Wiesław Wohnout to postać, która zapisała się w historii Polski jako wybitny dziennikarz i polityk. Urodził się 11 grudnia 1902 roku w Krakowie, a jego życie zakończyło się 14 maja 1988 roku w Londynie. Przez lata swojej działalności, szczególnie po II wojnie światowej, stał się znany jako jeden z ważnych głosów polskiego środowiska emigracyjnego.
Odgrywał kluczową rolę jako redaktor naczelny Dziennika Polskiego oraz Dziennika Żołnierza, gdzie nie tylko pełnił funkcje redakcyjne, ale także kształtował opinię publiczną wśród Polaków na obczyźnie. Dodatkowo, od 1958 do 1964 roku, był przewodniczącym Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie, co podkreśla jego znaczenie w literackim i społecznym ruchu emigracyjnym.
Życiorys
Wiesław Wohnout przyszedł na świat jako syn Feliksa Wohnouta oraz Kamilli, z d. Myczkowskiej. Jego ojciec był prawnikiem, co mogło zainspirować go do wyboru drogi zawodowej w sferze literackiej i politycznej. Edukację rozpoczął w II Szkole Realnej w Krakowie, a w 1918 roku podjął studia na Uniwersytecie Jagiellońskim. W trakcie roku akademickiego 1918/1919 zaciągnął się do Batalionu Akademickiego, co dość szybko przerwało jego akademickie plany.
Decyzję o wstąpieniu do Wojska Polskiego podjął jako ochotnik, angażując się m.in. w działania w pociągu pancernym „Smok”, 208 Ochotniczym Pułku Ułanów, jak również 8 Pułku Ułanów Księcia Józefa Poniatowskiego. W czasie III powstania śląskiego walczył w ramach Grupy „Wschód”, zdobywając stopień podporucznika kawalerii. Po zakończeniu służby wrócił do ukończenia studiów na Uniwersytecie Jagiellońskim i kontynuował naukę w Szkole Nauk Politycznych przy Wydziale Prawa UJ.
Od 1923 roku aktywnie uczestniczył w działalności Polskiej Partii Socjalistycznej, gdzie przyjął rolę sekretarza generalnego Centralnego Związku Robotników Budowlanych. Poza tym, wszedł w skład redakcji pisma „Robotnik Budowlany”. W tym samym roku jego współpraca z pismem „Naprzód” rozpoczęła się od feletonów, które ukazywały się regularnie. W listopadzie 1924 objął stanowisko redaktora naczelnego dziennika „Głos Poznański”, który jednak zakończył działalność w lutym 1925 roku. Po tym krótkim epizodzie, związał się z redakcją „Naprzodu” na kolejne lata, aż do 1931 roku.
Działał również jako sekretarz krakowskiego Okręgowego Komitetu Robotniczego PPS oraz w zarządzie Syndykatu Dziennikarzy Krakowskich. W 1931 roku zdecydował się na stałe osiedlenie w Warszawie, gdzie pełnił funkcję członka Rady Naczelnej PPS w latach 1931–1934. W 1935 roku opublikował powieść „Miłość i sprawa”, w której wnikliwie ocenił zarówno środowisko krakowskiego PPS, jak i redakcję „Naprzodu”. W drugiej połowie lat 30. jego teksty można było znaleźć na łamach „Polityki”. Zajmował również stanowisko przewodniczącego Związku Pracowników Spółdzielczych RP oraz kierownika Agencji Literackiej przy Związku Zawodowym Literatów Polskich i Polskim PEN Clubie, w latach 1936–1939.
W obliczu II wojny światowej, Wiesław Wohnout pozostał w Warszawie, lecz w czerwcu 1944 roku wyjechał na Węgry. Po wojnie, latem 1945, przez krótki okres przebywał w Krakowie, po czym zdecydował się na ponowną emigrację. Wstąpił do 2 Korpusu, któremu służył, zajmując się opieką nad uchodźcami polskimi w Niemczech i Austrii. W 1946 roku ukazał się jego zbiór „Opowiadania warszawskie”, a w 1947 osiedlił się w Brukseli, gdzie dla Centrali Zjednoczenia Polskiego Uchodźstwa Wojennego pełnił obowiązki pracownicze. Od 1948 roku zamieszkał w Wielkiej Brytanii, tam właśnie wystąpił z PPS, a w 1950 roku współtworzył Związek Socjalistów Polskich na Obczyźnie, który wyrażał poparcie dla Augusta Zaleskiego jako prezydenta RP, sprzeciwiając się jednocześnie kierunkowi swojego byłego ugrupowania.
W latach 1954–1962 pełnił rolę dyrektora Gabinetu Prezesa Rady Ministrów Rządu Polskiego na Emigracji i kierownika Polskiej Agencji Telegraficznej. Od 1962 do 1973 roku był redaktorem naczelnym „Dziennika Polskiego” oraz „Dziennika Żołnierza”, w którym związał się zawodowo w 1957 roku i współpracował do 1985. Jako przewodniczący Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie w latach 1958–1964, zajmował się również działalnością w Polskiej Fundacji Kulturalnej oraz był członkiem jury Nagrody Stowarzyszenia Polskich Kombatantów i Nagrody im. Anny Godlewskiej. To bogate życie zawodowe Wiesława Wohnouta pozostaje ważnym elementem polskiej historii i kultury emigracyjnej.
Przypisy
- Anna Siwik Polska Partia Socjalistyczna na emigracji w latach 1945-1956, wyd. Księgarnia Akademicka, Kraków 1998 r., s. 87-88
- Alfred Toczek Zespół redakcyjny i współpracownicy krakowskiego "Naprzodu" za redakcji Emila Haeckera w latach 1920-1934, w: Kwartalnik Historii Prasy Polskiej, nr 32/1 (1993 r.), s. 53-59
- Andrzej Notkowski, Prasa Polskiej Partii Socjalistycznej 1918-1939 : przegląd wydawnictw terenowych. Cz. 2, „Kwartalnik Historii Prasy Polskiej” (28/2), 1989 r., s. 25
- Andrzej Notkowski, Prasa Polskiej Partii Socjalistycznej 1918-1939. Przegląd wydawnictw terenowych. Cz. 2, w: Kwartalnik Historii Prasy Polskiej, nr 28/2 (1989 r.), s. 25, 36
- a b c d e f g h i j k l m n o Współcześni polscy pisarze i badacze literatury. Słownik biobibliograficzny. Tom dziewiąty. W-Z, wyd. IBL PAN i wyd. Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2004 r., s. 215-216
Pozostali ludzie w kategorii "Media i komunikacja":
Ignacy Waniewicz | Michał Kolanko | Marek Stremecki | Konrad Kruczkowski | Friz | Stanisław Maria Jankowski | Wacław Bniński | Józef Kenig | Ignacy Krasicki (dziennikarz) | Daria Lipko | Janina Paradowska | Jerzy Wunderlich | Juliusz Mieroszewski | Robert Makłowicz | Jadwiga Rubiś | Paweł Majka | Marek Dworak | Jarosław Burdek | Maria Malatyńska | Małgorzata Dzieduszycka-ZiemilskaOceń: Wiesław Wohnout