Pałac Mańkowskich w Krakowie


Pałac Mańkowskich to zabytkowy zabytek neoklasycystyczny, usytuowany w sercu Krakowa, w dzielnicy II Grzegórzki. Znajduje się on przy ulicy Topolowej 5, na obszarze zwanym Wesołą. Budowla ta powstała w latach 1901–1903 według wizji architektów Józefa Sowińskiego i Władysława Kaczmarskiego, z myślą o dr. Leonie Mańkowskim, specjalizującym się w indologii i wykładowcy sanskrytu.

W trakcie budowy budynku współpracował z architektami historyk sztuki Emanuel Świeykowski. Elewacja pałacu charakteryzuje się portykiem kolumnowym oraz mansardowym dachem, a całość otacza malowniczy ogród. Wnętrza pierwotnie były bogato dekorowane sztukaterią i polichromiami, które przywodziły na myśl klasycyzm. Na frontonie od strony południowej dumnie prezentuje się herb Mańkowskich – Prawdzic.

Po II wojnie światowej, pałac pełnił dwie istotne funkcje; przez pewien czas był siedzibą wojewodów krakowskich, a następnie, w latach 1950–1990, mieścił Muzeum Lenina. W wyniku adaptacji budynku do celów wystawienniczych, wiele pierwotnych cech, takich jak sztukaterie i polichromie, zostało niestety zniszczonych. Dodatkowo, pałac przeszedł znaczne zmiany, w tym przybudowę wielkoporządkowego portyku do północnej elewacji oraz wprowadzenie lukarn w dachu i przebudowę ogrodu.

W latach 70. XX wieku przeprowadzono remont konserwatorski, który przyczynił się do poprawy stanu budynku. Decyzją ówczesnego prezydenta Krakowa, z dnia 28 lutego 1990 roku, Muzeum Lenina zostało rozwiązane. Już rok później pałac wrócił do rąk swojego pierwotnego właściciela. Obecnie budowla ta jest siedzibą Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

Przypisy

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r.

Oceń: Pałac Mańkowskich w Krakowie

Średnia ocena:4.45 Liczba ocen:19