Jaskinia w Anastomozach


Jaskinia w Anastomozach, znana również jako Schronisko w kamieniołomie I, jest interesującym obiektem ukrytym w malowniczym kamieniołomie Kapelanka. Zlokalizowana w Skałkach Twardowskiego, stanowi część niezwykłego krajobrazu Dzielnicy VIII Dębniki w Krakowie.

Geograficznie jaskinia ta znajduje się w mezoregionie Pomost Krakowski, który jest zintegrowaną częścią rozległego makroregionu Bramy Krakowskiej.

Dzięki swojemu unikalnemu położeniu oraz bogatej historii geologicznej, jaskinia ta przyciąga wielu miłośników przyrody i geologii.

Opis obiektu

Jaskinia zlokalizowana jest w niskiej ścianie, znajdującej się wschodniej części kamieniołomu. Ściana ta majestatycznie wznosi się za drzewami nad niewielkim jeziorkiem, a jej powierzchnia posiada charakterystyczne poziome pęknięcia, które nadają jej unikalny wygląd. Otwór do jaskini jest dobrze widoczny; znajduje się na wysokości 5 metrów, a dojście do niego wymaga niedużego wysiłku wspinaczkowego, określanego na II w skali krakowskiej.

Za irregularnym kształtem otworu jaskini znajduje się wygładzona przez wodę rura freatyczna, która zakręca w lewo. Kolejny element to korytarz o ścianach także wygładzonych przez wodę. Całkowita długość jaskini wynosi 7 metrów. W pobliżu otworu znajdują się także interesujące formacje, w tym wymyta przez wodę denna rynna, która dodaje niezwykłości temu miejscu.

Jaskinia została wykuta w gruboławicowych wapieniach z późnej jury. Na warstwach międzyławicowych powstały wymycia i anastomozy, co świadczy o intensywnych procesach erozyjnych. Właściwa struktura jaskini utworzona została w wyniku wymycia, a jej część przyotworowa charakteryzuje się dodatkowymi pionowymi szczelinami. Niestety, w jaskini brak jest nacieków. Dno jaskini pokrywa ciemnobrunatne namulisko, które w tylnej części korytarza wzbogacone jest o domieszki gruzu wapiennego.

Pomimo że jaskinia jest zasadniczo sucha, sporadycznie z jej stropu kapie woda, ponieważ obecne są również wykapki. Zjawisko to sprawia, że jaskinia jest wciąż pod wpływem czynników zewnętrznych. Oświetlona jest jedynie jej część przyotworowa, a dalsze odcinki korytarza stają się ciemne, co potęguje tajemniczą atmosferę tego miejsca.

W tylnej części jaskini można zaobserwować korzenie drzew, które przerastają skały, co dodatkowo uatrakcyjnia wahlarz naturalnych formacji. Na namulisku, które sprzyja powstawaniu próchnicy, regularnie bytują różne gatunki organizmów, takie jak pająki, komary i ćmy, co świadczy o jego różnorodności biologicznej.

Historia eksploracji i dokumentacji

Jaskinia zapewne była większa w przeszłości, jednak część jej została zniszczona w wyniku eksploatacji kamieni. Po raz pierwszy wzmiankowana była przez M. Szelerewicza oraz A. Górnego, którzy odnotowali ją jako Schronisko w Kamieniołomie I, podając długość wynoszącą 5 m.

Pierwszy plan jaskini został sporządzony przez R. Stachnika oraz M. Nęckiego w 1995 roku. W kolejnych latach, w styczniu 1999, B. Słobodzian zrealizował dokumentację jaskini, a w 2005 roku w opisie inwentarzowym sporządzonym przez J. Baryłę, A. Górnego, M. Pruca, B. Słobodziana oraz M. Szelerewicza, obiekt pojawił się pod nową nazwą: Schronisko w Anastomozach.

Namulisko znajdujące się w środkowej części jaskini było intensywnie rozkopywane, co sugeruje aktywność eksploracyjną. Dodatkowo, po prawej stronie muru skalnego związanego z Jaskinią w Anastomozach, u podstawy tego muru, znajduje się inne schronisko, które również jest znane jako Schronisko obok Anastomozów.

Przypisy

  1. a b c d e f BogdanB. Słobodzian BogdanB., Jaskinia w Anastomozach, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny [dostęp 12.10.2019 r.]
  2. Geoportal. Mapa topograficzna i lotnicza [online] [dostęp 12.10.2019 r.]
  3. BogdanB. Słobodzian BogdanB., Schronisko obok Anastomozów, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 12.10.2019 r.]
  4. M. Szelerewicz, A. Górny, Jaskinie Wyżyny Krakowsko-Wieluńskiej. Warszawa-Kraków: Wydawnictwo PTTK Kraj, 1986 r., s. 200
  5. Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski, Warszawa, Wyd. Naukowe PWN, 1998 r., ISBN 83-01-12479-2

Oceń: Jaskinia w Anastomozach

Średnia ocena:4.51 Liczba ocen:10