Zygmunt Biesiadecki, urodzony 26 października 1894 roku w Krakowie, pozostaje jedną z ważnych postaci polskiej kultury teatralnej i filmowej przed II wojną światową. Jego kariera obejmowała zarówno rolę aktora, jak i reżysera teatralnego, co czyniło go wszechstronnym twórcą w tamtych czasach.
Obawiając się konsekwencji wybuchu wojny, Biesiadecki nigdy nie miał szansy na pełne rozwinięcie swojego talentu, kiedy to zmarł 13 stycznia 1944 roku w Warszawie.
Życiorys
Zygmunt Biesiadecki przyszedł na świat 26 października, w rodzinie Józefa oraz Heleny z Posiadłowskich. Po ukończeniu Gimnazjum Św. Anny w Krakowie w roku 1912, poświęcił się działalności kulturalno-edukacyjnej wśród żołnierzy podczas I wojny światowej oraz wojny polsko-bolszewickiej. W 1918 roku aktywnie uczestniczył jako członek Straży Obywatelskiej w Krakowie.
Jego kariera na scenie teatralnej układała się w następujący sposób:
- 1912–1918 – Teatr Ludowy w Krakowie,
- 1919–1931 – Teatr Polski w Poznaniu,
- 1931–1935 – Teatr Polski w Katowicach,
- 1935–1937 – Teatr Malickiej w Warszawie,
- 1936 – Stołeczny Teatr Powszechny,
- 1937–1939 – Teatr Miejski w Łodzi.
Był również członkiem zarządu głównego Związku Artystów Scen Polskich (ZASP) w Warszawie.
W czasie II wojny światowej zaangażował się w działania konspiracyjne. Niestety, w styczniu 1944, został razem z żoną Janiną aresztowany przez okupacyjne siły niemieckie. Obojgu z nich stracono 13 stycznia 1944 roku w Warszawie, prawdopodobnie w egzekucji przy ulicy Górczewskiej (róg Płockiej) lub w zniszczonym getcie.
Role teatralne
Zygmunt Biesiadecki, znany ze swojej wszechstronności na scenie teatralnej, wystąpił w wielu znaczących rolach na przestrzeni lat. Oto niektóre z jego najważniejszych ról:
- 1920 – Moralność pani Dulskiej G. Zapolskiej, w roli Zbyszka Dulskiego, reżyseria Roman Żelazowski,
- 1921 – Dzieje salonu K. Wroczyńskiego, w roli Józieka,
- 1921 – Roztwór profesora Pytla B. Winawera, jako Perlmutter, reżyseria Janusz Nowacki,
- 1922 – Polowanie na mężczyznę M. Donnay, w roli Rogera, reżyseria Ryszard Wasilewski,
- 1935 – Trafika pani generałowej L. Bus-Fekete, w roli Antoniego, reżyseria Karol Benda,
- 1937 – Mała Kitty i wielka polityka D. Stefana, w roli Franciszka Hubera, reżyseria Zbyszko Sawan.
Przypisy
- Zygmunt Biesiadecki, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 10.04.2021 r.]
- a b Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1939 r., s. 16. [dostęp 30.06.2021 r.]
- Władysław Bartoszewski: Warszawski pierścień śmierci 1939–1944. Warszawa: Interpress, 1970 r., s. 346.
- a b Na podstawie bazy filmpolski.pl
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Marek Kulisiewicz | Krzysztof Kownacki | Saturnin Świerzyński | Konstanty Mańkowski | Karol Kątski | Ryszard Gajewski (aktor) | Jacek Wójcicki | Rafał Marchewczyk | Anna Gramatyka-Ostrowska | Adam Bandrowski | Elżbieta Kijowska | Jerzy Kowynia | Marcin Kołpanowicz | Andrzej Kijowski (krytyk) | Karina Seweryn | Robert M | Juliusz Krzysztof Warunek | Adam Włodek | Sławomir Karpowicz | Wojciech Jerzy HasOceń: Zygmunt Biesiadecki