Kościół św. Stanisława Kostki w Krakowie (Dębniki)

---

Historia

Do roku 1772, kiedy to miał miejsce pierwszy rozbiór Polski, Dębniki wchodziły w skład parafii znajdującej się na Skałce. Z biegiem czasu granica na Wiśle oddzieliła tę część od Krakowa, co miało znaczący wpływ na życie mieszkańców. Żyjący tu ludzie korzystali z niewielkiego kościółka św. Bartłomieja, położonego w sąsiedniej dzielnicy Ludwinowie.

Rok 1782 przyniósł utworzenie parafii ludwinowskiej, do której włączono Dębniki oraz okoliczne wsie. W 1883 roku, dzięki staraniom powołanego specjalnie komitetu, zrealizowano budowę niewielkiej kaplicy, która została usytuowana przy obecnej ul. Madalińskiego.

W 1910 roku, po formalnym przyłączeniu Dębnik do Krakowa, rada miejska, na wniosek prezydenta Juliusza Lea, postanowiła bezpłatnie przekazać działkę pod budowę nowego kościoła dla mieszkańców dzielnic na prawym brzegu Wisły, a także wziąć udział w pokryciu kosztów związanych z tą inwestycją. Rzeczywisty projekt mógł na dobre zyskać na znaczeniu dopiero po zakończeniu I wojny światowej.

W lipcu 1918 roku arcybiskup krakowski Adam Sapieha dokonał wydzielenia nowej placówki duszpasterskiej z parafii św. Józefa w Podgórzu, obejmującej krakowskie Dębniki, Zakrzówek oraz gminę Pychowice, powierzając ją Towarzystwu Salezjańskiemu.

Niecałe dwa lata później, w miejsce darowanej przez miasto działki, zbudowano drewniany kościół, który 5 grudnia 1920 roku został konsekrowany. Z biegiem czasu liczba mieszkańców wzrastała, co sprawiło, że istniejąca świątynia stała się niewystarczająca do zaspokojenia potrzeb parafian. W 1929 roku zdecydowano o powołaniu komitetu, którego celem była budowa nowego obiektu.

Zgodnie z uchwałą rady miejskiej z 31 października 1930 roku, teren, który dotychczas był w dzierżawie, został przekazany bezpłatnie parafii, która za sprawą decyzji kurii zyskała pełną samodzielność. Zorganizowano konkurs architektoniczny, a do realizacji wybrano projekt autorstwa Wacława Krzyżanowskiego. Uroczystość poświęcenia kamienia węgielnego miała miejsce 9 października 1932 roku, a sześć lat później nowy kościół został konsekrowany przez sufragana krakowskiego Stanisława Rosponda.

W ceremonii poświęcenia brał udział także student polonistyki Karol Wojtyła, który latem 1938 roku zamieszkał na Dębnikach, przy ul. Tynieckiej 10, w domu swojego wuja Feliksa Kaczorowskiego. To właśnie w tym parafialnym kościele, dnia 3 listopada 1946 roku, odprawił swoją mszę świętą prymicyjną, a jako papież Jan Paweł II odwiedził tę świątynię 17 sierpnia 2002 roku.

Architektura

Świątynia stanowi nowoczesny przykład architektury, charakteryzując się jednonawową strukturą, która została wzniesiona na podstawie planu krzyża łacińskiego.

Nawa jest oddzielona od płasko zamkniętego prezbiterium wyraźnym transeptem, co nadaje całości harmonijną formę. Głównym elementem konstrukcyjnym jest ażurowa kopuła, która wznosi się nad miejscem, gdzie transept styka się z nawą. Ta imponująca kopuła, wraz z wieżą dzwonniczą, ma wysokość 45 metrów i wyróżnia się jako kluczowy punkt w widoku panoramy Dębnik.

Dodatkowo, świątynię zdobią witraże oraz mozaiki, które zdobią filary i pochodzą z początku lat 80. XX wieku, tworząc wyjątkowy klimat wnętrza.

---

Oceń: Kościół św. Stanisława Kostki w Krakowie (Dębniki)

---