Anna Lutosławska zagrała w ponad stu rolach, współpracując z uznanymi reżyserami, takimi jak Krystyna Skuszanka, Jerzy Krasowski, Halina Gallowa, Irena Babel, Lidia Zamkow, Józef Szajna, Henryk Tomaszewski, oraz Kazimierz Dejmek. Oprócz ról teatralnych, wystąpiła także w licznych przedstawieniach Teatru Telewizji oraz Teatru Polskiego Radia, takich jak te reżyserowane przez Wilama Horzycę oraz Jerzego Grotowskiego.

W 2014 roku zdobyła prestigiouszną Nagrodę im. Ireny Solskiej za wkład w rozwój sztuki aktorskiej. Polska Sekcja Międzynarodowego Stowarzyszenia Krytyków Teatralnych w uzasadnieniu decyzji nagrody podkreśliła, że „dorobek artystyczny, pedagogiczny i literacki Anny Lutosławskiej stawia ją w rzędzie najwybitniejszych artystek teatru, które łączyły aktywną obecność na scenie z pasjami pedagogicznymi, misją społeczną i darem utrwalania swoich obserwacji słowem”.

Znana i ceniona w środowisku artystycznym, zmarła w Krakowie, a jej ostatnie pożegnanie miało miejsce 27 grudnia 2022 roku na cmentarzu Batowickim (kwatera A7-1-0).

Życie prywatne

Anna Lutosławska, utalentowana artystka, miała ciekawą historię rodzinną. Jej pierwszym mężem był Roman Lutosławski, prawnuk Franciszka Dionizego i wnuk Jana. Z tego małżeństwa urodził się jedyny syn Anny – Bolesław Lutosławski, który związał swoje życie z fotografią i obecnie mieszka w Cambridge. Jego żoną była Grażyna z domu Ruszewska, znana dziennikarka Radia Lublin, co wzbogaciło rodzinne tradycje artystyczne.

W życiu Anny pojawił się również drugi mąż – inżynier Michał Jaworski. W 1981 roku oboje przeprowadzili się do Algierii, gdzie Lutosławska odkryła swoją pasję do malarstwa oraz fotografii, tym samym na kilka lat przerywając swoją karierę aktorską.

Filmografia

Filmografia Anny Lutosławskiej obejmuje zarówno filmy kinowe, jak i produkcje telewizyjne, które prezentują jej wielką wszechstronność jako aktorki. Wśród jej ról w filmach fabularnych można znaleźć takie tytuły jak:

• 1947: Ostatni etap – w roli Urszuli,
• 1960: Historia współczesna – jako Józia Zabielska,
• 1963: Daleka jest droga – w roli zakonnicy w szpitalu,
• 1971: Zaraza.

Również na małym ekranie Lutosławska zdołała zdobyć sympatię widzów, występując w następujących serialach telewizyjnych:

• 1966: Czterej pancerni i pies – jako nauczycielka (w odcinku: 2),
• 2009: Pierwsza miłość – w roli babci Kacpra Sablickiego,
• 2011: Klan – jako kobieta, która stoi na przystanku autobusowym, gdzie Kamila Chojnicka i Błażej Popielak rozlepiali ogłoszenie o zaginionej Beacie Boreckiej,
• 2011: Barwy szczęścia – w roli znajomej Roberta (odcinek: 667),
• 2012–2013: Lekarze – jako Natasza, matka Elżbiety (odcinki: 1, 17–20, 38–39),
• 2016: Na dobre i na złe – w roli pani Ireny (odcinek: 642),
• 2020: Ojciec Mateusz – jako Genowefa Wątróbska, matka Igora (odcinek: 314).

Spektakle Teatru Tv

Jej talent kontynuował się również na deskach teatru, gdzie zagrała w wielu spektaklach Teatru Telewizji. Oto kilka z nich:

• 1958: Słowo norwidowe,
• 1963: Sprawiedliwość w Kioto – jako Kokota,
• 1964: Krata – w roli Lekarki Anny,
• 1964: Rewizor – jako Maria Antonowna,
• 1967: Niepokój przed podróżą,
• 1968: Szkoła uczuć,
• 1968: Zemsta,
• 1969: Protesilas i Laodamia,
• 1970: Nietrwała i trwożna,
• 1970: Ucieczka,
• 1971: Caligula – jako Caesonia,
• 1971: Kandyda – w tytułowej roli,
• 1971: Orfeusz – jako Persefona,
• 1971: Zamienione głowy (+adaptacja +reżyseria),
• 1973: Nie ma ptaków połowicznych (+scenariusz +reżyseria),
• 1974: Czas nienawistnie zakochany (+reżyseria),
• 1974: Noc tysiączna druga – jako Dama Claudia,
• 1976: Lilla Weneda – w roli Rozy Wenedy,
• 1976: Okup – jako Olivia Cameron,
• 1977: Legenda o Putyfarze – jako Mut-em-enet czyli Putyfara,
• 1977: Mozart – w roli Matki narzeczonej,
• 1989: Ostatni z Jagiellonów – jako Izabela (cz. 1),
• 1993: Siostrzyczki – jako Angeline Sauve,
• 1994: Prezydent – jako Hrabina,
• 1995: Krystyna – jako Ebba Brahe,
• 1995: Wilk kazański,
• 1996: Katarzyna – w roli Tatiany,
• 1997: Alek – jako Żona Sylwka,
• 1997: Kasztanek – jako Babcia.

Opracowano na podstawie dostępnych źródeł.

Ordery i odznaczenia

Anna Lutosławska to osoba o bogatym dorobku odznaczeniowym, w skład którego wchodzą m.in.:

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, nadany 12 maja 2011 roku,
• Złoty Krzyż Zasługi, przyznany w 1972 roku,
• Złota Odznaka za zasługi dla Miasta Krakowa,
• Odznaka Budowniczego Nowej Huty.

Nagrody

Anna Lutosławska, utalentowana artystka, posiada na swoim koncie liczne nagrody i wyróżnienia, które potwierdzają jej wyjątkowy talent oraz zasługi dla polskiej sztuki teatralnej.

• wyróżnienie Podkomitetu Literatury i Sztuki Nagrody Państwowej za rolę Griszy w sztuce Bertolta Brechta „Kaukaskie kredowe koło” w Teatrze im. J. Słowackiego w Krakowie (1955),
• Nagroda Artystyczna Nowej Huty (1962),
• nagroda za monodram „Zamienione głowy” według Tomasza Manna na V Ogólnopolskim Festiwalu Teatrów Jednego Aktora we Wrocławiu (1970),
• „Brązowa Iglica” (1971),
• Wielka Nagroda Publiczności oraz Nagroda Ministra Kultury i Sztuki podczas XIII Festiwalu Teatralnego Kontrapunkt za rolę Róży Żabczyńskiej w przedstawieniu „Cudzoziemka” wg Marii Kuncewiczowej w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie (1978),
• nagroda na VI Opolskich Konfrontacjach Teatralnych za rolę Idalii w „Fantazym” Juliusza Słowackiego (1980),
• Nagroda im. Ireny Solskiej (2014).

---

Oceń: Anna Lutosławska

---