Kościół Matki Boskiej Częstochowskiej oraz bł. Wincentego Kadłubka stanowi ważny zabytek architektury rzymskokatolickiej, który pełni funkcję zarówno parafialną, jak i konwentualną dla cystersów. Jest on umiejscowiony w pięknej dzielnicy XVIII Nowa Huta, na osiedlu Szklane Domy 7, co czyni go dogodnie dostępnym dla mieszkańców oraz turystów.
Świątynia ta, osadzona w kontekście Nowej Huty, przyciąga uwagę nie tylko ze względu na swoją architekturę, ale także na bogate wnętrza oraz duchowe znaczenie, które pełni dla lokalnej społeczności. Również historia tego miejsca jest fascynująca i z pewnością wzbogaca każde odwiedziny.
Historia
W samym sercu osiedla Szklane Domy, wśród dwóch majestatycznych lip, usytuowany jest krzyż. Przed rokiem 1949, ścieżka łączyła pola, prowadząc z Mogiły do Bieńczyc. W 1880 roku mieszkańcy Bieńczyc zrealizowali swoje pragnienie, postawili drewniany krzyż, który w 1932 roku został zastąpiony betonowym. W kontekście rozwijającej się Nowej Huty, symbol ten pozostał nietknięty, podobnie jak niejedna kapliczka czy krzyż, które także znalazły swoje miejsce w tym nowym otoczeniu.
Pod koniec lat 70. XX wieku kardynał Karol Wojtyła podjął decyzję o podziale dużej parafii mogilskiej na dwie mniejsze, co zaowocowało wystąpieniem o pozwolenie na wzniesienie nowej świątyni. 26 sierpnia 1978 roku odbyła się pierwsza msza odprawiona pod krzyżem, a dniem 25 grudnia 1979 roku biskup Albin Małysiak miał zaszczyt odprawić pierwszą pasterkę. Ostatecznie, zatwierdzono budowę kościoła na osiedlu Szklane Domy. W dniu 21 marca 1981 biskup Stanisław Smoleński poświęcił ziemię, na której miała stanąć nowa świątynia, a prace budowlane rozpoczęto w lipcu 1982 roku. W pierwszej fazie powstała kaplica o powierzchni 400 m² wraz z budynkiem przeznaczonym na cele katechetyczne oraz mieszkania dla zakonników.
10 maja 1983 roku kardynał Franciszek Macharski poświęcił nową kaplicę i formalnie erygował nową parafię. Budowa kościoła ruszyła 22 sierpnia 1984 roku. Spośród czterech zaprezentowanych projektów, parafianie zdecydowali się na wizję autorstwa Krzysztofa Dygi oraz Andrzeja Nasfetera. Świątynia jest skromna, wkomponowana w zieleń, wybudowana z materiału używanego do budowy nowohuckich bloków, z cegły, co sprawia, że zyskuje lokalny charakter.
Architektura kościoła ma nowoczesną formę z dachem, który po frontalnym spojrzeniu przypomina niezwykły kształt drzewa. Wejścia prezentują się jak korzenie i pień, z kolei dach symbolizuje gałęzie rozłożystego koronu drzewa. W odróżnieniu od tradycyjnych świątyń, wnętrze nie jest podzielone na nawy, lecz stanowi jedną surową, ale przestronną halę. Narożne części kościoła zdobią figury ewangelistów, co dodaje charakteru tej przestrzeni. Ukończenie budowy miało miejsce w 1995 roku, a 11 czerwca tegoż roku kardynał Franciszek Macharski dokonał ceremonii konsekrowania kościoła.
W tym miejscu znajdują się również pomieszczenia klasztoru oraz Męskiego Liceum Ogólnokształcącego św. Bernarda oo. Cystersów. Na placu przed kościołem umieszczono pomniki ks. Jerzego Popiełuszki, upamiętniające prasy podziemnej okresu stanu wojennego, a także pomnik 25-lecia Solidarności, które świadczą o historii tego miejsca i jego duży znaczeniu w lokalnej społeczności.
Organy
Organy umieszczone w Kościele Matki Boskiej Częstochowskiej wyróżniają się zarówno swoją historią, jak i technicznymi aspektami. Instrument, skonstruowany przez renomowaną firmę Stainmayer, zyskał sobie uznanie po przeniesieniu go z Norwegii w roku 2004. Skala klawiatury instrumentu obejmuje manuały od C do a, natomiast pedał od C do f.
Kontuar jest usytuowany w lewej stronie chóru, w kierunku prezbiterium. Usadowiony organista ma widok na wnętrze kościoła, co umożliwia mu lepszą interakcję z otoczeniem podczas gry. Rejestry dla pedału oraz manuałów I i II znajdują się na dwóch bokach kontuaru, co ułatwia nawigację podczas występów. Nad klawiaturami znajdują się dodatkowe rejestry dla manuału III oraz dla poszczególnych połączeń, co podnosi funkcjonalność instrumentu. Ponadto, włączniki do wolnych i stałych kombinacji umiejscowione są poniżej manuału I oraz powyżej klawiatury pedałowej.
Instrument ten posiada elektryczną trakturę gry oraz system rejestrów, a także wiatrownice stożkowe, które są efektywnie obsługiwane przez elektryczną dmuchawę. Warto również zauważyć, że wykonawcy instrumentu zrezygnowali z urządzenia do kalikowania, co świadczy o specyficznych wymaganiach dotyczących jego eksploatacji. Szafa ekspresyjna manuału III jest podzielona na dwie części i umieszczona we wnękach po obu stronach prospektu, co dodatkowo wzbogaca brzmienie organów.
Dyspozycja organów składa się z 50 głosów, w tym 10 głosów językowych, co czyni je bardzo różnorodnymi.
| Manual I | Manual II | Manual III | Pedal |
|---|---|---|---|
|
|
|
|
| Połączenia: II-Ped, I-Ped, III-Ped, Super III-Ped, Manual-koppler II-I, Manual-koppler III-I, Manual-koppler III-II, Super-koppler III-I, Super-koppler II, Super-koppler III, Subkoppler III Dodatkowe urządzenia: Tremolant M II, Tremolant M III. Włączniki pod klawiaturą manuału I: IV Ped Komb, III Ped Komb, II Ped Komb, I Ped Komb, Utloser, III-II, III-I, II-I, Valse ut, Super II-Ped, III-Ped, II-Ped, I-Ped, I Fri Komb, II Fri Komb, III Fri Komb, IV Fri Komb, V Fri Komb, PP, P, MF, F, Tutti. Włączniki nożne: IV Ped Komb, III Ped Komb, II Ped Komb, I Ped Komb, Utloser, III-II, III-I, II-I, Valse ut, Super II-Ped, III-Ped, II-Ped, I-Ped, I Fri Komb, II Fri Komb, III Fri Komb, IV Fri Komb, V Fri Komb, PP, P, MF, F, Tutti. Dźwignie nożne: Wałek Crescendo, Żaluzja Manuału III. | |||
Pozostałe obiekty w kategorii "Kościoły":
Kościół Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Krakowie (os. Bohaterów Września) | Kościół Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Krakowie (ul. Hemara) | Kościół Najświętszego Imienia Maryi w Krakowie | Kościół Najświętszej Rodziny | Kościół św. Jana Chrzciciela w Krakowie (ul. Dobrego Pasterza) | Kościół św. Maksymiliana Kolbego w Krakowie (os. Tysiąclecia) | Kościół św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Krakowie (ul. Kantorowicka) | Kościół św. Stanisława Kostki w Krakowie (Dębniki) | Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Krakowie (Bielany) | Kościół Zmartwychwstania Pańskiego w Krakowie (ul. Łobzowska) | Kościół Chrystusa Króla w Krakowie (os. Gotyk) | Kościół Bożego Miłosierdzia w Krakowie (os. Oficerskie) | Bazylika Bożego Miłosierdzia w Krakowie-Łagiewnikach | Kościół św. Karola Boromeusza w Krakowie | Kościół św. Mikołaja w Krakowie | Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa w Krakowie (ul. Millana) | Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa w Krakowie (Lubocza) | Parafia Matki Bożej Różańcowej w Krakowie (Podgórze Duchackie) | Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa w Krakowie (ul. Ludźmierska) | Kościół Miłosierdzia Bożego w Krakowie (Nowy Prokocim)Oceń: Kościół Matki Boskiej Częstochowskiej w Krakowie (os. Szklane Domy)