Izydor Jabłoński

Kultura i sztuka

Izydor Jabłoński, znany również jako Izydor Piotr Jabłoński Pawłowicz, to wybitna postać w polskiej sztuce, urodzona 4 kwietnia 1835 roku w Krakowie. Jego życie zakończyło się 13 listopada 1905 roku, również w tym pięknym mieście. Był malarzem, który odegrał kluczową rolę w krakowskim środowisku artystycznym.

Jako profesor Krakowskiej Szkoły Sztuk Pięknych, miał ogromny wpływ na rozwój talentów artystycznych swoich uczniów. Warto podkreślić, że był bliskim przyjacielem oraz biografem jednego z najważniejszych polskich malarzy, Jana Matejki, z którym współtworzył atmosferę twórczą Krakowa w XIX wieku.

Życiorys

W latach 1848–1856 Izydor Jabłoński poświęcił się nauce malarstwa, uczęszczając do krakowskiej Szkoły Sztuk Pięknych, gdzie kształcił się pod kierunkiem znakomitych artystów, takich jak Wojciech Stattler oraz Władysław Łuszczkiewicz. Dodatkowo, jego edukacja artystyczna obejmowała także rzeźbę, którą zgłębiał pod okiem Henryka Kossowskiego. Poza Polską doskonalił swoje umiejętności w Monachium, gdzie w 1858 roku rozpoczął studia w Akademii Sztuk Pięknych, w szczególności w Antikenklasse, a także spędził czas w Rzymie.

W okresie od 1860 do 1861 roku Jabłoński podróżował po Bałkanach oraz Bliskim Wschodzie, a w roku 1873 odwiedził Rosję. Od 1877 do 1895 roku piastował stanowisko profesora w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych, a w latach 1877–1899 pełnił również funkcję rzeczoznawcy sądowego w dziedzinie sztuki. Jego prace koncentrowały się głównie na tematyce religijnej, a on sam zasłynął z licznych polichromii zdobiących kościoły w Małopolsce.

Izydor Jabłoński był także nauczycielem wielu znakomitych malarzy, w tym Józefa Mehoffera, Edwarda Okunia, Wojciecha Weissa, Ludwika Stasiaka, Stanisława Wyspiańskiego oraz Zefiryna Ćwiklińskiego. Jego działalność artystyczna i pedagogiczna pozostawiła trwały ślad w krakowskim środowisku artystycznym.

W roku 1879 Jabłoński objął posadę dyrektora Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie, co dodatkowo podkreśla jego aktywność na polu współpracy artystycznej. Spoczywa na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie, w grobowcu rodziny Szubertów, znajdującym się w kwaterze 5.

W kościele pw. Świętego Krzyża w Krakowie znajduje się epitafium upamiętniające Izydora oraz jego brata Leona Jabłońskiego, który również był zręcznym rzeźbiarzem. Obaj bracia wnieśli znaczący wkład w polską sztukę i kulturę.

Dzieła (wybór)

Oto niektóre z najważniejszych dzieł Izydora Jabłońskiego, które ukazują jego talent i wkład w polską sztukę sakralną.

  • Polichromia w kościele oo. Misjonarzy w Krakowie (1862-1864),
  • Rekonstrukcja polichromii kaplicy Świętokrzyskiej na Wawelu (1870) która obejmowała wykonanie kompozycji Znalezienia Krzyża Świętego oraz Źródła Życia,
  • Odnowa polichromii w kaplicy Lipskich w katedrze wawelskiej,
  • Obraz św. Augustyna do kościoła św. Katarzyny w Krakowie oraz obraz Matki Boskiej Bolesnej do kościoła Mariackiego,
  • Trzy obrazy ołtarzowe w kościele w Pszczonowie (1880).

Przypisy

  1. I. Królewska Akademia Sztuk Pięknych..., [w:] H.H. Stępień H.H., M.M. Liczbińska M.M., Artyści polscy w środowisku monachijskim w latach 1828-1914 (materiały źródłowe), wyd. II, Kraków: Agencja Wydawniczo-Reklamowa Chors, 1994 r., s. 7, ISBN 83-903086-1-4.
  2. Karolina Grodziska-Ożóg: Cmentarz Rakowicki w Krakowie (1803-1939). Wyd. II. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1987 r., s. 113, ISBN 83-08-01428-3.

Oceń: Izydor Jabłoński

★★★★★
Średnia ocena:4.83 Liczba ocen:8