Kawerna w Kostrzu


Kawerna, znana jako Kawerna VII, usytuowana jest na malowniczym wzgórzu Solnik w obszarze Dzielnicy VIII Dębniki w Krakowie. Miejsce to znajduje się na południowo-wschodnim stoku wzniesienia, w bezpośrednim sąsiedztwie Ulicy Tynieckiej. Przy tej ulicy, około 100 metrów od przystanku Kostrze I, w kierunku Tyńca, usytuowana jest tablica informacyjna o Uroczysku Kostrze. Przed tablicą wiedzie ścieżka, która prowadzi obok wylotu kawerny na szczyt wspomnianego wzgórza.

Wzdłuż ścieżki można zauważyć obetonowany otwór kawerny, który jest zamknięty kratą. Warto jednak dodać, że kawerna dysponuje również drugim wyjściem, zlokalizowanym około 20 metrów na północny wschód od pierwszego otworu. Można do niego dotrzeć słabo widoczną ścieżką, prowadzącą przez zarośla po prawej stronie.

Za pierwszym otworem rozciąga się w głąb skały tunel, który jest obetonowany i charakteryzuje się półokrągłym stropem. Tuż za kratą na lewej ścianie tunelu umieszczono tablicę pamiątkową, na której można odczytać napis: „Kaverne Steinbruch Kostrze. 1915-1916”. Na końcu korytarza znajduje się kolejna krata, za którą rozpościera się sala o wymiarach 15 × 3 metry, a na prawo widać równoległy korytarz.

Korytarz ten prowadzi do przewężenia o wymiarach 1,2 × 0,6 metra, a za nim zlokalizowana jest druga sala, która ma wymiary 3,5 × 2,5 × 2,7 metra i zawiera omurowany kominek. Warto podkreślić, że na początku dużej sali znajduje się jeziorko o wymiarach 2,7 m × 1,2 m oraz głębokości kilkudziesięciu centymetrów. Odbiegają od niego dwa korytarze, z których lewy prowadzi do sali o wymiarach 13,6 × 3,2 m i wysokości 2,7 m. Sala ta znajdująca się w tej samej pustce skalnej, co pomieszczenie z kominkiem, została oddzielona od niej murem z cegieł.

Prawy korytarz natomiast prowadzi do większej sali o wymiarach 15,2 × 3,2 m, również o wysokości 2,7 metra. Końcówka tej sali łączy się równoległym ciągiem z korytarzykiem, który prowadzi do drugiej kraty. Kawerna w Kostrzu z pewnością stanowi interesujący obiekt do zwiedzania i eksploracji.

Historia

Kawerna w Kostrzu, wykuta przez Austriaków w trakcie budowy Twierdzy Kraków, ma bogatą historię. Zlokalizowana na wzgórzu Solnik, obok znajdował się Fort międzypolowy artyleryjski 53 „Bodzów”. W przeszłości kawerna pełniła funkcję magazynu amunicji, co podkreśla jej strategiczne znaczenie.

Po jej wykuciu przystąpiono do obetonowania ścian. Można zauważyć na nich ciekawe nacieki, przypominające polewy oraz kilkunastocentymetrowe makaroniki. Dno kawerny jest głównie betonowe, ale w niektórych miejscach pokryte błotem zmieszanym z drobnym rumoszem. Po opadach deszczu można dostrzec kałuże wody, a jedynie w okolicach drugiego wylotu oraz sali z kominkiem występuje suchość, podczas gdy reszta jest dosyć wilgotna.

Oświetlenie naturalne występuje jedynie w korytarzu za pierwszym otworem oraz częściowo w pierwszej sali. Niestety, za drugim otworem światło dociera jedynie do kilku metrów korytarza, dalej jest już ciemność. Warto jednak wspomnieć, że podczas II wojny światowej kawerna była miejscem spotkań Szarych Szeregów, co dodaje jej historycznego znaczenia.

W czasach PRL-u miejsce to zmieniło swoją rolę na pieczarkarnię, o czym świadczą pozostałości, jak ścianka działowa oraz murowany piecyk w ostatniej komorze. Oryginalna brama niestety została skradziona, co przyczyniło się do degradacji tego miejsca. W 2019 roku kawerna została zamknięta metalową kratą, a drugi otwór został zamurowany, co w znaczny sposób ograniczyło dostęp do tego interesującego obiektu.

W okresie zimowym kawerna zapewnia schronienie dla nietoperzy, co jest jedną z kluczowych przyczyn, dla których otwory zostały zabezpieczone kratą.

___

Przypisy

  1. BogdanB. Słobodzian, Kawerna Kostrze, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 28.09.2019 r.]
  2. Geoportal. Mapa topograficzna i lotnicza [online] [dostęp 28.09.2019 r.]
  3. Kawerna Kostrze [online] [dostęp 07.10.2019 r.]
  4. Zbigniew Sikora, Miłosz Podwika. Szlak lasów miejskich Krakowa. [w:] Biuletyn Informacji Publicznej – Miasto Kraków [online]. 31.03.2017 r. [dostęp 16.11.2017 r.]

Oceń: Kawerna w Kostrzu

Średnia ocena:4.58 Liczba ocen:13