Czarny Krucyfiks królowej Jadwigi to niezwykle fascynująca drewniana figura przedstawiająca Chrystusa rozpostartego na krzyżu, pochodząca z XIV wieku. Ta historyczna relikwia była własnością świętej Jadwigi Andegaweńskiej, monarchini Polski, i do dnia dzisiejszego można ją zobaczyć w katedrze wawelskiej.
Czarny Krucyfiks znajduje się w barokowym Ołtarzu Pana Jezusa Ukrzyżowanego, który jest dedykowany świętej Jadwidze Królowej. Eksponowany jest na tle srebrnej, bogato zdobionej blachy, umiejscowiony we wschodnim ramieniu ambitu tej wspaniałej świątyni.
Ten Krucyfiks reprezentuje tzw. typ „mistyczny”, w którym szczególnie uwydatnione są ślady cierpienia. W przeszłości był on bez wątpienia malowany w realistyczny sposób; ciało przedstawiało różowy odcień, podczas gdy ciemna czerwień eksponowała rany, pokrywające skórę w formie wyrzeźbionych w drewnie plastycznych skrzepów i strupów. Takie werystyczne przedstawienie męki oraz cierpienia Zbawiciela zyskało popularność w okolicach roku 1300 w Dolnej Nadrenii, a następnie rozprzestrzeniło się do innych części Europy.
Historia
Historia czarnego krucyfiksu królowej Jadwigi jest ściśle związana z jej osobą i duchowym dziedzictwem, które pozostawiła po sobie. Krucyfiks ten przybył do Polski w chwili, gdy na tronie zasiadała Jadwiga Andegaweńska.
Nie ma jednak pewnych informacji na temat tego, jak pierwotnie ten krucyfiks był eksponowany w czasie królowej. Według zachowanych przekazów historycznych, Andegawenka była osobą głęboko religijną, często modliła się w jego obecności. Istnieje przekaz mówiący, że podczas modlitwy usłyszała z krzyża słowa: „Czyń, co widzisz”.
W roku 1403 kanonik krakowskiej kapituły katedralnej, Niemierza z Krzelowa, ufundował przy tym krucyfiksie ołtarz Wszystkich Świętych, co upewnia nas, że wówczas znajdował się już w swoim obecnym miejscu. Dzięki temu wydarzeniu zyskał na znaczeniu w życiu religijnym Krakowa.
W 1415 roku fundator przekazał prawo patronatu nad ołtarzem Akademii Krakowskiej. Co ciekawe, zastrzegł, że altystami mogą być jedynie profesorowie tej uczelni, a ich kluczowym obowiązkiem było wygłaszanie kazań w języku polskim, co dodatkowo podkreślało znaczenie lokalnej kultury i języka w duchowym życiu wspólnoty.
Przypisy
- a b Katedra [online], www.wirtualnakatedra.pl [dostęp 08.06.2020 r.]
- Skarby Wawelu na Wielki Post, cz. I: Czarny Krucyfiks Królowej Jadwigi [online], www.kuria.pijarzy.pl [dostęp 08.06.2020 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Rzeźby":
Ołtarz główny bazyliki archikatedralnej św. Stanisława BM i św. Wacława w Krakowie | Idol ze Zbrucza | Mural Silva Rerum | Dzwon Zygmunt | Smok Wawelski (rzeźba) | Bóg Ojciec (witraż Stanisława Wyspiańskiego) | Nagrobek Kazimierza IV Jagiellończyka | Apollo (witraż Stanisława Wyspiańskiego) | Figura Matki Boskiej Niepokalanego Poczęcia w Krakowie | Światowid pod Wawelem w Krakowie | Rzeźba Puryfikacja w KrakowieOceń: Czarny Krucyfiks królowej Jadwigi