Tadeusz Kwiatkowski, znany pod pseudonimem Noël Randon, był niezwykle utalentowanym polskim prozaikiem, który przyszedł na świat 4 maja 1920 roku w Krakowie. Jego życie zakończyło się w tym samym mieście 8 marca 2007 roku.
W ciągu swojej kariery Kwiatkowski zyskał uznanie jako satyryk, scenarzysta oraz autor tekstów estradowych. Jego twórczość odznaczała się wyjątkowym stylem i głęboką refleksją nad rzeczywistością społeczną. Tworzył zarówno prozę fikcyjną, jak i teksty o charakterze satyrycznym, łącząc w swoim dorobku różnorodne formy literackie.
Życiorys
Tadeusz Kwiatkowski był absolwentem Polonistyki oraz Historii Sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim. W trakcie II wojny światowej, w latach 1942–1943, zaangażował się w współredagowanie tajnego „Miesięcznika Literackiego”. Jego działalność po 1944 roku była krótko ograniczona przez krakowskie gestapo, gdzie zastał go okres aresztowania do 1945 roku.
Już w 1937 roku zadebiutował w międzyszkolnym czasopiśmie noszącym tytuł „Szkolne czasy”. Kwiatkowski był autorem wielu powieści osadzonych w realiach współczesnych, a także satyrycznych, takich jak Siedem zacnych grzechów głównych, opublikowane w 1954 roku. W tworzeniu kryminałów posługiwał się pseudonimem Noël Randon, publikując między innymi dzieła takie jak Dwie rurki z kremem, Donoszę ci, Luizo, Cały ogień na laleczkę oraz Zbrodnia na konkurs. Oprócz powieści pisał także opowiadania skierowane do młodzieży, tworząc bogaty dorobek literacki.
Był także scenarzystą filmowym, mającym na koncie filmy takie jak Rękopis znaleziony w Saragossie, Sanatorium pod Klepsydrą oraz popularny serial telewizyjny, a także komiks Janosik. Jako twórca sztuk teatralnych, należał do grona znaczących postaci literackich, a jego felietony oraz teksty krytyczne były publikowane w takich mediach jak krakowski Dziennik Polski, Tygodnik Powszechny, Przekrój oraz Życie Literackie.
W latach 1984–1991 sprawował funkcję redaktora kwartalnika Kraków. Ze względu na swoją długotrwałą obecność w środowisku literackim, był znany jako osoba odzwierciedlająca historię starego Krakowa, a także doskonały znawca anegdotycznych opowieści. Przez ponad cztery dekady był stałym uczestnikiem legendarnego „stolika o jedenastej”, zlokalizowanego w krakowskim klubie dziennikarzy „Pod Gruszką”. W 1953 roku podpisał rezolucję ZLP odnoszącą się do głośnego procesu krakowskiego.
Kwiatkowski był członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich oraz PEN Clubu. Wspierał życie teatralne, działając w teatrach Tadeusza Kantora oraz Mieczysława Kotlarczyka, także jako kierownik literacki teatrów Groteska w latach 1949–1956, im. Juliusza Słowackiego w latach 1958–1965 oraz Bagatela w latach 1978–1981. Oprócz tego, w latach 1953–1955 pełnił rolę dyrektora oraz kierownika literackiego Teatru Satyryków, a także był współtwórcą kabaretu literackiego Jama Michalika, działającego od 1960 roku. W okresie 1971–1978 sprawował obowiązki dyrektora krakowskiej Estrady.
W marcu 1996 roku, jego książka Panopticum została nagrodzona tytułem Krakowska Książka Miesiąca. Kwiatkowski był bliskim przyjacielem Karola Wojtyły. Prywatnie był mężem Haliny Kwiatkowskiej, znanej aktorki i pedagog.
Ostatecznie zmarł w Krakowie, a jego miejsce wiecznego spoczynku znajduje się na cmentarzu Rakowickim, w kwaterze XIB-16-29.
Książki
Tadeusz Kwiatkowski to niezwykle płodny prozaik, którego twórczość obejmuje wiele interesujących tytułów. Oto zestawienie jego książek:
- Lunapark, 1946,
- Kłopoty z talentem, 1953,
- Gwiazda brazylijskiego nieba, 1953,
- Siedem zacnych grzechów głównych, 1954,
- Pomnik na miarę, 1955,
- Ucieczka z dżungli, 1955,
- Bohater do wynajęcia, 1956,
- Załoga „Dziewięciu serc”, 1957,
- Dwie rurki z kremem [jako Noël Randon], 1958,
- Donoszę Ci, Luizo [jako Noël Randon], 1959,
- Prezent, który kosztował śmierć, [jako Noël Randon], 1960,
- Cały ogień na Laleczkę [jako Noël Randon], 1961,
- Kowboje z zielonych wzgórz, 1961,
- Pan Termometr zachorował, 1962,
- Ten cudowny Paryż, 1962,
- Zbrodnia na konkurs [jako Noël Randon], 1962,
- Baba z piekła rodem, 1965,
- Dwie wieże, 1965,
- Klatka, 1965,
- Majtek, 1968,
- Igła w stogu siana, 1972,
- Przerwany mecz, 1972,
- Turysta, 1979,
- Trudne narodziny mężczyzny, 1979,
- Niedyskretny urok pamięci, 1982,
- Płaci się każdego dnia, 1986,
- Od kuchni : anegdoty literackie, 1987,
- Szeptanka, 1990,
- Panopticum, 1995,
- Ważne, nieważne. Dziennik 1953-1973 [wydany pośmiertnie, red. Krzysztof Lisowski], 2019,
- Ważne, nieważne. Dziennik tom II 1974-1998, wstęp i opracowanie Monika Wysogląd-Majewska, 2023.
Filmografia
Tadeusz Kwiatkowski, znany jako utalentowany prozaik, ma na swoim koncie wiele znaczących dzieł w dziedzinie telewizyjnej i filmowej.
- dwóch rurek z kremem (spektakl telewizyjny, 1958, autor sztuki),
- weekend w pensjonacie cyprys (spektakl telewizyjny, 1960, autor sztuki),
- zacne grzechy (film fabularny, 1963, scenariusz),
- rękopis znaleziony w saragossie (film fabularny, 1964, scenariusz),
- kolekcja piotra meunier (spektakl telewizyjny, 1964, autor sztuki),
- coś z freuda (spektakl telewizyjny, 1967, autor sztuki),
- dwie wdowy (spektakl telewizyjny, 1967, autor sztuki),
- na krakowskim rynku (spektakl telewizyjny, 1968, autor sztuki),
- wiktoryna, czyli czy pan pochodzi z beauvais? (film fabularny, 1971, scenariusz),
- kto, z kim, kogo? (spektakl telewizyjny, 1973, autor sztuki),
- janosik (serial fabularny, 1973, scenariusz),
- janosik (film fabularny, 1974, scenariusz),
- oszołomienie (film fabularny, 1988, scenariusz).
Przypisy
- Tadeusz Kwiatkowski [online], FilmPolski [dostęp 13.04.2023 r.]
- Tadeusz Kwiatkowski [online], Filmweb [dostęp 13.04.2023 r.]
- a b Lokalizator Grobów - Zarząd Cmentarzy Komunalnych [online], www.zck-krakow.pl [dostęp 27.02.2020 r.]
- M.P. z 2000 r. nr 20, poz. 418 „w uznaniu wybitnych zasług dla kultury polskiej, za osiągnięcia w pracy twórczej”.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Fryda Sterberg-Fenichlowa | Piotr Woźniakowski | Artur Ilgner | Krzysztof Ścierański | Sofia Kisselov | Jerzy Sagan | Krzysztof Książek | Jacek Sroka (artysta) | Wiesław Barczewski | Bartosz Wójcik | Elżbieta Łapczyńska | Maciej Stuhr | Marek Dobrowolski | Jan Ekier | Władysław Woźnik | Halina Starska | Alina Świderska | Izydor Jabłoński | Barbara Buczek | Aleksander PolekOceń: Tadeusz Kwiatkowski (prozaik)